Πρόσωπα

Η Βάσια δίνει μαθήματα φεμινισμού μέσα από ένα επιστημονικό podcast

Ένα κορίτσι από την Θεσσαλονίκη κατάφερε να ενώσει την τέχνη, την επιστήμη και την γυναίκα με την φωνή της, άκου για να μην λες πως δεν γνώριζες!

Μυρτώ Τούλα
η-βάσια-δίνει-μαθήματα-φεμινισμού-μέσ-1081542
Μυρτώ Τούλα

Στην εποχή που οι γυναίκες πασχίζουμε για να αποκτήσουμε τα βασικά δικαιώματα και την ισότητα ανάμεσα στα φύλα, η Βάσια ξεκίνησε το δικό της podcast και σήμερα δίνει επιστημονικά μαθήματα ενδυνάμωσης φεμινισμού σε όλες μας.

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καλαμαριά και έπειτα πέρασε στο Βιολογικό Τμήμα στα Ιωάννινα. Είχε πάντα την αγάπη για την επιστήμη κι έκανε την πτυχιακή της στην Θαλάσσια Βιολογία.

Αυτήν την στιγμή εργάζεται ως σύμβουλος καριέρας και recruter, στην Lead Compass. Αγαπά την φύση και το περιβάλλον και ποτέ δεν ήταν του εργαστηρίου.

“Το μεταπτυχιακό μου είχε πάλι εργαστήριο κι εκεί συνειδητοποίησα ότι δεν είμαι άνθρωπος του εργαστηρίου. Αν με κλείσεις εμένα εκεί μέσα, εγώ μαραζώνω. Κάπως έτσι ξεκίνησα να ασχολούμαι με την επικοινωνία της επιστήμης, σε εκείνη την χρονική φάση ανακάλυψα έναν διαγωνισμό του British Council, συγκεκριμένα το “famelab”, στα πλαίσια του Athens Sience Festival, στο οποίο έπρεπε μέσα σε λίγα λεπτά να ανέβω στην σκηνή και να παρουσιάσω στο κοινό ένα επιστημονικό θέμα με διασκεδαστικό τρόπο.

Εκεί κέρδισα την τρίτη θέση πανελλαδικά και ξεκίνησα να ασχολούμαι ενεργά με το κομμάτι της επικοινωνίας, να γράφω επιστημονικά άρθρα, να παίρνω μέρος σε διαγωνισμούς και projects και ευτυχώς με στήριξε πολύ το British Council το οποίο έχει πολλά δωρεάν εκπαιδευτικά προγράμματα.

Στη συνέχεια αποφάσισα να παρακολουθήσω ένα μεταπτυχιακό με τον τίτλο, Science Technology and Society Studies, στο ΕΚΠΑ.

Εκεί, άλλαξε τελείως ο τρόπος σκέψης μου, είχα background την βιολογία που ήταν καθαρά επιστημονική σαν ζήτημα και στο μεταπτυχιακό άρχισα να ερευνώ πως συνδυάζεται η επιστήμη με τα κοινωνικά θέματα, ένας συνδυασμός επιστημών που μου ταίριαζε άψογα.

Στο μεταπτυχιακό λοιπόν ασχολήθηκα με θέματα φύλου, βιωσιμότητας, τον φεμινισμό στην τεχνολογία και κάπως έτσι βρήκα τι θέλω να κάνω. Έπειτα ακολούθησε, ακόμη ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα του British Council με τίτλο “leadership for gender equality”, τεσσάρων εβδομάδων και μέσα από αυτό κέρδισα μία χρηματοδότηση για μία πρωτοβουλία πάνω στην ισότητα των φύλων. Έτσι, γεννήθηκε το podcast μου.”

Το podcast “Her Academia”, ξεκίνησε από το πρόγραμμα της χρηματοδότησης και είναι ενεργό μέχρι σήμερα. Η Βάσια αξιοποίησε ένα ποσό και εκεί ακούμε να μας μιλάει επεξηγηματικά για την επιστήμη μέσα από μία φεμινιστική ματιά.

“Αναδεικνύω ιστορίες γυναικών επιστημόνων, ιστορίες που έχουν αγνοηθεί και γυναίκες που έχουν υποτιμηθεί. Συζητώ για πιο γενικά θέματα που αφορούν το σήμερα, όπως, πώς επηρεάζει η τεχνολογία τις γυναίκες, ακόμη και το πώς μπορεί η τεχνολογία να γίνει σεξιστική.

Το podcast κατάφερα να το πραγματοποιήσω και λόγω του μεταπτυχιακού μου, όπου απέκτησα μία πιο γενική ματιά σε αυτή την θεματολογία. Μου ταίριαξε πολύ.

Τα επεισόδια μου είναι εβδομαδιαία, παίρνω συνεντεύξεις στα ελληνικά και στα αγγλικά.

Στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου έκανα αίτηση το καλοκαίρι για το τμήμα των podcast όπου με πήραν και συμμετείχα με το “Phaenomena”, ένα 20λεπτο clip που συσχετίζεται με τα κύματα του φεμινισμού, μία αποτύπωση από το πρώτο κύμα φεμινισμού μέχρι και σήμερα και εμπλέκει φυσικά την τεχνολογία και την επιστήμη.

Επέλεξα να επικεντρωθώ στις γυναίκες στα podcast μου, γιατί αρχικά είμαι γυναίκα και έχω επηρεαστεί πάρα πολλές φορές στη ζωή μου από διακρίσεις. Ως γυναίκα αντιλαμβάνομαι κι άλλες κοινωνικές ομάδες που βιώνουν αυτή την καταπίεση, οπότε έχω ασχοληθεί και με την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και με μειονότητες.

Μιλώ για δικές μου ιστορίες από τις οποίες εμπνέομαι και μου έρχονται ιδέες. Έχω βιώσει σε επαγγελματικό περιβάλλον απαξίωση. Έχω δει ευκαιρίες να δίνονται σε άντρες, έχω αισθανθεί πολλές φορές ότι δεν ακούγεται η φωνή μου. Έχει τύχει σαν παρουσιαστικό να με κάνει κάποιος στην άκρη και να απευθυνθεί σε άντρα.

Φυσικά από την γυναικεία ζωή δεν λείπει ο φόβος, το ξέρουμε όλες ότι θα βγούμε το βράδυ και όταν επιστρέψουμε θα φοβόμαστε να περπατήσουμε μόνες, δεχόμαστε catcalling στο κέντρο των πόλεων, είναι τρομερό αυτό που ζούμε.

Έχω επηρεαστεί από φίλες μου που υπήρξαν θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης, κάτι το οποίο ευτυχώς δεν έχω βιώσει.

Στο ακαδημαϊκό περιβάλλον είναι πιο εύκολο να συμβούν περιστατικά παρενόχλησης γιατί η ιεραρχία και το πως ασκείται η εξουσία είναι κάτι πολύ πιο κρυφό. Οι θύτες μπορούν να την γλιτώσουν πολύ εύκολα. Έχω δει κι έχω ζήσει απίστευτες ιστορίες παρενόχλησης στον τομέα της τεχνολογίας και της επιστήμης. “

Στα ελληνικά πανεπιστήμια υπάρχουν ιστορίες σεξουαλικής παρενόχλησης που ακούγονται. Βιώνουμε την εποχή της εξωστρέφειας, τα θύματα πια δεν φοβούνται να μιλήσουν. Τα εμπόδια ωστόσο είναι πολλά. Τα podcast “heracademia”, είναι μία σειρά επεισοδίων που αφορούν έναν συνδυασμό επιστήμης, τεχνολογίας και θεμάτων φύλλου.

“Ακούμε στα podcast μία εναντίωση στην καταπίεση της πατριαρχίας, πάντα κοιτώ να δίνω χώρο σε φωνές για να ακουστούν. Μου αρέσει να έρχονται στα podcast γυναίκες, να δείχνουμε την εξωστρέφεια τους, θέλω να έχουμε προβολές και οι ακροατές να μαθαίνουν για θέματα που δεν είναι γνωστά στην χώρα μας. Μέσα από αυτά τα project βιώνω κι εγώ την δική μου απελευθέρωση, κάτι που δεν μπορώ να το κάνω στο επαγγελματικό μου περιβάλλον. Στα podcast μου μπορώ να πάρω τελείως δικές μου αποφάσεις και πολλές φορές μπορώ να εκφραστώ και καλλιτεχνικά μέσα από αυτό. Πάντα προσπαθώ να δημιουργώ δίκτυα, να φέρνω σε επαφή γυναίκες μεταξύ τους που ξέρω ότι θα βοηθήσει η μία την άλλη. Ο κόσμος που με ακούει είναι άτομα όπως εγώ, δεν έχω προσδοκίες να με ακούσει όλος ο κόσμος διότι, η θεματολογία μου είναι εξειδικευμένη.

Νοιώθω πολύ ενθουσιασμένη όταν επικοινωνώ με το κοινό μου, θέλω να ανοίγω συζήτηση μαζί τους. Είναι κάτι σαν επιβεβαίωση που παίρνω, ότι όλες οι ώρες έρευνας και δουλειάς έχουν αντίκτυπο. Εκεί που πέφτω ψυχολογικά και δεν έχω όρεξη να βγάλω επεισόδιο, έρχεται ένα τέτοιο μήνυμα και με ωθεί στο να συνεχίσω αυτό που κάνω! Τα επεισόδια που έχουν ταυτιστεί είναι εκείνα που αφορούν σεξουαλικές παρενοχλήσεις στο επιστημονικό περιβάλλον και στο επαγγελματικό. Τότε αισθάνθηκα μεγάλη ευθύνη, γιατί μοιράζονται τις δικές τους ιστορίες, θέλει ευαισθησία για να διαχειριστείς αυτά τα θέματα, είναι οι ιστορίες τους.

Παρακολούθησα σεμινάρια για το πως μπορώ η ίδια να βοηθήσω ένα θύμα παρενόχλησης, γιατί θα μπορούσα να κάνω κάποιο λάθος απέναντι τους και δεν θα το ήθελα. Το πρώτο πράγμα που κάνω είναι να προτείνω οργανισμούς για να ζητήσουν βοήθεια από τις γραμμές στήριξης. Είμαι πάντα εκεί να στηρίξω τις γυναίκες, προσπαθώ να κρατώ σχέση μαζί τους για να μαθαίνω και την εξέλιξη τους.”

H πλειοψηφία που ακούει τα podcast της, είναι γυναίκες στο ηλικιακό target group 25-35 που έρχονται από το επιστημονικό περιβάλλον, υπάρχει και ένα ανδρικό κοινό ηλικίας 18-22 και 35 και πάνω. Επίσης, οι ακροατές της προέρχονται από πολλές χώρες.

“Η πρώτη γυναίκα της ζωής μου που αποτελεί πρότυπο για εμένα είναι η Στέλλα Κάσδαγλη, είναι ιδρύτρια του women on top, δεν έχουμε γνωριστεί προσωπικά, όμως έχουμε συνεργαστεί σχετικά με την χρηματοδότηση που εξέλαβα από το British Council και την διαχείριση τους.

Η Στέλλα ήταν και είναι πρότυπο για εμένα, πρεσβεύει την αγαπημένη μου έκφραση “if you can see her, you can be her”, με εμπνέει για όλα αυτά που έχει κάνει, είναι εξωστρεφής, είναι δυναμική, ότι συμβουλές μου έχει δώσει με έχουν αγγίξει και τις έχω κρατήσει, είναι ένας λόγος που έχω κάνει όλα αυτά που έχω κάνει μέχρι σήμερα, μου δίνει έμπνευση και στήριξη.

Η δεύτερη γυναίκα που έχω στην καρδιά μου είναι η Μάτα Σαμίου, ήταν υπεύθυνη στα θέματα ισότητας φύλου στην ActionAid. Με την Μάτα αποκτήσαμε μία υπέροχη σχέση σε μία συνεργασία που είχαμε σε ένα πρόγραμμα. Ήταν μέντορας μου σε κάποια session, μοιραζόμουν τους προβληματισμούς μου κι εκείνη μου έδινε συμβουλές εκ πείρας. Με έκανε να νοιώσω ασφάλεια, οικειότητα και μου έδωσε αυτοπεποίθηση. Μέχρι σήμερα έχουμε επαφές και σε στιγμές που νοιώθω χαμένη αισθάνομαι πως βρίσκετε εκεί ως γυναίκα να μου μιλήσει με ψυχραιμία και να μου δώσει δύναμη για τα επόμενα βήματα.

Η τρίτη γυναίκα είναι η μητέρα μου, η οποία έχει κάνει τεράστιες αλλαγές στην ζωή της, είναι ελληνοαμερικανίδα, οπότε σε μικρή ηλικία εγκατέλειψε την Αμερική όπου και είχε πολύ δύσκολα παιδικά χρόνια και ήρθε στην Ελλάδα. Είναι δυναμική και αποφασιστική και το πιο σημαντικό είναι πάντα δίπλα μου ακόμη κι αν δεν καταλαβαίνει αυτό που κάνω πλήρως. Είναι το στήριγμα μου, είναι πρότυπο για εμένα, είναι μία γυναίκα που έχει κάνει μεγάλες αλλαγές.”

Η Βάσια βλέπει μία εξωστρέφεια από τις γυναίκες μετά το #metoo και όπως λέει ο ρόλος της κοινωνίας ως μάρτυρας είναι κρίσιμος.

“Μπορεί μία φίλη σου να βρίσκετε σε μία κακοποιητική σχέση και να είναι επικίνδυνο να την πάρεις άμεσα από εκεί. Το πιο δύσκολο είναι να είσαι δίπλα της και όταν νοιώσει εκείνη το θάρρος να την στηρίξεις, αν πιέσεις το θύμα εκείνο θα κλειστεί και αν αντιληφθεί κάτι ο θύτης θα το απομονώσει.

Είναι ένα μοτίβο κακοποίησης που το βλέπουμε σε όλα τα πλαίσια, είτε επαγγελματικά είτε προσωπικά. Τα θέματα που επιλέγω να μιλήσω στα podcast μου είναι εκείνα που μπορώ να προσεγγίσω βάσει των γνώσεων μου. Κάνω έρευνα οπότε δεν αγγίζω θέματα που είναι εκτός του πεδίου μου. Έχω σκεφτεί να ανοίξω το πεδίο μου.

Πρόσφατα πήρα μία συνέντευξη από την φωνή του Μετρό της Νέας Υόρκης, μία τρανς γυναίκα που μου μίλησε για το ταξίδι της ως voiceover artist, και την φυλομετάβαση. Το εντυπωσιακό ήταν πως μου έστειλε email, την κάλεσα για συνέντευξη και μου είπε ναι και για εμένα ήταν μία τεράστια έκπληξη, εκεί συνειδητοποίησα την δύναμη που έχει το internet. Ήταν εκτός της επιστήμης αλλά ένιωθα ασφαλής.

Έχω την ανάγκη συνέχεια να ανακαλύπτω νέα πεδία, όση περισσότερη γνώση παίρνω τόσο περισσότερη ανάγκη έχω να την μοιραστώ. Στην επιστήμη και την τεχνολογία έχω ακόμη πολλά να πω οπότε θα επεκταθώ κι άλλο σε αυτά τα πλαίσια.

Ένα από τα αγαπημένα μου podcast, είναι μία συνέντευξη από μία συμφοιτήτρια μου την Αρχοντούλα, που τελειώσαμε μαζί το Βιολογικό και αυτή την στιγμή κάνει μεταδιδακτορικές σπουδές στην Αμερική. Η Αρχοντούλα μου μίλησε για θέματα mobing – σεξουαλικής παρενόχλησης στο ακαδημαϊκό περιβάλλον – αυτό το επεισόδιο είχε την μεγαλύτερη απήχηση και ήταν μία αφορμή για να μιλήσουν σε εμάς πολλές γυναίκες σχετικά με τις δικές τους εμπειρίες. Στα chart είναι πρώτο στις ακροάσεις.

Επίσης, ξεχωρίζω το “hey siri, είσαι φεμινίστρια” όπου μέσα από αυτό το pod προσπάθησα να αποτυπώσω τον σεξισμό στην τεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη. Αν το σκεφτούμε ακόμη και σήμερα υπάρχουν στερεότυπα στις εφαρμογές που αναπτύσσονται διότι κυρίως αποτελούνται από γυναικεία φωνή. Πίσω από αυτό το στερεότυπο κρύβεται η γυναίκα που προσφέρει βοήθεια κι έχω ανάλυση γύρω από το θέμα.”

H επιστήμη και η τεχνολογία επηρεάζει καθημερινά την γυναίκα με ποικίλους τρόπους.

“Μπορεί να επηρεαστούμε ακόμη και από ένα αποτέλεσμα του ChatGPT που στιγμιαία μπορεί να περάσει κάτι στερεοτυπικά. Όσον αφορά την επιστήμη επηρεαζόμαστε επίσης, ιστορικά, για παράδειγμα η ιατρική είναι ανδροκρατούμενιος κλάδος, έτσι βλέπουμε πως δεν έχει μελετηθεί αρκετά το γυναικείο σώμα, δεν υπάρχουν πολλές εξηγήσεις για αρκετά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες.

Τα περισσότερα θύματα σε τροχαία επίσης είναι γυναίκες γιατί τα συστήματα ασφαλείας έχουν διαμορφωθεί βάσει του πρότυπου του ανδρικού σώματος, ούτε αυτό είναι αρκετά γνωστό και συσχετίζεται με την επιστήμη.

Μας επηρεάζουν φυσικά θετικά και οι δύο τομείς, λόγω της τεχνολογίας, έχουμε δημιουργήσει κοινότητες που μας ενδυναμώνουν, μπορούμε να μοιραστούμε φεμινιστικές σκέψεις και να ανταλλάξουμε προβληματισμούς ή κοινά βιώματα κι αυτό είναι σπουδαίο. Αν μάθεις λοιπόν τα θετικά και τα αρνητικά της επιστήμης που επηρέαζουν καθημερινά την ζωή σου μπορείς να ξεπεράσεις πολλά προβλήματα.

Το podcast είναι ένα μέσο που έχω για να δίνω ορατότητα σε αυτά τα “θέματα”. Η Ελλάδα ευρωπαϊκά, τερματίζει πάντα τελευταία όσον αφορά τους δείκτες ισότητας των φύλων. Ως γυναίκα που ζω στο κέντρο της Αθήνας και ως άτομο που ταξιδεύω πολύ, βλέπω και συγκρίνω την χώρα μας με άλλες του δυτικού κόσμου, αισθάνομαι πως υστερούμε σε σχέση με άλλες ευρωπαίες γυναίκες, παρενοχλούμαστε συστηματικά και καθημερινά κι εγώ και όλες. Με επηρεάζει καθημερινά όλο το πατριαρχικό σύστημα.

Από την άλλη, λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης και όλων των ευκαιριών που προκύπτουν, αισθάνομαι πως η κατάσταση βελτιώνεται σιγά-σιγά. Βλέπω πολλές πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται και χαίρομαι πολύ γι αυτό.

Κάποια πράγματα τα διαχειρίζομαι με χιούμορ πια, προχωράω, δεν χάνω τον σκοπό μου!

Ακούμε πολλά σεξιστικά σχόλια, κάθε μέρα, κάθε λεπτό πρέπει να εκπαιδευτούμε στο να αντέχουμε!”

Ανάμεσα σε πρότυπα και σε καταστάσεις που έχουν φτιαχτεί για να μας δείχνουν τέλειες, οι γυναίκες έχουμε πολλές ιστορίες να πούμε που είναι απλές και φέρνουν “νίκες” στην αιώνια μάχη μεταξύ των δύο φύλλων.

“Ως γυναίκα κάνω το burn minimum εμφανισιακά, δεν φροντίζω πολύ την εξωτερική μου εμφάνιση. Εχθές έβαψα τα μαλλιά μου μετά από έναν χρόνο, είχαν βγει οι άσπρες μου τρίχες, παλιότερα θα με επηρέαζε πιο πολύ αυτό, όμως τώρα πια δεν με ενδιαφέρει!

Αισθάνομαι δυνατή, με έβλεπα στον καθρέφτη και αντί να στεναχωριέμαι για τα μαλλιά μου έλεγα “μπράβο σου έχεις αυτοπεποίθηση!” Έτσι, πήγα στο κομμωτήριο όταν το ήθελα εγώ και δεν ένιωθα πως με κυνηγούσε κάποιο στερεότυπο. Παλιά, άκουγα την φωνή μου και ανατρίχιαζα.

Λόγω του podcast ακούω πολλές φορές την ημέρα την φωνή μου για να κάνω το editting. Σήμερα, όταν ακούω την φωνή μου, αναγνωρίζω την θυληκότητα της, την ακούω και την αντιμετωπίζω εντελώς διαφορετικά.

Σε λίγους μήνες μπαίνω στα 30, θα συνεχίσω να ασχολούμαι με φεμινιστικά θέματα, θέλω να είμαι μέρος της ισότητας των φύλων στην Ελλάδα! Πρόσφατα έκανα πρόταση γάμου στο αγόρι μου, γονάτισα και του πρόσφερα ένα ρολόι, ήταν μία κίνηση που την χαρήκαμε πάρα πολύ, μετά από 8 χρόνια σχέσης του έκανα πρόταση γάμου, αυτή η κίνηση με ενδυνάμωσε πάρα πολύ, συμβόλιζε πολλά για εμένα, ένιωθα τον δυναμισμό να το κάνω και ο σύντροφος μου πάντα ήταν σύμμαχος.

Οι αντιδράσεις από τους γύρω μας ήταν σοκαριστικές, “καλά δεν μπορούσες να περιμένεις”, “φαίνεσαι απελπισμένη”, “δεν έχεις μονόπετρο”, σχόλια από νέα άτομα!

Εγώ γελούσα αλλά προβληματίστηκα για την κοινωνία που ζούμε! Εγώ μέχρι σήμερα δεν έχω σκεφτεί να κάνω παιδιά, βλέπουμε πολλές γυναίκες να είναι σαν εμένα, οι αντιδράσεις είναι τραγικές, ακούμε πολλά, μας επηρεάζουν γιατί ζούμε σε μία πατριαρχική κοινωνία.

Επαγγελματικά νοιώθω πως έχω πολλές ταυτότητες και πιστεύω πως θα ανακαλύψω κι άλλες επαγγελματικές ευκαιρίες, θα ήθελα να ασχοληθώ ακόμη πιο πολύ με το podcast, με γεμίζει πολύ!

Θα ήθελα να παραθέσω τα λόγια της Μει Τζέμισον που ήταν η πρώτη αφροαμερικανίδα γυναίκα που ταξίδεψε στο διάστημα:

“Μην αφήσεις κανέναν να σου κλέψει τη φαντασία, τη δημιουργικότητα ή την περιέργειά σου. Είναι η θέση σου στον κόσμο, είναι η ζωή σου. Συνέχισε και κάνε ό,τι μπορείς με αυτό και κάνε τη ζωή που θέλεις να ζήσεις. – Μέι Τζέμισον.”

#TAGS
Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα