Όταν η τέχνη γίνεται meme στο διαδίκτυο
Πως κλασικοί πίνακες ετών εντάσσονται στη δημοφιλή κουλτούρα και αναπαράγονται από την Gen Z στο διαδίκτυο
Η τέχνη είναι παντού. Όπου και να κοιτάξεις γύρω σου, θα δεις τέχνη.
Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει εκτεθεί σε προϊόντα τέχνης. Όλοι ξέρουν την Μόνα Λίζα, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει ως εικόνα τα πορτραίτα της Φρίντα Κάλο, την Έναστρη Νύχτα και την Γκερνίκα (συχνά αποκαλούμενη ως Γκουέρνικα).
Οι πίνακες αυτοί, ή οι μουσικές των Μπετόβεν, Βιβάλντι κ.ό.κ., αποτελούν προϊόντα τέχνης πολύ σημαντικά για την πολιτισμική κληρονομιά του κόσμου. Και δεν είναι μόνο αυτά, απλά αναφέρουμε αυτά γιατί είναι από τα πιο γνωστά. Για να μείνουν αυτά τα έργα ζωντανά, έχει συμβεί μια διαιώνισή τους, μέσω αναπαραγωγής αυτών. Το ότι ξέρουμε σήμερα πίνακες που χρονολογούνται χρόνια πριν έγκειται στο γεγονός πως, λόγω του κάλλους τους αλλά και της αποδοχής από τον κόσμο, αν και σε πολλές περιπτώσεις ήταν ύστερη από τον θάνατο των δημιουργών τους, κατάφεραν να γίνουν σήματα κατατεθέν για την ιστορία της τέχνης.
Και κάπως έτσι, η παρακαταθήκη αυτή έφτασε στην Gen Z. Αυτή η γενιά, που ξεκινάει από τα τέλη του 90-αρχές 2000, είναι μια ιδιαίτερη γενιά κι έχει απασχολήσει πολύ για τον τρόπο ζωής της, την οπτική της για τον κόσμο και την διακωμώδηση των πάντων. Όσα όμως και να έχει να προσάψει κανείς σε αυτήν την γενιά, ένα είναι το σίγουρο: η δημιουργικότητα είναι κάτι που την χαρακτηρίζει.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, λοιπόν, παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια μια τάση δημιουργίας memes, βασισμένα σε πίνακες ζωγραφικής. Τα memes, μιμίδια στα ελληνικά, είναι πολυμέσα (φωτογραφία ή βίντεο) με χιουμοριστικό χαρακτήρα που διαδίδονται στο διαδίκτυο με σκοπό να προκαλέσουν ταύτιση, γέλιο ή και προβληματισμό.
Πάμε, λοιπόν, να δούμε κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα πινάκων που έγιναν memes στο διαδίκτυο.
1. Η Μόνα Λίζα σε ηλικία 12 ετών
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Οι αξιολάτρευτες φιγούρες του Φερνάντο Μποτέρο από το 1959 είναι συχνά εικόνες για τα memes. Η “παχουλή” όψη τους και το βλέμμα στους πίνακες, είναι σίγουρα κάτι που από μόνο του δίνει πάτημα για δημιουργία ψυχαγωγικού περιεχομένου.
2. Renaissance Mouth Filter στο TikTok
@stella.anesiadou5Καληνύχτα♬ original sound
Το Renaissance Mouth Filter, με 1,3 εκ. δημοσιεύσεις στο TikTok, έγινε viral πολύ γρήγορα. Το φίλτρο απεικονίζει κλασικούς πίνακες όπως την Μόνα Λίζα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, το Κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι του Γιοχάνες Βερμέερ, το Πορτραίτο ενός Άνδρα του Άλμπρεχτ Ντύρερ κ.ά. Πάνω στους πίνακες, οι άνθρωποι μπορούν να τοποθετήσουν το στόμα τους, όπως φαντάζονται ότι θα ταίριαζε στο πρόσωπο. Το φίλτρο αυτό χρησιμοποιείται ως meme, αφού πολλοί δημιουργοί περιεχομένου κάνουν αστείες γκριμάτσες ή μιλούν με τον τρόπο που τους ταιριάζει στον πίνακα.
3. Η Σχολή των Αθηνών του Ραφαήλ
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η διάσημη νωπογραφία του Ραφαήλ έχει γίνει επίσης meme πολλές φορές. Στη συγκεκριμένη δημοσίευση, τα πρόσωπα που φαίνονται στην νωπογραφία εξισώνονται με τη διάθεση που μπορεί να έχει κάποιος, δημιουργώντας ταύτιση στους χρήστες.
Η Gen Z φαίνεται πως ακόμη μια φορά διακωμωδεί ό,τι μπορεί να διακωμωδήσει. Αυτό μπορεί από πολλούς να νοείται ως προσβολή στην τέχνη και να έχει αρνητικό πρόσημο, αλλά στην πραγματικότητα, μέσω της αναπαραγωγής ως memes είναι πιο πιθανό να γίνουν γνωστά αυτά τα διάσημα έργα, σε μια γενιά που είναι οι τεχνολογικοί αυτόχθονες και δεν προτιμούν κλασικούς τρόπους μάθησης.
