Τι σημαίνει η κατάργηση του fact checking για τα fake news

Η μητρική εταιρεία του Facebook και του Instagram, η Meta του Μαρκ Ζάκερμπεργκ, ακολουθεί μια σημαντική στροφή στην πολιτική της, με φόντο τις εξελίξεις στον κόσμο των social media. Αντλώντας έμπνευση από την πορεία του Ίλον Μασκ και την πλατφόρμα X, η Meta αποφάσισε να καταργήσει το τμήμα πιστοποίησης της αλήθειας των αναρτήσεων, επιτρέποντας πλέον τη δημοσίευση διαφιλονικούμενων θεμάτων και εκφράσεων που αφορούν πολιτικά, κοινωνικά και πολιτισμικά ζητήματα.

Αυτή η αλλαγή αναμένεται να φέρει νέες προκλήσεις στην ήδη τεταμένη συζήτηση για την υπευθυνότητα των μεγάλων ψηφιακών πλατφορμών και τη διαχείριση της παραπληροφόρησης στον διαδικτυακό χώρο.

Ο έλεγχος της παραπληροφόρησης και η μάχη για την αλήθεια

Για τη σημασία του ανεξάρτητου ελέγχου των ειδήσεων και την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης μίλησε στην εκπομπή Συνδέσεις ο Δημήτρης Αλικάκος, αρχισυντάκτης της ιστοσελίδας Greek Hoaxes. Υποστήριξε πως η παραπληροφόρηση δεν είναι απλώς ένα τεχνολογικό πρόβλημα, αλλά ένα φαινόμενο που επηρεάζει την κοινωνία και τη δημοκρατία: «Η παραπληροφόρηση μπορεί να διαδοθεί με εκρηκτική ταχύτητα. Ένα ψεύτικο άρθρο μπορεί να γίνει viral σε λίγες ώρες, επηρεάζοντας την κοινή γνώμη. Είναι απαραίτητο οι δημοσιογράφοι και οι fact-checkers να λειτουργούν με διαφάνεια και αυστηρά κριτήρια».

Σύμφωνα με τον κ. Αλικάκο, ο ανεξάρτητος έλεγχος των πληροφοριών είναι πιο αναγκαίος από ποτέ. Η ταχύτητα διάδοσης της παραπληροφόρησης μέσω των social media καθιστά την αναγνώριση και αποδόμησή της πιο δύσκολη. Παράλληλα, τόνισε ότι οι δημοσιογράφοι πρέπει να συνεργάζονται με fact-checking οργανισμούς, προκειμένου να προσφέρουν ακριβείς και αξιόπιστες πληροφορίες στους πολίτες.

Επιπλέον, μίλησε για τον κίνδυνο λογοκρισίας που συνοδεύει την επιβολή φίλτρων στις πλατφόρμες κοινωνικών δικτύων. «Τα φίλτρα και οι περιορισμοί που επιβάλλουν οι πλατφόρμες μπορεί να μειώνουν την τοξικότητα, αλλά εγκυμονούν τον κίνδυνο περιορισμού της ελευθερίας του λόγου. Η διατήρηση της ισορροπίας είναι εξαιρετικά δύσκολη», ανέφερε.

Η γεωπολιτική διάσταση του ελέγχου στα social media

Από την άλλη πλευρά, ο Τάσος Οικονόμου, επικεφαλής του ertnews.gr, μίλησε στην εκπομπή Newsroom για την παγκόσμια διάσταση του ελέγχου της παραπληροφόρησης και της τοξικότητας στα social media. Ανέφερε πως οι πλατφόρμες κοινωνικών δικτύων δεν είναι απλώς εργαλεία επικοινωνίας, αλλά και γεωπολιτικά όπλα. «Δεν είναι τυχαίο που ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ μιλά για εκστρατεία εναντίον της τοξικότητας. Η παραπληροφόρηση και η πόλωση στα social media δεν είναι μόνο τεχνολογικά ζητήματα, αλλά γεωπολιτικά εργαλεία. Οι κινήσεις αυτές εντάσσονται σε μια παγκόσμια ατζέντα, ειδικά όταν μιλάμε για φιγούρες όπως ο Τραμπ και ο Μασκ», σημείωσε.

Ο Οικονόμου επεσήμανε τη σύνθετη πολιτική διάσταση των αποφάσεων για την παραπληροφόρηση, τονίζοντας ότι οι κανονισμοί και οι περιορισμοί διαφέρουν από χώρα σε χώρα. «Στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ βλέπουμε διαφορετικές προσεγγίσεις. Στην Ευρώπη, οι κανονισμοί είναι αυστηρότεροι, ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από πολιτικές ατζέντες», εξήγησε.

Ειδικά για τις νέες γενιές, ο Οικονόμου τόνισε την ανάγκη για συνειδητοποίηση της πραγματικότητας, καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν σε έναν κόσμο γεμάτο φίλτρα. «Τα παιδιά μέχρι 15 ετών μεγαλώνουν σε έναν κόσμο γεμάτο φίλτρα, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Η κατάργηση των φίλτρων ομορφιάς στο Instagram, για παράδειγμα, είναι μια κίνηση που ίσως αποκαλύψει πώς διαμορφώνεται η σχέση τους με την αλήθεια».

Και καταλήγοντας, ανέφερε πως η διασφάλιση της αλήθειας δεν είναι απλώς θέμα τεχνολογίας, αλλά απαιτεί και πολιτική και κοινωνική υπευθυνότητα.

Πηγή: ΕΡΤ