Το αρχιτεκτονικό διαμάντι της Φλώρινας που η όψη του προκαλεί σύγχυση και έγινε viral στο TikTok

Viral έχει γίνει τις τελευταίες ημέρες ένα βίντεο που κυκλοφόρησε στο TikTok και απεικονίζει το κτίριο που στεγάζει την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος στη Φλώρινα.

Εξωτερικά βέβαια βλέποντας κανείς το κτίριο και μη γνωρίζοντας φυσικά την περιοχή νομίζει ότι πρόκειται για κάποια εκκλησία και όταν ανακαλύπτει ποια είναι η πραγματικότητα, σοκάρεται.

Αυτό βέβαια οφείλεται και στο γεγονός ότι πρόκειται για ένα αρχιτεκτονικό «διαμάντι» που αποτελεί σημείο αναφοράς για την πόλη της Φλώρινας και βρίσκεται επί των οδών Βασ. Φιλίππου & Μεγ. Αλεξάνδρου 28.

Κατασκευάστηκε το 1930-1931. Αρχιτέκτονας ήταν ο Αριστομένης Βάλβης ο οποίος πειραματίστηκε με εντελώς ετερόκλητους μεταξύ τους ρυθμούς.

Το έργο έφερε εις πέρας η τότε Τεχνική Υπηρεσία της Τράπεζας, της οποίας προϊστάμενος υπήρξε, από το 1920, ο μικρασιάτης αρχιτέκτονας Νικόλαος Ζουμπουλίδης (1884-1962), απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών της Κωνσταντινούπολης και εκφραστής ενός «συγκρατημένου» νεοκλασικισμού.

Κάποια από τα σχόλια που γίνονται έξω από το βίντεο είναι δείγμα της σύγχυσης που επικρατεί σε όσους βλέπουν το κτίριο από την οθόνη τους, αλλά κυρίως σε εκείνους που στο παρελθόν έχουν βρεθεί στη Φλώρινα και έχουν περάσει από έξω.

Δεν είναι εκείνοι που λένε ότι περνούσαν με κάποιο αυτοκίνητο ή λεωφορείο και έκαναν ασυναίσθητα το σταυρό τους.

«Γυρνούσαμε από την σχολή με το λεωφορείο και κάναμε το σταυρό μας, ώσπου δεν άντεξε ο οδηγός μετά από φορές και μας είπε ότι είναι τράπεζα» γράφει ένας χρήστης, ενώ σε άλλο σχόλιο διαβάζουμε:

«Πριν 4 χρόνια που πέρασα Φλώρινα, η μάνα μου σταμάτησε ακριβώς μπροστά και μου είπε “Καλέ Μυρτώ, βγάλε με μια φωτογραφία εδώ στον Άγιο Παντελεήμονα”😂😂»

@user7066262901681 Ευλόγηcον 😆 #ζεστη #γιασενα #foryou #fy #δες #greecetiktok #greektiktok #ελληνικοtiktok #ελληνικοtiktok #ελλαδα #καλοκαιρι #money #greece #backtowork ♬ Zouka – Bang La Decks

«Είμαι από Φλώρινα και πριν 4μιση χρόνια έμαθα ότι δεν είναι εκκλησία και ακόμα να το συνειδητοποιήσω😂»

«Εγώ που όταν ήμουν μικρός έκανα τον σταυρό μου κάθε φορά που περνούσαμε από κει με τη μαμά μου😂»

«Φλώρινα, την πάτησα κ εγώ όταν ήμουν φαντάρος, πέρασα κ έκανα τον σταυρό μου πρώτη μέρα που βόλταρα…»

Η κατασκευή αφορά ένα ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής ενδιαφέροντος κτίριο της μεσοπολεμικής περιόδου στη Φλώρινα, που συνδυάζει νεοβυζαντινά στοιχεία με νεωτερικές τάσεις και τοπικές ιδιαιτερότητες.

Το κτίριο του Υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας διαμορφώνεται σε δύο κύριες στάθμες με ημιυπόγειο: το ισόγειο στεγάζει τον τραπεζικό χώρο και ο όροφος την κατοικία του διευθυντή.

Αποτελεί εξαίρεση από τον νεοκλασικό ιστορισμό των τραπεζικών κτιρίων της εποχής, με εμφανείς επιρροές από το νεοβυζαντινό στυλ και το βιεννέζικο Secession.

Ξεχωρίζει για την ιδιότυπη μορφολογική του διαμόρφωση, όπως το επίχρισμα που μιμείται το βυζαντινό πλινθοπερίκλειστο σύστημα και τα μωσαϊκά δάπεδα από το εργοστάσιο «ΜΕΦΣΟΥΤ» του Βόλου.

Ο αρχιτέκτονας Νικόλαος Ζουμπουλίδης εκφράζει την αγάπη του για τα κεραμικά πλακίδια στο κτίριο της Εθνικής Τράπεζας, όπου τα χρησιμοποιεί έντονα στη διακόσμηση της εξωτερικής όψης.

Ξεχωρίζουν δύο ζωφόροι: μία στο γείσο της στέγης με τιρκουάζ φόντο και χρυσά γράμματα της επιγραφής, και μία στο μέσο του ισογείου, με διακοσμητικά μοτίβα σε λευκό και χρυσαφί χρώμα πάνω σε σκούρο μπλε φόντο, πλαισιωμένη από εμφανή τούβλα.

Τα κεραμικά που κοσμούν το υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στη Φλώρινα είναι έργο του Μηνά Αβραμίδη (1877–1954), καταξιωμένου κεραμίστα από την Κιουτάχεια της Μικράς Ασίας.

Ο Αβραμίδης, θεωρούμενος συνεχιστής της παράδοσης των μεγάλων κεραμοπλαστών του Ιζνίκ και της Κιουτάχειας, ξεκίνησε ως λιθοξόος, μαθαίνοντας την τέχνη της πέτρας, και διακρίθηκε ιδιαίτερα στη διακοσμητική κεραμική.

Στην Κιουτάχεια, σημαντικό κεραμικό κέντρο, η αγγειοπλαστική παρέμεινε ζωντανή έως τον 20ό αιώνα, κυρίως από χριστιανούς τεχνίτες, με τον Αβραμίδη να ξεχωρίζει ανάμεσά τους.

Ο Μηνάς Αβραμίδης, μετά από διετή εργασία ως αρχιτεχνίτης στην κεραμική βιοτεχνία «ΚΙΟΥΤΑΧΙΑ» στο Νέο Φάληρο, απογοητεύτηκε λόγω κακής αμοιβής και μετακόμισε με την οικογένειά του στη Φλώρινα. Εκεί βρήκε κατάλληλο έδαφος για την τέχνη του, έφτιαξε καμίνι και δημιούργησε αγγεία καθημερινής χρήσης και διακοσμητικά αντικείμενα, όπως ολόγλυφα περιστέρια και λιοντάρια. Η χαρακτηριστική έγχρωμη φρίζα με κεραμικά πλακάκια στο κτίριο της Εθνικής Τράπεζας στη Φλώρινα είναι δικό του έργο.

*Πηγές

visit-florina.com – Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος – Φλώρινα. (1930)

Χριστίνα Ζαρκάδα Πιστιόλη Χρ. (2003) Διδακτορική Διατριβή “Η αρχιτεκτονική της Φλώρινας στην περίοδο του μεσοπολέμου”

Καμπούρη-Βαμβούκου, Μ. (2004). Η Εθνική Τράπεζα Φλώρινας, δείγμα νεοβυζαντινού στυλ στην κοσμική αρχιτεκτονική του Μεσοπολέμου. Στο Α. Ανδρέου (επιμ.), Πρακτικά Συνεδρίου «Φλώρινα 1912 – 2002» Ιστορία & Πολιτισμός. Φλώρινα: Παιδαγωγική Σχολή Φλώρινας και Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών (Α.Π.Θ.), 739 – 771.

Θεοδωρίδου- Σωτηρίου, Λ. (2012). Κεραμικός διάκοσμος στα κτήρια της Εθνικής Τράπεζας κατά το Μεσοπόλεμο.