Stalking σε πρώην συντρόφους: Η νέα (επικίνδυνη) πραγματικότητα;
Ψυχολόγος εξηγεί γιατί δεν μπορείς να σταματήσεις να τσεκάρεις τα social media του πρώην σου
Ας το παραδεχθούμε, οι περισσότεροι χωρισμοί, είτε πρόκειται για 4 χρόνια σχέση είτε για τα 3μηνα situationship της Gen Z, έρχονται με το επακόλουθο stalking στα social media, τα οποία έχουν κάνει πιο δύσκολο από ποτέ να αφήσουμε τους ανθρώπους να φύγουν από τις ζωές μας.
Όσα unfollow και να γίνουν στο Instagram, το ροζ με μωβ κυκλάκι σε στοιχειώνει κάθε φορά που θα δεις το όνομα του μεγάλου σου (πρώην) έρωτα στην αναζήτηση και δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς από το να το πατήσεις. Θα μπεις στο προφίλ του, τουλάχιστον τρεις με τέσσερις φορές την ημέρα, ακόμα και να μην έχει ποστάρει κάτι καινούργιο, απλά και μόνο για να δεις τις ίδιες φωτογραφίες ξανά και ξανά, να διαβάσεις τα τελευταία σας μηνύματά, δίνοντας στον εαυτό σου μία δόση «επαφής» η οποία στην πραγματικότητα δεν υπάρχει.
Και όλο αυτό μετατρέπεται σε μία λούπα, από την οποία νιώθεις ότι δεν μπορείς να βγεις ενώ ταυτόχρονα σου δημιουργεί την εντύπωση ότι είναι αδύνατον να ξεπεράσεις αυτόν τον άνθρωπο.
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε μέσω της πλατφόρμας του Facebook, η διατήρηση επαφής με τον πρώην σύντροφο μέσω του stalking στο προφίλ του στα social media, μπορεί μάλιστα να εντείνει τον συναισθηματικό πόνο και να παρατείνει τη διαδικασία του χωρισμού.
Μάλιστα, όπως έδειξε και μια άλλη σχετική μελέτη, όταν οι συμμετέχοντες έβλεπαν φωτογραφίες των πρώην τους, ενεργοποιούνταν περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τον σωματικό πόνο.
Χρήστες του reddit έχουν posts αφιερωμένα στο cyber stalking σε πρώην, στα οποία εκφράζουν τους προβληματισμούς τους και μοιράζονται συμβουλές μεταξύ τους. «Παρακολουθούσα εμμονικά την πρώην μου στα social media, κάτι που μου προκαλούσε μόνο περισσότερο πόνο και καθυστερούσε τον χωρισμό μου… η αποφυγή κάθε επαφής (no contact) είναι ζωτικής σημασίας», γράφει χαρακτηριστικά ένας χρήστης. «Το μόνο που κάνω είναι να παρακολουθώ το Twitter/IG της… αυτό με κάνει να νιώθω άσχημα και δυστυχισμένος… Αποφύγετε κάθε είδους διαδικτυακή παρακολούθηση», σχολιάζει ένας άλλος χρήστης.
Σε άλλες πλατφόρμες των social media, όπως το Tik Tok, το φαινόμενο αντιμετωπίζεται με χιούμορ και σαρκασμό, υποτιμώντας συχνά το μέγεθος του φαινομένου, όπως στα παρακάτω βίντεο.
@yarellieeeSomeone take my phone away 😭😭😭♬ グライド – Lily Chou-Chou
@livelovelibra28♬ orijinal ses – melik
@kiannasupersecret.acc Ugh why am I like this #foryou #relatable #teamwork #cheatedon ♬ original sound – 𒉭Y4P𒉭
Μπορεί το stalking στα social media να αποβεί επικίνδυνο;
Η ψυχολόγος, Έλλη Γεωργιάδη, εξηγεί πως το stalking σε πρώην προέρχεται κυρίως από «την υπερέκταση και την ευκολία των ψηφιακών μέσων, η οποία επεκτείνεται και στην προσωπική μας ζωή»:
«Σε μία πρώην ερωτική σχέση, εύκολα μπορούμε να μπούμε στην “παγίδα” να παρακολουθήσουμε τι κάνει, πού και με ποιον βρίσκεται ο άλλος. Είναι πολύ εύκολο μέσω της ανωνυμίας και το γεγονός ότι “κρυβόμαστε” πίσω από μία οθόνη, να παρακολουθήσουμε τη ζωή του άλλου από τα social media, εφόσον υπάρχει η δημόσια πρόσβαση. Αυτό είναι ένα έντονο στοιχείο στην εποχή που ζούμε, καθώς έτσι χάνεται η αίσθηση της ιδιωτικότητας, λόγω της ευκολίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Αυτό μπορεί να είναι κάτι που να πηγάζει από τον χαρακτήρα του ανθρώπου και όταν ξεπερνάει κάποια όρια ιδιωτικότητας, παύει να είναι κάτι το φυσιολογικό».
«Δεν πρέπει να κανονικοποιήσουμε το stalking στα social media όταν αυτό ξεπερνάει τα όρια», τονίζει η κ. Γεωργιάδη:
«Το πρώτο “καμπανάκι” που πρέπει να μας προβληματίζει είναι όταν ο άνθρωπος που κάνει το stalking ξεπερνάει τα όρια του προσωπικού χώρου του άλλου όποια και αν είναι αυτά. Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί, όταν η απλή παρακολούθηση ενός προφίλ στα social media μετατρέπεται σε απροσδόκητα συνεχόμενα μηνύματα, κλήσεις χωρίς να υπάρχει ανταπόκριση, ακόμα και να προβεί σε εντοπισμό της τοποθεσίας του έτσι ώστε να συναντήσει το άτομο από κοντά. Όταν κάτι τέτοιο συνεχίζεται και κλιμακώνεται, διαταράσσεται η ηρεμία, ακόμα και η ψυχική υγεία του ατόμου που παρακολουθείται.
«Αξίζει να δώσουμε φως στο πώς αισθάνονται και οι δύο πλευρές σε μία τέτοια κατάσταση», καταλήγει η κ. Γεωργιάδη:
«Ο άνθρωπος που κάνει το stalking αποζητά την προσοχή και την επιβεβαίωση. Εάν το stalking γίνει εμμονικά, τότε ίσως έχουμε να κάνουμε με μία προσωπικότητα του ψυχοπαθητικού. Δεν καταλαβαίνει πως παρενοχλεί τον άλλον άνθρωπο και εισβάλλει στη ζωή του με παρεμβατικό τρόπο.
Το άτομο που βιώνει μία συνθήκη εμμονικής παρακολούθησης νιώθει φόβο, τρόμο και απειλή. Μπορεί να επηρεάσει την καθημερινότητά του, με επιπτώσεις στην ψυχολογία του θύματος, τον ύπνο του ακόμα και την εργασία του, αν νιώθει ότι απειλείται.
Κάποιος που βιώνει μία τέτοια συνθήκη είναι πολύ σημαντικό να μην προσπαθήσει να τη διαχειριστεί μόνος του, αλλά να απευθυνθεί στις αρχές, αφού το stalking θεωρείται ποινικό αδίκημα, βάσει του νόμου 333 του Ποινικού Κώδικα».
