A Sun: Ένα θαμμένο διαμάντι από την Ταϊβάν που ήρθε η ώρα να λάμψει

Μια από τις πιο υποτιμημένες ταινίες της χρονιάς. Παρά το γεγονός ότι συμμετείχε στο Φεστιβάλ του Τορόντο, ότι κέρδισε ένα μεγάλο αριθμό βραβείων Golden Horse (τα πιο διακεκριμένα βραβεία Κινεζικών ταινιών) και ότι βρίσκεται εδώ και ένα χρόνο στο Netflix, η ταινία κατάφερε δυστυχώς να ξεφύγει από το ραντάρ των κριτικών, αλλά και των θεατών. Αυτή τη στιγμή μάλιστα βρίσκεται στο shortlist για το Όσκαρ Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας, θα μπορούσε δηλαδή σε ενάμιση μήνα από τώρα να κερδίσει Όσκαρ, χωρίς να την ξέρει κανείς. Η κατάσταση όμως έχει πλέον ανατραπεί και το A Sun αρχίζει να βρίσκει την αναγνώριση που του αξίζει.

Η πέμπτη ταινία του Ταϊβανέζου σκηνοθέτη Chung Mong-Hong, ο οποίος το 2008 είχε φτάσει μέχρι τις Κάννες με την πρώτη του ταινία, Πάρκινγκ, είναι ένα οικογενειακό δράμα για μια οικογένεια με δύο γιούς, ο ένας «λαμπρός» σαν τον ήλιο, ο άλλος καταδικασμένος να ζει στην σκιά του αδερφού του. Ο A-Hao (Greg Han Hsu) είναι ένας εξαιρετικός νέος, με άριστους βαθμούς, μια θέση στην ιατρική σχολή της επιλογής του να τον περιμένει, ανιδιοτελής και καλοσυνάτος. Κάτι μέσα του παρ΄όλα αυτά είναι λάθος. Νιώθει πως όλη του τη ζωή είναι καταδικασμένος να βρίσκεται κάτω από το εξαντλητικό φως του ήλιου, ενώ όλοι γύρω του βρίσκουν σκιές για να κρυφτούν. Ο A-Ho (Chien-Ho Wu), από την άλλη, βρίσκεται στο περιθώριο της οικογένειάς του. Ο πατέρας του, Wen (Yi-wen Chen) δεν τον αναγνωρίζει καν ως γιό του, λέγοντας πάντα σε όσους τον ρωτούν, οτι έχει μόνο έναν γιό. Τρέχοντας όλη του τη ζωή να προφτάσει έναν τέλειο μεγαλύτερο αδερφό, ο A-Ho από μικρό παιδί έμπλεκε σε μπελάδες και καβγάδες, καταλήγοντας πολύ γρήγορα στην ταινία στο αναμορφωτήριο. 

Η πρώτη σκηνή της ταινίας είναι δυναμική και γρήγορη. Δύο φίλοι πάνω σε μια μηχανή στη βροχή, μπαίνουν βιαστικά σε ένα μαγαζί, κάποιον ψάχνουν, πριν προλάβει ο θεατής να καταλάβει τι συμβαίνει, αίματα στο πρόσωπο του Radish (Kuan-Ting Liu) και ένα κομμένο χέρι να βράζει παρέα με την σούπα στην κατσαρόλα, τον αφήνουν σοκαρισμένο. Αν αυτή είναι η αρχή, τι θα γίνει στη συνέχεια; Παρά την εστίαση στους χαρακτήρες και τις σχέσεις τους, η ταινία έχει suspense σε όλη της την διάρκεια και ανατροπές που δεν περιμένεις. Μπορεί στην αρχή οι δυόμιση ώρες που διαρκεί να φαίνονται πολλές, όμως έχει τόσο καλό ρυθμό, που δεν κάνει κοιλιά, ούτε κουράζει.

Η ταινία μελετά την δυναμική των σχέσεων μέσα στην οικογένεια, κυρίως τον τρόπο που μεταχειρίζεται διαφορετικά ο πατέρας τους δύο γιούς, αλλά και  την διαφορετική αντιμετώπιση της Qin (Samantha Shu-Chin Ko), της μητέρας. Ο Wen είναι δάσκαλος οδήγησης. Έχει το μότο «Άδραξε τη μέρα, αποφάσισε τον δρόμο σου» ως βασική αρχή στη ζωή του, τυπωμένο κάθε χρόνο σε ημερολόγια, που δίνει στον A-Hao. Το επάγγελμα του σχετίζεται με τη φιλοσοφία του για τη ζωή. «Πάντα πίστευα πως η ζωή είναι σαν ένας δρόμος», λέει στους μαθητές του, «όσο κρατάς το τιμόνι σου, σταματάς όταν βλέπεις κόκκινο, ξεκινάς προσεκτικά όταν βλέπεις πράσινο και οδηγείς σταθερά, η διαδρομή σου θα είναι ομαλή και ασφαλής». Ο Wen είναι ο χαρακτήρας που παρουσιάζει την μικρότερη αλλαγή στη διάρκεια της ταινίας. Λίγο πριν το τέλος όμως, μέσα από μια πράξη που στερείται ηθικής, καταφέρνει με έναν παράδοξο τρόπο να εξιλεωθεί απο το παρελθόν και να κλείσει το τεράστιο χάσμα ανάμεσα στον εαυτό του και τον γιό του.

Θέματα όπως το πένθος, η θλίψη, οι ενοχές και η επανένταξη στην κοινωνία απασχολούν τον δημιουργό και τους χαρακτήρες του. Πώς συνεχίζεται η ζωή μετά από λάθος αποφάσεις; Πώς ξυπνάς την επόμενη μέρα από ένα τραγικό γεγονός, σηκώνεσαι και πας στη δουλειά σου; Επίσης, πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της ηθικής στη ζωή μας και ποιά είναι η λεπτή γραμμή που δεν πρέπει να περάσουμε; Πάνω απ’ όλα όμως, η ταινία είναι μια μελέτη διαφορετικών οπτικών. Πόσο πολύ θα άλλαζαν οι σχέσεις μας με τους άλλους αν κάναμε μια μεγαλύτερη προσπάθεια να έρθουμε στη θέση τους και να τους καταλάβουμε; Κλειδί στις ανθρώπινες σχέσεις είναι η επικοινωνία, παρατηρώντας όμως τις σχέσεις μας βλέπουμε συχνά ότι δυσκολευόμαστε να επικοινωνήσουμε ουσιαστικά και να καταλάβουμε ο ένας τον άλλον.

Από άποψη αισθητικής, η ταινία είναι από τις πιο όμορφες που έχω δει τον τελευταίο καιρό. Ο Chung Mong-Hong είναι και διευθυντής φωτογραφίας (υπογράφοντας όμως ως Nagao Nakajima) και η φροντίδα και η προσοχή με την οποία επιμελήθηκε τα πλάνα του είναι εμφανής. Ο ήλιος δεν είναι μόνο στον τίτλο της ταινίας, αλλά και στα περισσότερα εξωτερικά της πλάνα, δημιουργώντας αντίθεση στην εικόνα, με άλλα στοιχεία να λούζονται στο φως και άλλα να ξεκουράζονται στην σκιά. Η επιλογή αυτή είναι συμβολική και υπογραμμίζει την δυαδικότητα της ζωής.

Μια ταινία ποιητική, στενάχωρη, που όμως ακτινοβολεί χάρη στα υπέροχα χρώματα και το φως της. Η τελευταία της σκηνή είναι εξαιρετική και κλείνει με συγκινητικό τρόπο την ιστορία.

Η ταινία είναι διαθέσιμη στο ελληνικό Netflix με αγγλικούς υπότιτλους.

Δείτε Επίσης: