Όταν ποστάρεις στο instagram, “ανάβεις” μια λάμπα που δεν θα σβήσει ποτέ

Πρόσφατα η Google , δημοσίευσε μια έκθεση, σύμφωνα με την οποία οι εκθέσεις ενέργειας της μηχανής αναζήτησης, έχουν αυξηθεί ραγδαία, ως αποτέλεσμα της έκρηξης της τεχνητής νοημοσύνης. Με άλλες μορφές κατανάλωσης που είναι επιβλαβείς για τον πλανήτη, γίνεται αντιληπτό πως το μεγαλύτερο βάρος της ευθύνης, πέφτει στους “μεγάλους παίκτες”, τη βιομηχανία, την κυβέρνηση, τους πλούσιους και ισχυρούς. Γίνεται αντιληπτό, ωστόσο, πως όλοι έχουν ένα μικρό ή μεγάλο μερίδιο ευθύνης. Να σταματάς το νερό της βρύσης κάθε φορά που πλένεις τα δόντια σου, το να κουβαλάς τα ψώνια σου σε μια επαναχρησιμοποιούμενη τσάντα, ή τον να σβήνεις τα φώτα κάθε φορά που φεύγεις από το σπίτι, είτε για πέντε λεπτά είτε για μια εβδομάδα, είναι δείγμα ενσυναίσθησης.

Κάθε φορά που δημιουργούμε ένα βίντεο, στέλνουμε ένα mail, ή “ανεβάζουμε” μια φωτογραφία με το τελευταίο μας γεύμα, είναι σαν να “ανάβουμε” μια λάμπα που δεν θα σβήσει ποτέ. Αυτό, πυροδοτεί μια άβολη και κατ’ εξοχήν μοντέρνα ερώτηση. ” Όλοι λένε πως είναι πολύ κακό να πετάς”, είπε ο Tom Jackson, καθηγητής στο  Πανεπιστήμιο Loughborough, στο Λονδίνο, ο οποίος μελετά την περιβαλλοντική επίδραση των δεδομένων, στον πλανήτη. “Επίσης, οφείλουμε να αναρωτηθούμε εάν πρέπει να συνεχίσουμε να διατηρούμε τις δεδομένες τεχνολογικές πρακτικές”.

Με άλλες λέξεις: Προκειμένου να σώσουμε τον πλανήτη, μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε τα δεδομένα που χρησιμοποιούμε;

Δεδομένης της σημασίας και εξάρτησης της μοντέρνας ζωής στα δεδομένα και τις νέες τεχνολογίες, η απάντηση μάλλον δεν θα επιδεχόταν διπλωματίας.

Καθώς η βλάβη των παγκόσμιων δεδομένων και της αποθήκευσης μεγαλώνει, είναι θέμα χρόνου μέχρι ο ψηφιακός περιβαλλοντισμός να αποκτήσει ταυτότητα, υπόσταση και υπέρμαχους. Το 2020, το BBC, υπέδειξε έναν “συνεχώς αυξανόμενο αριθμό χρηστών με οικολογική συνείδηση, που προσπαθούν να μειώσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις , στο διαδίκτυο και τα τηλέφωνά τους”. Ορισμένα πληροφοριακά γραφικά , για επίδοξους ψηφιακούς περιβαλλοντολόγους, από την εταιρεία πίστωσης άνθρακα Climate Impact Partners, προειδοποίησε πως καλό θα ήταν να μην αναδημοσιεύεται κάποιο βίντεο, όταν ο χρήστης αποσκοπεί στην αποθήκευση μόνο του ήχου και όχι της εικόνας. Καλό είναι να διαγραφείτε από ενημερωτικά δελτία που δεν σας ενδιαφέρουν και δεν διαβάζετε, ενώ όποτε είναι δυνατό, προτείνεται η απευθείας μετάβαση σε ιστότοπους , χωρίς τη μεσολάβηση των προτάσεων μια μηχανής αναζήτησης.

Στην, πραγματικότητα, δεν είναι εύκολο να έχουμε μια σαφή αίσθηση του πόσο ακριβώς βοηθούν αυτές οι παρεμβάσεις ή για πόση ρύπανση ευθύνεται η δική μας συστηματική χρήση των προσωπικών δεδομένων. Οι τίτλοι σχετικά με τον τρόπο, για παράδειγμα, αποστολής λιγότερων περιττών μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και μείωσης του χρόνου που περνάμε σε πλατφόρμες όπως το Netflix, θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν χιλιάδες τόνους εκπομπών κάθε χρόνο, έχουν αποδειχτεί υπερβολικοί. Ακόμη, ωστόσο, και οι μικρές συνεισφορές μας, μπορούν να ευνοήσουν εύκολα και γρήγορα.

Όπως εκτιμάται, ακολουθώντας μια φόρμουλα που συμπεριλήφθηκε σε πρόσφατη έρευνα, η αποθήκευση ενός βίντεο μπορεί να δημιουργήσει περίπου 100 γραμμάρια CO2, μέσα σε μια δεκαετία. Τα προσωπικά δεδομένα φεύγουν από επάνω μας, όπως ακριβώς τα νεκρά κύτταρα.

“Πέρσι έστειλα 960 βίντεο , τα οποία αποθηκεύτηκαν στο cloud. Επειδή τα τηλέφωνα καταγράφουν βίντεο με τόσο καλή ανάλυση στις μέρες μας, τα περισσότερα κλιπ είναι μεγαλύτερα από 15 δευτερόλεπτα, για παράδειγμα. Και όπως πολλοί άνθρωποι, έτσι κι εγώ έχω ένα εκτεταμένο ψηφιακό αποτύπωμα. Πολλά από τα αποθηκευμένα βίντεό μου, έχουν σταλεί σε ένα ή δύο ακόμη άτομα, που τα έχουν αποθηκεύσει”, ανέφερε αρθρογράφος του The Atlantic. 

Τα 100 γραμμάρια, είναι το βάρος μιας απλής μπάλας. Ο πραγματικός αριθμός, θα μπορούσε να είναι ραγδαία υψηλότερος ή χαμηλότερος, ανάλογα με μεταβλητές, όπως ο τύπος των δεδομένων διακομιστή, στον οποίο αποθηκεύεται το εκάστοτε βίντεο. Ένας σημαντικός παράγοντας, είναι ο χώρος που “στεγάζεται”.

Η αποθήκευση Google Cloud στο Οχάιο, για παράδειγμα, δημιουργεί πέντε φορές περισσότερες εκπομπές, από ότι το Όρεγκον. Καίριο ρόλο παίζει και η πιθανότητα, το δίκτυο να μην τροφοδοτείται από καθαρή ενέργεια. Οι εκπομπές θα κυμαίνονται επίσης ανάλογα με τη συχνότητα πρόσβασης και διανομής των δεδομένων: Το 2020, ο Rabih Bashroush, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ανατολικού Λονδίνου, εκτίμησε ότι κάθε φορά που ο Κριστιάνο Ρονάλντο δημοσιεύει μια φωτογραφία στο Instagram, η ενέργεια που θα χρειαζόταν για να δείξει την εικόνα σε κάθε έναν από τους οπαδούς του – 190 εκατομμύρια εκείνη την εποχή – θα μπορούσε να τροφοδοτήσει ένα νοικοκυριό για πέντε έως έξι χρόνια.

“Πρέπει να ξεκινήσουμε να σκεφτόμαστε το αντίκτυπο που έχει κάθε φορά που πατάμε το κουμπί “Αποστολή” ή “Μεταφόρτωση”, τόνισε ο Τζάκσον. Αυτό είναι πιο εύκολο να το λες παρά να το κάνεις. Το να αποφασίσετε αν θα απορρίψετε κάποιο από αυτά δεν είναι το ίδιο με το να αποφασίσετε αν θα σβήσετε μια λάμπα όταν βγαίνετε από ένα δωμάτιο. “Η λάμπα, μπορείς απλά να επιστρέψεις και να την ανάψεις ξανά”, παραδέχτηκε ο Τζάκσον. “Μόλις ξεφορτωθείς τα δεδομένα, εξαφανίζονται”.

Σε μια έκθεση που πραγματοποιήθηκε το 2021, ο Berners-Lee και μια ομάδα ερευνητών, διαπίστωσαν ότι, εάν ο τομέας των πληροφοριών και των επικοινωνιών πρόκειται να ταιριάξει με τις μειώσεις που απαιτούνται για να διατηρηθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από το όριο του 1,5 βαθμού Κελσίου, θα πρέπει να μειώσει τις εκπομπές άνθρακα κατά 42%, μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας και 72%, μέχρι το τέλος της επόμενης.

Η σκέψη ότι θα μπορούσαμε όλοι να συμμετέχουμε όλοι σε αυτό, συλλογικά, το κάνει πιο παρήγορο. Πολύς κόσμος, ωστόσο, αντιμετωπίζει την υπόθεση της προσωπικής ευθύνης, με βαθιά καχυποψία. Η παραγωγή δεδομένων αποτελεί γεγονός της ζωής. Ο στόχος της δράσης για το κλίμα, δήλωσε ο Berners-Lee, είναι “να αφήσουμε τα ορυκτά καύσιμα του κόσμου στο έδαφος”. Σε περίπτωση συστημικής αλλαγής, η αγωνία για τις μεμονωμένες αποφάσεις χρήσης δεδομένων, είναι σαν ” να προσπαθούμε να συγκρατήσουμε μια πλημμύρα, με έναν κουβά και ένα φτυάρι”, εξηγεί ο αρθρογράφος George Monbiot.

Αν μη τι άλλο, οι “μεγάλοι παίκτες” το καθιστούν πολύ δύσκολο για τις μονάδες, καθώς αναπτύσσουν χαρακτηριστικά τεχνητής νοημοσύνης, τα οποία δεν αποφεύγονται με ευκολία. Τον Απρίλιο, η Meta, ανακοίνωσε νέες ικανότητες για χρήστες του WhatsApp, σε σχεδόν δώδεκα χώρες, το οποίο σημαίνει πως αν αναζητάτε ένα μήνυμα κειμένου, πρέπει να προσπεράσετε μια λίστα με προτεινόμενες επιλογές του “Ask Meta AI”, πριν βρείτε αυτό για το οποίο ενδιαφέρεστε. Με το “Apple Intelligence”, οποισδήποτε διαθέτει iPhone, iPad ή Mac, μπορεί να δυσκολευτεί να ελέγξει τον καιρό ή να ορίσει μια υπενθύμιση χωρίς να ενεργοποιήσει ένα μεγάλο μοντέλο γλώσσας.

Ένα παρόμοιο φαινόμενο συμβαίνει με τα προϊόντα που συνδέονται στο διαδίκτυο. Σήμερα, περίπου 400 εκατομμύρια σπίτια σε όλο τον κόσμο διαθέτουν τουλάχιστον μία «έξυπνη» συσκευή – ψυγεία, περιλαίμια σκύλων, σεξουαλικά παιχνίδια. Μέχρι το 2028, ο αριθμός αυτός αναμένεται σχεδόν να διπλασιαστεί. Σύμφωνα με την IBM, το 90% του υλικού που μεταφορτώνεται από αυτές τις συσκευές είναι σκοτεινά δεδομένα. Δεν χρησιμοποιείται ποτέ. Δεν τροφοδοτείται όλη αυτή η ανάπτυξη από τη ζήτηση των πελατών.

Με άλλα λόγια, οδηγούμαστε σε έναν κόσμο, όπου είναι πιο δύσκολο να κάνουμε ο,τιδήποτε, πριν “ανάψουμε μια ψηφιακή λάμπα”. Αυτό, δεσμεύει τους καταναλωτές με οικολογική συνείδηση. “Θέλετε όντως να είστε κάποιος που δεν μπορεί να πάρει τις πληροφορίες του σωστά, επειδή είστε απασχολημένοι με τη διατήρηση του αποτυπώματος του άνθρακα των αναζητήσεών σας χαμηλά;”, αναρωτιέται ο Berners-Lee.

Σε αυτό το πλαίσιο, η προσπάθεια μείωσης των εκπομπών δεδομένων μας από αίσθημα ευθύνης για τον πλανήτη, μπορεί να είναι ακριβώς αυτό που θέλει η βιομηχανία, ανέφερε η Kate Crawford, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας στο Annenberg και συγγραφέας του Atlas of AI. Σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, εξήγησε ότι ο όρος αποτύπωμα άνθρακα, ο οποίος διαδόθηκε από την British Petroleum, “συνέβαλε σε μια στρατηγική μετατόπιση από τις συστημικές βλάβες και τις βιομηχανικές δραστηριότητες σε κλίμακα προς την ατομική ευθύνη”.

Δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τη βιομηχανία τη τεχνολογίας, η οποία εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα ορυκτά καύσιμα, να ηγείται μιας παρόμοιας σταυροφορίας. Πολλοί ψηφιακοί υπολογιστές αποτυπώματος άνθρακα, είναι ήδη διαθέσιμοι στο διαδίκτυο.

“Πρόσφατα χρησιμοποίησα μια τέτοια αριθμομηχανή, που αναπτύχθηκε από μια συμβουλευτική εταιρεία μείωσης του άνθρακα με προφανές ενδιαφέρον να κάνει τους υποψήφιους πελάτες να πιστεύουν ότι το αποτύπωμά τους είναι τεράστιο”, ανέφερε η αρθρογράφος “Σύμφωνα με την αριθμομηχανή, οι ετήσιες εργασιακές μου δραστηριότητες παράγουν τόσο CO2 όσο ένα Ford Focus που οδηγεί 3.000 μίλια. Η λάμψη τέτοιων μορφών – πιστευτών ή όχι – ξεπλένει εύκολα μεγαλύτερα ερωτήματα. Θα μπορούσε η βιομηχανία να κάνει περισσότερα ώστε ένας χρόνος εργασίας από το σπίτι να μην είναι τόσο ρυπογόνος όσο η διέλευση της ηπείρου σε ένα hatchback; Και αν η πανταχού παρούσα τεχνητή νοημοσύνη μετατρέπει αυτό το Focus σε ένα πετρελαιοκίνητο SUV, είναι επειδή το vox populi το ζήτησε πραγματικά;”

Το ψηφιακό αποτύπωμα άνθρακα θα μπορούσε επίσης να επισκιάσει ένα βαθύτερο σημείο. Όταν αντιμετωπίζουμε μια ψηφιακή απόφαση, η λιγότερο διψασμένη για δεδομένα επιλογή θα είναι συχνά η πιο έξυπνη, ανεξάρτητα από το αν μπορούμε να μετρήσουμε πόσο βοηθά το περιβάλλον. Ο αποκλεισμός της παρακολούθησης τρίτων όταν βρισκόμαστε στον ιστό, για παράδειγμα, όχι μόνο μειώνει την κατανάλωση ενέργειας της περιήγησης στο διαδίκτυο. Είναι επίσης καλό για το απόρρητό σας. Τα εργαλεία αναζήτησης που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη όχι μόνο χρησιμοποιούν περισσότερα ορυκτά καύσιμα και νερό· Είναι επιρρεπείς στην παροχή εμφανώς ψευδών πληροφοριών. Η αποσύνδεση των οικιακών συσκευών μας από το cloud τις καθιστά λιγότερο ευάλωτες σε hacking.

Ίσως όμως δεν χρειάζεται να μετατραπούν τα πάντα σε δεδομένα. Αν δεν χρησιμοποιήσει κάποιος το τηλέφωνό του την επόμενη φορά που θα επιβιβαστεί σε ένα τρένο, δεν θα σωθεί ο πλανήτης. Αλλά μπορεί να κοιτάξει έξω από το παράθυρο και να δημιουργήσει μια ανάμνηση, η οποία δεν θα εκπέμπει καθόλου άνθρακα.

πηγή: TheAtlantic