Τι συμβαίνει με τις εγκύους και το εμβόλιο;
Πώς σκέφτονται οι γυναίκες που βρίσκονται μεταξύ αντιφατικών συμβουλών και μηνυμάτων σε μια κρίσιμη περίοδο της ζωής τους;
*Άρθρο της Ankita Rao στην ιστοσελίδα The Guardian
Αυτά είναι τα πρώτα τρία πράγματα που έκανα όταν έμαθα ότι ήμουν έγκυος τον Φεβρουάριο. Έκανα περίπου έξι τεστ. Στη συνέχεια κάλεσα το ιατρείο να κλείσω ραντεβού. Λίγες ημέρες αργότερα έκλεισα ραντεβού για τον εμβολιασμό μου κατά της covid-19. Στήθηκα στην ουρά, στο κρύο, σε ένα γυμνάσιο στο Coney Island για να εμβολιαστώ.
Η απόφαση να εμβολιαστώ τον ίδιο μήνα δεν ήταν εύκολη. Ακόμη και ως πρώην δημοσιογράφος που κάλυπτα θέματα υγείας και είχα συνηθίσει να αποκρυπτογραφώ ιατρικά περιοδικά. Ένιωσα μια σπλαχνική και προσωπική ευθύνη απέναντι σε αυτό το πλάσμα που μεγάλωνε μέσα μου. Υπήρχαν μόνο κάποιες προκαταρκτικές μελέτες σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων -λέγοντας ότι πιθανότατα το εμβόλιο είναι ασφαλές- αλλά βασίστηκαν σε συμμετέχουσες που δε γνώριζαν αν ήταν έγκυες κατά τη διάρκεια των δοκιμών.
Στο οικογενειακό και φιλικό μου περιβάλλον, αν και υποστηρίζουν σε μεγάλο βαθμό τις υγειονομικές συστάσεις, υπήρχαν ανησυχίες για το ενδεχόμενο αποβολής ή μακροπρόθεσμης βλάβης στο έμβρυο, που σε αυτό το στάδιο της έρευνας δεν θα μπορούσε να απαντηθεί ξεκάθαρα.
Λίγους μήνες μετά γνωρίζουμε ότι η covid-19 είναι πολύ επικίνδυνη για τις έγκυες και τα έμβρυα τους από ότι για το μέσο άνθρωπο. Ο Αύγουστος ήταν ο χειρότερος μήνας που έχει καταγραφεί για τις εγκύους καθώς υπήρχαν 21 θάνατοι. Γνωρίζουμε επίσης ότι οι μελέτες που δημοσιεύτηκαν σε μεγάλα ιατρικά περιοδικά δεν ανέφεραν κανέναν σημαντικό κίνδυνο για όσες προσπαθούσαν να μείνουν έγκυες, για αυτές που ήδη κυοφορούσαν ή για εκείνες που θηλάζουν, εάν κάνουν κάποιο mRNA εμβόλιο, όπως της Pfizer ή της Moderna.
Το γεγονός ότι μόνο το 31% των έγκυων Αμερικανίδων εμβολιάστηκαν πλήρως έως τις 18 Σεπτεμβρίου, και με τα ποσοστά να είναι πολύ χαμηλά μεταξύ των έγχρωμων και των ισπανόφωνων, αποδεικνύει ότι υπάρχει μια έλλειψη εμπιστοσύνης, ένας φόβος, που αφήνει τις γυναίκες να βρίσκονται μεταξύ ενός κακόγουστου αστείου και της παραπληροφόρησης.
Αντιφατικές συμβουλές
Η Kim μια γυναίκα 34 ετών από τη Μ. Βρετανία στο δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης της εξομολογείται ότι δεν έκανε το εμβόλιο καθώς φοβάται για μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο μωρό της. Μπορεί βέβαια να μην υπάρχουν διαθέσιμες μελέτες που να υποστηρίζουν κάτι τέτοιο, ωστόσο θεωρεί ότι στο παρελθόν φάρμακα που συνταγογραφούνταν σε έγκυες και μητέρες, όπως η Thalidomide, που δίνονταν για τις ναυτίες, αργότερα διαπιστώθηκε ότι προκαλεί σοβαρές γενετικές ανωμαλίες.
«Υπάρχουν τόσα πολλά “αν”. Αν κολλήσω κορονοϊό θα ήταν κακό για το μωρό μου, αν έχω άσχημα συμπτώματα. Προσπαθώ να ισορροπήσω μεταξύ αυτών που έχουν εμβολιαστεί και του άγνωστου για το πώς μπορεί το εμβόλιο να επηρεάζει τα μωρά μακροπρόθεσμα».
Νωρίτερα φέτος η Kim είπε ότι οι μαίες της πρόσφεραν φυλλάδια με πληροφορίες για το εμβόλιο και της είπαν να πάρει όποια απόφαση ήθελε. Τώρα αισθάνεται ότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν γίνει «πολύ πιεστικά». Το μόνο άτομο που εμπιστεύεται για να πάρει την απόφαση της, είναι ο σύντροφος της. Στο μεταξύ, φορά μάσκα και περιορίζει την επαφή της με άλλους, ώστε να προστατευτεί από τον ιό.
Για την Maddie, ο γιος της οποίας γεννήθηκε την άνοιξη του 2021, ο γιατρός της, της συνέστησε το εμβόλιο όταν έγινε διαθέσιμο στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης της. Αλλά ο σύζυγος της που είχε διδακτορικό στην κυτταρική και τη μοριακή βιολογία, της ζήτησε να περιμένει μέχρι τη γέννηση, επειδή δεν υπήρχαν έως τότε αρκετά δεδομένα για να την καθησυχάσει. Έτσι, περίμενε λίγες εβδομάδες μετά τον τοκετό της για να εμβολιαστεί.
«Ήθελα να νιώθει ότι τον σέβομαι και ότι συμμετέχει σε αποφάσεις που επηρεάζουν το μωρό μας και έτσι περίμενα» λέει για τον σύζυγο της. «Ωστόσο, θα ήθελα να το είχα κάνει ενώ ήμουν έγκυος, αφού είδα τα δεδομένα σχετικά με τα αντισώματα που περνούν από τον πλακούντα στο έμβρυο». Πρόσφατες μελέτες λένε ότι το 99% των μωρών που γεννιούνται από πλήρως εμβολιασμένες μητέρες, έχουν αντισώματα.
Αυτό που με οδήγησε στο να εμβολιαστώ δεν ήταν οι συστάσεις του Αμερικανικού Κολλεγίου Μαιευτήρων και Γυναικολόγων, αλλά μετά από μια συζήτηση με έναν γιατρό καλό γνώστη της επιδημιολογίας. Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν τα δύο κύρια εμβόλια στις ΗΠΑ, της Pfizer και της Moderna μου έδωσαν μια παρηγοριά. Για να το πω απλοϊκά, το εμβόλιο ενεργοποιεί τα κύτταρα στους μυς για να δημιουργήσουν μια πρωτεΐνη, στη συνέχεια το mRNA αποσυναρμολογείται, ενώ το ανασοποιητικό μας αρχίζει να ανταποκρίνεται. Δεν θα υπήρχε άρα ξένο σώμα ή ζωντανός ιός στο σώμα μου μετά τον εμβολιασμό.
Σε πραγματικά επιστημονικό επίπεδο η πληροφορία που μου άλλαξε γνώμη ήταν εντελώς αυθαίρετη. Αλλά το να είσαι έγκυος ξέρεις ότι έχεις να αντιμετωπίσεις μια βαθιά απώλεια ελέγχου σε καθημερινή βάση. Υπάρχει το σώμα σου, νέες αισθήσεις που εμφανίζονται καθημερινά, ένας έντονος πόνος, ένα τράβηγμα κάπου, μια εξάντληση. Στη συνέχεια πρέπει να πάρεις αποφάσεις. Να κάνεις ένα επιπλέον γενετικό τεστ, να επιλέξεις μια βιταμίνη έναντι μιας άλλης, να αποφασίσεις εάν είναι καλό να πετάξεις με το αεροπλάνο ή όχι.
Η Divya, μια γιατρός στο Χιούστον που βίωσε την πανδημία από πρώτο χέρι, αποφάσισε πέρσι να σταματήσει προσωρινά να εργάζεται από το νοσοκομείο όταν έφτασε στο τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης της για να προστατεύσει τον εαυτό της, αλλά και το έμβρυο από τον ιό. Γέννησε τελικά τον περσινό Ιούνιο.
Όταν της προτάθηκε να κάνει το εμβόλιο τον Δεκέμβριο, εκείνη και ο σύζυγος της που είναι καρδιολόγος, συζήτησαν για την ασφάλεια του παιδιού, καθώς θήλαζε και ήταν λίγα τα διαθέσιμα στοιχεία για το πώς επηρέαζε το μητρικό γάλα ο εμβολιασμός. Συνάντησε άλλες μητέρες και αποφάσισε να σταματήσει το θηλασμό για να κάνει το εμβόλιο.
Όταν όμως ελήφθη η απόφαση να γίνει μια τρίτη αναμνηστική δόση στους επαγγελματίες υγείας και τους ανασακοτασταλμένους υψηλού κινδύνου, η Divya υποβλήθηκε σε εξωσωματική και έμεινε έγκυος. Ο γιατρός της, της συνέστησε να εμβολιαστεί με την αναμνηστική δόση μέχρι το δεύτερο τρίμηνο, οπότε και σχηματίζεται περισσότερο το έμβρυο.
«Δεν υπάρχουν δεδομένα πίσω από αυτό. Ορισμένοι γιατροί μιλούν με αυτοπεποίθηση, άλλοι λένε ότι πρέπει να περιμένουμε λίγους μήνες».
Δυστυχώς, η Divya απέβαλε. Μετά από αυτή την εξέλιξη είπε ότι θα εξακολουθούσε να προτείνει σε κάθε έγκυο να εμβολιαστεί, δεδομένου του υψηλού κινδύνου θνησιμότητας για τη μητέρα, αλλά και το έμβρυο εξαιτίας των επιπλοκών της covid-19.
«Είναι μεγάλο το βάρος της απόφασης. Νιώθεις άγχος» είπε.
Αυτό το άγχος προκαλείται επειδή οι συστάσεις προς τις έγκυες αλλάζουν διαρκώς.
Μια μελέτη σχετικά με το κατά πόσο είναι ασφαλή τα εμβόλια στην εγκυμοσύνη δημοσιεύτηκε στο New England Journal of Medicine. Τα προκαταρκτικά στοιχεία έδειχναν ότι ο εμβολιασμός δεν προκαλεί κάποιο πρόβλημα. Ωστόσο, στη συνέχεια η έρευνα αυτή ανανεώθηκε, καθώς δεν υπήρχαν ακόμα πληροφορίες για όσες γυναίκες εμβολιάστηκαν πριν από την 20η εβδομάδα της κύησης. Δεν υπήρξε καμία αλλαγή στα αποτελέσματα. Τα ποσοστά για τις γυναίκες που έλαβαν το εμβόλιο και κινδύνευαν να αποβάλλουν ή να χάσουν το μωρό μετά την 20η εβδομάδα, ήταν τα ίδια και προ πανδημίας, ωστόσο η διόρθωση προκάλεσε νευρικότητα και παραπληροφόρηση.
Η εγκυμοσύνη καταστέλλει τη φυσική ανοσία στο σύνολο της και μειώνει την πνευμονική ικανότητα, ένα σημαντικό στοιχείο για τις πιθανές επιπλοκές εάν νοσήσεις με κορονοϊό. Τα νοσοκομεία στις ΗΠΑ σήμαναν συναγερμό καθώς ήταν ανησυχητικός ο αριθμός των μη εμβολιασμένων εγκύων που πέθαναν εξαιτίας της covid-19. Από τις 27 Σεπτεμβρίου περισσότερα από 125.000 κρούσματα είχαν επιβεβαιωθεί σε έγκυες με 22.000 νοσηλείες και 161 θανάτους. Σύμφωνα με το CDC, το 97% των περιπτώσεων δεν ήταν εμβολιασμένες.
Η Dr Jennifer Thompson, ιατρός εμβρυϊκής υγείας στο Vanderbilt University, αναφέρει ότι τον Αύγουστο είχε διαπιστώσει τουλάχιστον 39 γυναίκες να εισάγονται στις ΜΕΘ. Είδε μη εμβολιασμένες έγκυες να διασωληνώνονται, κάποιες να πεθαίνουν ή να χάνουν τα μωρά τους. Η Thompson βλέπει αρκετές γυναίκες να λένε ότι φοβούνται να κάνουν το εμβόλιο ή να λένε ότι θα το κάνουν μετά τον τοκετό.
«Νοιάζομαι για αυτές και τα μωρά τους» λέει η ίδια. Για πολλές αυτό θα μπορούσε να ήταν αρκετό, όμως θα πρέπει ευρύτερα το σύστημα υγείας να κατανοήσει τα μηνύματα που περνάνε στις εγκύους και το γεγονός ότι βρίσκονται αντιμέτωπες με αντικρουόμενες πληροφορίες. Έτσι, θα μπορούσαν να προσεγγίσουν περισσότερους ανθρώπους.
Είναι σαφές ότι πολλές γυναίκες σαν εμένα φοβούνται να βλάψουν τον εαυτό τους ή τα μωρά τους, κάνοντας το εμβόλιο σε μια στιγμή που θα μπορούσε μια μικρή επιλογή να είχε αποτελέσματα που θα τα κουβαλούσαμε για μια ζωή. Αποφάσισα να κάνω το δικό μου πλάνο και να μην ξανακοιτάξω πίσω.
Αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει εύκολη απόφαση.