Το Φεστιβάλ που αψήφισε το φόβο και γιόρτασε τα 100 χρόνια του

Ο κορονοϊός δεν μπόρεσε να επισκιάσει την 100η επέτειο του ξακουστού Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ που ολοκληρώθηκε χθες σημειώνοντας απόλυτη επιτυχία.

Μια αφίσα που διαφήμιζε το φετινό Φεστιβάλ Σάλτσμπουργκ είχε μια αναφορά από έναν από τους ιδρυτές του φεστιβάλ, τον ποιητή και δραματουργό Hugo von Hofmannsthal: “Wo der Wille erwacht, dort ist schon fast etwas erreicht.”

 “Όπου υπάρχει θέληση, υπάρχει τρόπος.”

Πολλή βούληση – μαζί με πολιτικούς και οικονομικούς πόρους που λίγοι άλλοι οργανισμοί κλασικής μουσικής θα μπορούσαν ενδεχομένως να εκμαιεύσουν και το περίφημο Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ, κόντρα στην παγκόσμια την τάση που προκαλείται από τον κοραναϊό να ακυρώνει πολιτιστικές εκδηλώσεις ή να τους παρουσιάζει μόνο με κοινωνική απόσταση στη σκηνή, προχωρά με κανονικές παραστάσεις με καστ που αλληλεπιδρούν στενά και πλήρεις ορχήστρες επί σκηνής.

Στη φετινή 100η επέτειο από την ίδρυση του, το Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ που ήταν μικρότερο από τον αρχικό του σχεδιασμό και χαρακτηρίστηκε από μέτρα ασφαλείας κατά του κορονοϊού, ήταν εξαιρετικά επιτυχημένα καλλιτεχνικά, όπως τονίστηκε στο χθεσινό απολογισμό της διεύθυνσης, μετά την ολοκλήρωση των δεκάδων εκδηλώσεων.

Οι καλλιτέχνες και το προσωπικό χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες, ανάλογα με την ικανότητά τους να απέχουν από το κοινό. Τραγουδιστές, μουσικοί ορχήστρας και άλλοι που πρέπει να αλληλεπιδρούν στενά μεταξύ τους είναι στην «κόκκινη» ομάδα και τεστάρονταν κάθε εβδομάδα, είτε είχαν συμπτώματα είτε όχι.

Άλλοι εργαζόμενοι χωρίζονται σε «πορτοκαλί» (εκείνοι, όπως οι κομμωτές και μακιγιέρ και τα στελέχη του φεστιβάλ, οι οποίοι πρέπει να αλληλεπιδρούν στενά με την κόκκινη ομάδα, αλλά διαφορετικά μπορούν να απομακρυνθούν και να φορούν μάσκες ) και «κίτρινοι» (εκείνοι που μπορούν πάντα να απομακρύνονται και να φορούν μάσκες). Οι εργαζόμενοι με κόκκινο και πορτοκαλί χρώμα πρέπει να διατηρούν αρχεία καταγραφής της υγείας και των επαφών τους. Οι επισκέπτες – συμπεριλαμβανομένων των δημοσιογράφων – πρέπει να παρέχουν αποδεικτικά στοιχεία για μια πρόσφατη αρνητική δοκιμασία στο τεστ.

Το φεστιβάλ είχε συνάψει συμβόλαιο με ιδιωτικό εργαστήριο, ώστε να μπορεί να δοκιμάσει γρήγορα μεγάλο αριθμό ατόμων. Για παράδειγμα, οι τραγουδιστές, οι χορωδίες και οι παίκτες ορχήστρας για το “Elektra”, μια εταιρεία περίπου 200, μπορούσαν να κάνουντ το τεστ και να πάρουν το αποτέλεσμα σε λίγες ώρες.

Εκατό χρόνια από την πρώτη παράσταση του εμβληματικού έργου “Ο καθένας” του Χούγκο φον Χόφμανσταλ σε σκηνοθεσία του Μαξ Ράινχαρντ (των δύο μεγάλων ιδρυτών των Φεστιβάλ) στην Πλατεία του Καθεδρικού Ναού της Πόλης του Μότσαρτ στις 22 Αυγούστου του 1922, και ενώ η πολιτιστική ζωή στη χρονιά της πανδημίας έχει σταματήσει σε μεγάλο βαθμό σε όλο τον κόσμο, το Σάλτσμπουργκ αποτόλμησε να διοργανώσει τα Φεστιβάλ του.

Στον επιτυχημένο απολογισμό της διεύθυνσης για το “Ξεχωριστό Φεστιβάλ 2020”, καταμετρούνται συνολικά 76.500 επισκέπτες από 39 χώρες στις 110 εκδηλώσεις του.

Αυτό σημαίνει πως η όπερα, το δράμα και η συναυλία εξασφάλισαν ποσοστό πληρότητας 96% στο μεγαλύτερο πολιτιστικό φεστιβάλ στον κόσμο, παρά την υποχρεωτική χρήση μάσκας, τις οδηγίες για επαναλαμβανόμενη απολύμανση χεριών, τους κανόνες απόστασης, τα εξατομικευμένα εισιτήρια και το αυστηρό σύστημα καθοδήγησης επισκεπτών.

Όπως τόνισε η εδώ και 25 χρόνια πρόεδρος των Φεστιβάλ Χέλγκα Ραμπλ-Στάντλερ, “σε αυτήν την ξεχωριστή χρονιά για τα ανά τον κόσμο φεστιβάλ, όλοι μαζί κατορθώσαμε στο Φεστιβάλ του Σάλτσμπουργκ κάτι που δύσκολα θα περίμενε κανείς πριν από λίγες εβδομάδες:  ότι με έναν πολύ καλά μελετημένο, έξυπνο, αλλά χωρίς υπερβολές σχεδιασμό ασφάλειας, η μουσική, το θέατρο, οι συναυλίες, η όπερα, όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα, μπορούν και πάλι να γίνουν δυνατά”.

Το φεστιβάλ διάρκειας ενός μήνα ξεκίνησε με μια παράσταση της ”αιματηρής” όπερας του Richard Strauss “Elektra” σε μια ολοκαίνουργια προσέγγιση από τον Πολωνό Krzysztof Warlikowski.

Η αυλαία ανέβηκε επίσης σε μια νέα παραγωγή του έργου “Everyman”, που γράφτηκε από έναν από τους πρωτότυπους ιδρυτές του φεστιβάλ Hugo von Hofmannsthal και από τότε διοργανώθηκε κάθε χρόνο.

Αλλά μια καταιγίδα ανάγκασε την παράσταση να πραγματοποιηθεί σε εσωτερικούς χώρους – παραδοσιακά πραγματοποιείται στην πλατεία του καθεδρικού ναού του Σάλτσμπουργκ. Και τα τοπικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι το κοινό, που ήταν υποχρεωμένο να φορά μάσκες προσώπου, δυσκολεύτηκε να διατηρήσει τις αποστάσεις ασφαλείας μέχρι να καθίσει.

Οι διοργανωτές επιβάλλουν αυστηρά μέτρα ασφαλείας στις 110 παραστάσεις.

Και τα 80.000 εισιτήρια που πουλήθηκαν – κάτω από τα συνηθισμένα 230.000 – είναι εξατομικευμένα για να επιτρέπουν την ανίχνευση επαφής σε περίπτωση μόλυνσης.

Οι θεατές έπρεπε να φορούν μάσκες μέχρι να καθίσουν και δεν υπάρχουν διακοπές ή τροφοδοσία με σνακ.

Οι καλλιτέχνες έπρεπε να κρατήσουν απόσταση τουλάχιστον ενός μέτρου (τρία πόδια) από τους συναδέλφους τους, όπως εκείνοι σε ορχήστρα, πρέπει να υποβληθούν σε τακτικές δοκιμές κοροναϊού.

Επίσης στο πρόγραμμα ήταν και η πρεμιέρα ενός νέου έργου, “Zdenek Adamec”, του νικητή του βραβείου Νόμπελ Peter Handke και μιας νέας παραγωγής του “Cosi fan tutte” του Μότσαρτ από τον Γερμανό σκηνοθέτη Christof Loy.

Στον απολογισμό του φεστιβάλ αναφέρεται ότι οι φετινές εισπράξεις ανέρχονται σε 8,7 εκατομμύρια ευρώ, οι τακτικοί επισκέπτες των Φεστιβάλ ήταν οι ιδιαίτερα “πιστοί”, τα δύο τρίτα όλων των εισιτηρίων που πωλήθηκαν πήγαν σε αυτήν την ομάδα, με το φετινό κοινό να προέρχεται από 39 χώρες.

Από την άλλη πλευρά, πραγματοποιήθηκαν συνολικά περίπου 3.600 διαγνωστικά τεστ για κορονοϊό, ως μέρος των μέτρων ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων περίπου 1.000 στον τόπο κατοικίας των καλλιτεχνών και των προσωρινών υπαλλήλων. Σε 2.355 ανήλθαν τα τεστ ρουτίνας για άτομα στην “κόκκινη ομάδα”, που η μεταξύ τους απόσταση ασφαλείας δεν μπορεί να διατηρηθεί, για παράδειγμα μουσικοί στην ορχήστρα και καλλιτέχνες στην σκηνή, και 154 τεστ βάσει υποψίας, με αποτέλεσμα, εκτός από την ασθένεια μίας υπαλλήλου, δεν υπήρξε περαιτέρω μόλυνση μεταξύ επισκεπτών και συμμετεχόντων, από την έναρξη έως τη χθεσινή ολοκλήρωση του Φεστιβάλ.

Σύμφωνα με τον Λούκας Κρέπατς, τον εμπορικό διευθυντή του Φεστιβάλ, “αυτή τη χρονιά ήταν από την αρχή ξεκάθαρο ότι θα έπρεπε να μετρήσουμε την επιτυχία μας από το εάν θα λειτουργούσε το σχέδιο μας για την ασφάλεια. Είμαστε πολύ ανακουφισμένοι και ευγνώμονες που οι προσδοκίες μας όχι μόνο έγιναν πραγματικότητα, αλλά μάλιστα ξεπεράστηκαν κατά πολύ.

Είναι πρωτάκουστο όσο και εκπληκτικό το  γεγονός, ότι από τους 1.400 συμμετέχοντες στη δίμηνη περίοδο προετοιμασίας, πρόβας και παραστάσεων μόνον μία υπάλληλος μολύνθηκε στις αρχές Ιουλίου και ότι δεν αναφέρθηκε ούτε μία περίπτωση μεταξύ των 76.500 επισκεπτών”.

Σχεδόν οι μισές από τις 110 εκδηλώσεις, συγκεκριμένα 53, ήταν συναυλίες, δώδεκα ήταν οι παραστάσεις από τις δύο παραγωγές όπερας, 29 οι παραστάσεις θεάτρου καθώς και πολλές αναγνώσεις και διάφορες εκδηλώσεις στο πρόγραμμα-πλαίσιο των Φεστιβάλ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι για το αρχικό, επετειακό πρόγραμμα, το οποίο έχει αναβληθεί σε μεγάλο βαθμό για το 2021, είχαν εκδοθεί 240.000 εισιτήρια και 180.000 είχαν ήδη προπωληθεί. Αυτά τα εισιτήρια, με εισπράξεις 24,5 εκατομμύρια ευρώ, επιστράφηκαν, με πολλούς αρχικούς επισκέπτες να έχουν ενδιαφερθεί και να έχουν κάνει αγορές εισιτηρίων για το τροποποιημένο πρόγραμμα, με κάθε δεύτερο εισιτήριο που εκδόθηκε μετά τις τροποποιήσεις – λόγω πανδημίας – να έχει αγοραστεί από τους αρχικούς επισκέπτες.

https://www.youtube.com/watch?v=z-YSR4SwNcY

Πηγές: Gaurdian, TRT, lapreslatina