Το Ταξίδι της Φάλαινας-Μια γλυκιά ταινία ταινία άνοιξε το Φεστιβάλ

Ένα ταξίδι στην μακρινή Τούνδρα μας προσφέρει η ταινίας έναρξης του φετινού Φεστιβάλ.

Υπάρχει μια αξιοθαύμαστη απλότητα στην ιστορία που αφηγείται το Ταξίδι της Φάλαινας. Τοποθετημένη στην επαρχία της Τσουκότκα, σε μια από τις πλέον απόμερες (και ίσως μια από τις λιγότερο κινηματογραφημένες) γωνιές του πλανήτη, στο ανατολικότερο άκρο της Ρωσίας, στο Βερίγγιο πορθμό, που την χωρίζει από την Αμερική. Οι άνθρωποι εκεί (αυτόχθονες ιθαγενείς) ζούνε χωρίς καμία πολυτέλεια, στα καλυβόσπιτα τους. Με περιορισμένη πρόσβαση σε αγαθά – που φαίνονται σε εμάς αυτονόητα – και με αποκλειστική απασχόληση το κυνήγι της φάλαινας, η οποία αποτελεί και σταθερό κομμάτι της διατροφής τους μια σύνδεση στο ίντερνετ μάλλον φαντάζει ως κάτι διαφορετικό εκεί. Πόσο μάλλον όταν προσφέρει την ευκαιρία για μια επίσκεψη σε έναν ψηφιακό οίκο ανοχής.

Αυτό το στοιχείο ξεχωρίζει και τον 15χρονο πιτσιρικά και πρωταγωνιστή της ταινίας. Ζώντας μαζί με – τον κατά φαντασίαν ετοιμοθάνατο – παππού του σε ένα ψαροχώρι χωρίς γυναίκες, σε αυτή την άκρη της γης, ο νεαρός Λιόσκα ονειρεύεται να γνωρίσει την Χόλισουητ999. Αυτό είναι το nickname της κοπέλας που γνώρισε σε μια διαδικτυακή σελίδα ερωτικού περιεχομένου. Θαμπωμένος από την ομορφιά της ο Λιόσκα κάνει όνειρα για το μέλλον. Θέλει να μάθει αγγλικά, να φύγει από την Τσουκότκα και να ταξιδέψει στο εξωτικό (για εκείνον) Ντιτρόιτ, εκεί που ζει η Χόλυσουητ (σύμφωνα με τα στοιχεία της πορνοσελίδας). Αφελής για την πραγματική λειτουργία της σελίδας αλλά και την ιδιότητα της κοπέλας ο Λιόσκα ζει σε έναν δικό του κόσμο που τροφοδοτείται από την ηδονοβλεπτική θέαση της Χόλυσουητ αλλά και την – μάταιη και αρκετά παράταιρη – προσπάθεια του να επικοινωνήσει μαζί της μέσω της οθόνης του υπολογιστή. Κάποια στιγμή τα πειράγματα των φίλων του θα του δώσουν το κίνητρο για να τολμήσει το μεγάλο ταξίδι.

Η ιστορία του Λιόσκα βέβαια δεν κρύβει καμία Οδύσσεια. Πολύ περισσότερο δεν είναι άλλη μια ταινία ενηλικίωσης. Έχει αυτά τα στοιχεία αλλά εκφράζει μάλλον μια γλυκιά και μελαγχολική διάθεση για την διαρκή αναζήτηση των ανθρώπων σε σχέση με την πραγματική ταυτότητα τους, την αναγνώριση και την ταύτιση τους με το (κοινωνικό) πλαίσιο μέσα στο οποίο ζουν. Περί ταυτοτήτων και κοινοτήτων ο λόγος λοιπόν.

Στην πρώτη του ταινία ο Φίλιπ Γιούριεφ παρουσιάζει μια αρκετά συνεκτική, στρωτή και γεμάτη ταινία, με σχετικά καλό ρυθμό, που σε συνεπαίρνει από το πρώτο πλάνο. Ο μικρός Βλαντίμιρ Ονόχοφ είναι απολαυστικός ως Λιόσκα. Η επιμέλεια και η προσοχή επίσης για την ανάδειξη του φυσικού τοπίου της τούνδρας δικαιώνει την προσπάθεια του σκηνοθέτη σε ότι αφορά την φωτογραφία σε συνδυασμό με την έξυπνη σύνδεση της μυθοπλασίας (που αγγίζει τα όρια ενός ρεαλιστικού, ευαίσθητου αλλά παράλληλα και σκληρού παραμυθιού) με στοιχεία ανθρωπολογικού ντοκιμαντέρ που καταγράφει την καθημερινότητα των ιθαγενών κατοίκων της περιοχής. Ήταν μια ταινία που αγαπήθηκε στην πρόσφατη Μόστρα, βραβεύτηκε μάλιστα, και αν η πανδημία δεν κόψει τα φτερά της είναι σίγουρο ότι θα αγκαλιαστεί και θα ταξιδέψει σε πολλά φεστιβάλ κερδίζοντας θερμά σχόλια και χειροκροτήματα. Νοερά λοιπόν, από την βολή του κανάπε μας, ας την χειροκροτήσουμε και εμείς.