Το voucher, η booking.com και άλλες ιστορίες παραλογισμού

Λέξεις: Ελένη Χατζηϊωάννου*

Το ότι οι συνέπειες της πανδημίας είναι καταστροφικές για τον τουρισμό παγκοσμίως είναι γνωστό. Η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη στην χώρα μας όπου πάνω από το 30% του ΑΕΠ προέρχεται άμεσα από τον τουρισμό. Άρα, τα πράγματα είναι απλά. Καταστροφή της τουριστικής δραστηριότητας συνεπάγεται καταστροφή σχεδόν όλης της οικονομίας αν συνυπολογίσουμε τους κλάδους που συνδέονται έμμεσα με τον τουρισμό και τα νοικοκυριά που ζουν από αυτόν.

Εν μέσω αυτής της κατάστασης, οι επιχειρηματίες και οι εργαζόμενοι του τουρισμού αναμένουν εδώ και περισσότερο από ένα μήνα το περιβόητο «ειδικό πακέτο για τον τουρισμό». Μέχρι σήμερα το μόνο εξειδικευμένο μέτρο για τον κλάδο ήταν το λεγόμενο voucher το οποίο με ΠΝΠ προβλέπει πως τα ξενοδοχεία δεν χρειάζεται να επιστρέψουν χρήματα για τις κρατήσεις που ακυρώνονται λόγω πανδημίας αλλά να εκδώσουν ένα κουπόνι που δίνει τη δυνατότητα στον πελάτη να έρθει μέσα σε 18 μήνες. Σημειωτέον, αν παρέλθουν οι 18 μήνες και δεν έχει έρθει, θα του επιστραφούν κανονικά τα χρήματα. Όλα καλά, θα έλεγε κανείς, καθώς θεωρητικά αυτό δίνει μια κάποια πρόσκαιρη ανακούφιση και χρόνο στους ξενοδόχους που εκτός όλων των άλλων καλούνταν να επιστρέφουν και μεγάλα ποσά που δεν υπάρχουν.

Κι εδώ ξεκινάει ο παραλογισμός. Μαθαίνουμε ότι η Booking, η γνωστή πλατφόρμα online κρατήσεων, επιστρέφει η ίδια τα χρήματα και στη συνέχεια τα χρεώνει κανονικά στα καταλύματα εκδίδοντας τιμολόγιο (το οποίο αν δεν πληρώσεις θα αφαιρέσει το κατάλυμα σου από την πλατφόρμα), σε περίπτωση που κάποιος πελάτης αρνηθεί να δεχτεί το voucher.

Όπως όλοι γνωρίζουμε η δύναμη της εν λόγω εταιρείας είναι τεράστια, όπως δυστυχώς και η εξάρτηση των περισσότερων ξενοδοχείων από αυτήν, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των κρατήσεων γίνεται μέσω αυτής και αντίστοιχων υπηρεσιών. Αναρωτιέται κανείς, μα αυτό δεν είναι παράνομο εφόσον έχει ψηφιστεί νόμος από το ελληνικός κράτος; Η απάντηση είναι ότι η booking είναι ξένη εταιρεία και πως δεν είναι υποχρεωμένη να ακολουθεί την ελληνική νομοθεσία. Ας βγάλει κανείς τα συμπεράσματα του για την αξία και την ουσιαστική ισχύ του voucher και το κατά πόσο προστατεύει και στηρίζει τελικά την επιχείρηση.

Και σαν να μην φτάνει το παραπάνω, επιπλέον χτύπημα μπορεί να δεχτεί ανά πάσα στιγμή ο ξενοδόχος αν ο πελάτης που δεν δέχεται το voucher και θέλει οπωσδήποτε τα χρήματα του πίσω (όλα αυτά για κρατήσεις όπου η πολιτική όριζε μη επιστρέψιμη χρέωση και για αυτό είχαν ήδη χρεωθεί), απευθυνθεί στην τράπεζα του και κάνει αμφισβήτηση της χρέωσης της κάρτας του. Οι τράπεζες, ακόμη κι εν μέσω αυτής της κατάστασης πανδημίας, επιστρέφουν τα χρήματα στον πελάτη!

Κατά τη γνώμη μου, αν κάτι πρέπει να μείνει από το παραπάνω είναι το εξής. Αυτή η κρίση μας έδωσε την ευκαιρία να σκεφτούμε και να αξιολογήσουμε πολλά. Φορείς, ανθρώπους, εταιρίες, θεσμούς, πολιτικές, τον ίδιο μας τον εαυτό. Όλα τα χρήσιμα συμπεράσματά μας καλό και χρήσιμο θα ήταν να τα αξιοποιήσουμε την επόμενη μέρα, στη νέα μας πραγματικότητα.

Αργά ή γρήγορα, θα αρχίσουμε να ξαναταξιδεύουμε, να ξανακαταναλώνουμε γενικότερα. Είναι πιο σημαντικό από ποτέ να επιλέγουμε πού δίνουμε τα χρήματα μας και με ποιον τρόπο. Όσοι μπορέσουμε φέτος να κάνουμε διακοπές στα υπέροχα μέρη της χώρας μας, ας κάνουμε την κράτησή μας απευθείας με το κατάλυμα. Και ας ακολουθούμε γενικά αυτή την τακτική από εδώ και πέρα για τα ταξίδια μας. Είναι και ήταν ανέκαθεν, άλλωστε, η πιο συμφέρουσα επιλογή και για τις δύο πλευρές. Αν η booking και η Χ booking ακολουθεί τέτοιες πρακτικές, είναι επειδή όλοι εμείς σαν καταναλωτές της έχουμε δώσει αυτή τη δύναμη. Ας θυμίσουμε λοιπόν σε όλους όσοι μας απογοήτευσαν και στάθηκαν κατώτεροι των περιστάσεων, ποιος έχει πραγματικά τη δύναμη.

Για την αντιμετώπιση αυτής της απίστευτης ασυδοσίας έχει δημιουργηθεί η παρακάτω ομάδα στο fb: Fight the bad practices of Booking

*Η Ελένη Χατζηϊωάννου εργάζεται στον τομέα του τουρισμού