Υποψήφιοι και νικητές των Όσκαρ με ελληνικό χρώμα
Αν και πολλοί από αυτούς έχουν χαραχτεί στη συλλογική μνήμη, αξίζει να ανατρέξουμε και σε πρόσωπα που ίσως και να έχουν ξεχαστεί
Πριν από μερικές μέρες ανακοινώθηκαν οι υποψηφιότητες για τα βραβεία Όσκαρ και δύο Έλληνες θα διεκδικήσουν το χρυσό αγαλματίδιο τη φετινή χρονιά.
Ο λόγος για τον διευθυντή φωτογραφίας Φαίδωνα Παπαμιχαήλ, ο οποίος είναι υποψήφιος για τη ταινία “Η Δίκη των 7 του Σικάγο” και τον μοντέρ Γιώργο Λαμπριανό, για τη ταινία “The Father”. Η ιστορία των Ελλήνων και Ελληνίδων που ήταν υποψήφιοι ή κατάφεραν να κερδίσουν το πολυπόθητο βραβείο πάει αρκετά πίσω, στη δεκαετία του 30. Κι αν και πολλοί από αυτούς έχουν χαραχτεί στη συλλογική μνήμη, αξίζει να ανατρέξουμε και σε πρόσωπα που ίσως και να έχουν ξεχαστεί.
Ο πρώτος Έλληνας που έχει βρεθεί στις υποψηφιότητες για βραβείο της ακαδημίας ήταν χορευτής και χορογράφος Ερμής Παναγιωτόπουλος, γνωστός κι ως Hermes Pan. Στενός συνεργάτης του Fred Astaire, ήταν για πρώτη φορά υποψήφιος το 1936, για τη ταινία “Top Hat”, στη οποία πέρα από τον Astaire πρωταγωνίστησε και η Ginger Rogers. Ακολούθησαν δύο ακόμα υποψηφιότητες για τον ελληνο-αμερικάνο χορευτή, το 1937 και το 1938, με τις ταινίες “Swing Time” και “A Damsel in Distress”, αντίστοιχα. Για τη δεύτερη μάλιστα, κατάφερε να κερδίσει το πολυπόθητο βραβείο.
Το 1946, η Κατίνα Παξινού κέρδισε το βραβείο “Β’ γυναικείου ρόλου”, για την ταινία “For Whom The bell Tolls” κι έγινε η πρώτη μία Αμερικανίδα ηθοποιός η οποία κατάφερε αυτή τη διάκριση.
Ο σπουδαίος σκηνοθέτης Ηλίας Καζάν, κατά κόσμο Ηλίας Καζαντζόγλου, υπήρξε υποψήφιος αλλά και νικητής στη κατηγορία “Καλύτερου Σκηνοθέτη” παραπάνω από μία φορά. Το 1948 κέρδισε το βραβείο για τη ταινία “A Gentleman’s Agreement” ενώ το 1952 βρέθηκε υποψήφιος στην ίδια κατηγορία για τη ταινία “Λεωφορείον ο Πόθος”. Το 1955 και 1956, ο Καζάν πρόσθεσε δύο ακόμη βραβεία στη συλλογή του, για τις ταινίες “Το Λιμάνι της Αγωνίας” και “East of Eden” αντίστοιχα.
Σχεδόν μία δεκαετία αργότερα, το 1964, ο Ηλία Καζάν είναι και πάλι υποψήφιος για το βραβείο “Καλύτερου Σκηνοθέτη”, για τη ταινία “America America” ενώ το 1999 του απονέμεται τιμητικό βραβείο από την Ακαδημία Κινηματογράφου της Αμερικής, για το σύνολο της καριέρας του.
Το 1961, η ταινία του Ζιλ Ντασέν, “Ποτέ τη Κυριακή” είναι υποψήφια για πέντε βραβεία, μεταξύ των οποίων, “Α’ Γυναικείου Ρόλου” για τη Μελίνα Μερκούρη και καλύτερων κουστουμιών, για την ελληνικής καταγωγής Θεώνη Βαχλιώτη-Όλντριτζ. Παρόλα αυτά, ήταν ο Μάνος Χατζηδάκης αυτός που κατάφερε να φύγει νικητής με το “Βραβείο Καλύτερου Τραγουδιού” για τα “Παιδιά του Πειραιά”.
Η Θεώνη Βαχλιώτη-Όλντριτζ βρίσκεται για ακόμα μία φορά υποψήφια, το 1963 για τη ταινία “Φαίδρα”, ενώ το 1975, καταφέρνει να κερδίσει το πολυπόθητο βραβείο για τη ταινία “Ο Μεγάλος Γκάτσμπυ”, με τους Ρόμπερτ Ρέντφορντ και Μία Φάροου. Το 1962, ο Γιώργος Τσακίρης έφυγε με το χρυσό αγαλματίδιο του “Β’ Ανδρικού Ρόλου”, για την ταινία West Side Story”.
Το 1963, ο Μιχάλης Κακογιάννης βρίσκεται για πρώτη φορά υποψήφιος με τη ταινία “Ηλέκτρα”, στη κατηγορία “Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία”. Ο κυπριακής καταγωγής σκηνοθέτης θα ξαναβρεθεί υποψήφιος με τη ταινία “Αλέξης Ζορμπάς”, το 1965. Η ταινία ήταν υποψήφια σε 7 διαφορετικές κατηγορίες, μεταξύ των οποίων, “Καλύτερης Ταινίας”, “Καλύτερης Σκηνοθεσίας” και “Α’ Ανδρικού Ρόλου” για τον Άντονι Κουίν. Παρόλα αυτά, η ταινία κέρδισε μόνο το βραβείο “Β’ Γυναικείου Ρόλου” για την ηθοποιό Lila Kedrova, “Καλύτερης Φωτογραφίας” για τον Walter Rassally και “Καλύτερης Σκηνογραφίας” για τον Βασίλη Φωτόπουλο. Ο Κακογιάννης θα βρεθεί για μία ακόμη φορά υποψήφιος το 1977, στη κατηγορία “Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας”, για τη ταινία “Ιφιγένεια”.
Το 1963, ο Τέλλυ Σαβάλλας ήταν υποψήφιος για το βραβείο “Β’ Ανδρικού Ρόλου”, για τη ταινία “Birdman of Alcatraz”, ενώ ένα χρόνο αργότερα, ο σκηνοθέτης Βασίλης Γεωργιάδης ήταν υποψήφιος για τη ταινία “Κόκκινα Φανάρια”, στη κατηγορία “Καλύτερη Ξενόγλωσση Ταινία”. Στην ίδια κατηγορία βρίσκεται υποψήφιος το 1966 και ο σκηνοθέτης Βασίλης Γεωργιάδης, για τη ταινία “Το Χώμα Βάφτηκε Κόκκινο”.
Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Τζον Κασσαβέτης, βρίσκεται για πρώτη φορά υποψήφιος το 1968, για το βραβείο “Β’ Ανδρικού Ρόλου”, στη ταινία “The Dirty Dozen”. Ένα χρόνο αργότερα θα βρεθεί και πάλι υποψήφιος για το “Καλύτερο Πρωτότυπο Σενάριο” για τη ταινία “Faces”. Το 1975 θα είναι για τελευταία φόρα υποψήφιος, αυτή τη φορά στη κατηγορία “Καλύτερου Σκηνοθέτη” για τη ταινία “A Woman Under the Influence”.
Το 1970, ο Κώστας Γαβράς ήταν υποψήφιος στη κατηγορία της σκηνοθεσίας, για τη ταινία “Ζ”. Ο σκηνοθέτης, θα βρεθεί για άλλη μία φορά υποψήφιος, το 1983 για τη ταινία “Missing” στη κατηγορία “Καλύτερης Ταινίας”. Το “Missing”, παρόλα αυτά, θα φύγει με το βραβείο “Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου”.
Ο Ντιν Ταβουλάρης θα κερδίσει το βραβείο “Καλύτερης Σκηνογραφίαε”, το 1975, για τη δουλειά του στην εμβληματική ταινία “Ο Νονός II”. Το 1979, θα βρεθεί υποψήφιος στην ίδια κατηγορία, για τη ταινία “The Brinks’ Job” ενώ ένα χρόνο αργότερα για το έπος του “Francis Ford Coppola”, “Αποκάλυψη Τώρα”. Ο Ταβουλάρης θα είναι άλλες δύο φορές υποψήφιος, κατά τη διάρκεια της καριέρας του, με τις ταινίες “Tucker: The Man and His Dream” και “Ο Νονός III”, το 1989 και 1991 αντίστοιχα.
To 1976, ο ελληνο-αμερικανός ηθοποιός Κρις Σαράντον, θα βρεθεί υποψήφιος και την ερμηνεία του στη ταινία “Dog Day Afternoon”.
Το 1982, ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, κέρδισε το Όσκαρ για τη μουσική του στη ταινία “Chariots of Fire”. Δεν παρευρέθηκε όμως στην τελετή και το χρυσό αγαλματίδιο παρέλαβε εξ ονόματος του ο ηθοποιός William Hart.
Το 1988, η γεννημένη στην Ελλάδα, Ολυμπία Δουκάκη, κερδίζει το Όσκαρ “Β’ Γυναικείου Ρόλου” για το “Moonstruck”.
Tο 1995, ελληνο-αυστραλός σκηνοθέτης George Miller, ήταν υποψήφιος για τη “Καλύτερη Ταινία” και “Καλύτερο Διασκευασμένο Σενάριο” για τη ταινία “Babe”. Ο Μίλερ θα βρεθεί ξανά υποψήφιος του 1993, για το σενάριο της ταινίας “Lorenzo’s Oil” και το 2004 για το animation “Happy Feet”.
O Αλεξέντερ Πέιν θα βρεθεί υποψήφιος το 2000, μαζί με τον Jim Taylor, για το διασκευασμένο σενάριο της ταινίας “Election”. Θα κερδίσει όμως το βραβείο πέντε χρόνια μετά, για τη ταινία “Sideways”, ενώ είναι υποψήφιος και στη κατηγορία “Καλύτερου Σκηνοθέτη”. Το ίδιο θα συμβεί και για τη ταινία του σκηνοθέτη “The Descensants”, το 2012, η οποία θα είναι υποψήφια και για το βραβείο “Καλύτερης Ταινίας”.
Τέλος, το 2014, ο ελληνο-αμερικανός σκηνοθέτης, θα προσθέσει άλλη μία υποψηφιότητα στη καριέρα του, για τη σκηνοθεσία της ταινίας “Nebraska”. Για την ίδια ταινία, ήταν υποψήφιος και ο Φαίδων Παπαμιχαήλ για τη δουλειά του στη “Διεύθυνση Φωτογραφίας.
Η νέα χιλιετία συνεχίζεται με περισσότερες υποψηφιότητες και βραβεύσεις. Το 2001, η Χριστίνα Λαζαρίδη είναι υποψήφια με τη ταινία μικρού μήκους “One Day Crossing”.
Δύο χρόνια μετά, η Νία Βαρντάλος θα διεκδικήσει το βραβείο “Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου με το “Γάμος αλά Ελληνικά. Το 2007, η Patricia Feild ήταν ανάμεσα στις υποψηφιότητες για το βραβείο “Καλύτερων Κουστουμιών”, για τη ταινία “The Devil Wears Prada”.
Τέλος, ο Έλληνας σκηνοθέτης, Λουί Ψυχογιός, κέρδισε το δικό του βραβείο για το ντοκιμαντέρ “The Cove”, το 2009. Το 2011, ο Γιώργος Λάνθιμος βρίσκεται για πρώτη φορά υποψήφιος με τη ταινία “Κυνόδοντας” στη κατηγορία “Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας”. Το 2017, μαζί με τον σεναριογράφο Ευθύμη Φιλίππου, θα βρεθούν υποψήφιοι για το πρωτότυπο σενάριο της ταινίας “Ο Αστακός”. Ενώ το 2019, “Η Ευνοούμενη” θα προσθέσει άλλες δύο υποψηφιότητες στο βιογραφικό του σκηνοθέτη. Για την ίδια ταινία, στη κατηγορία του μοντάζ, ήταν υποψήφιος και ο Γιώργος Μαυροψαρίδης.
Το 2011, επίσης υποψήφια ήταν και η ελληνικής καταγωγής Μαίρη Ζόφρες, για τη ταινία των αδερφών Κοέν, “Αληθινό Θράσος”. Η επιτυχημένη ενδυματολόγος, έχει βρεθεί υποψήφια για τη δουλειά της άλλες δύο φορές, για το “La La Land”, το 2017 και για τη ταινία “Η Μπαλάντα του Μπάστερ Σκραγκς”, το 2019.
Το 2014, ο Αλέξανδρος Ντινελάρης κέρδισε το βραβείο “Καλύτερου Σεναρίου” για τη ταινία “Birdman, μαζί με τον Alejandro Inarritu, τον Nicolas Giacobone και τον Armando Bo.
Παράλληλα, το 2017 η Δάφνη Ματζιαράκη ήταν υποψήφια για το ντοκιμαντέρ μικρού μήκους 4,1 μίλια.
Πηγές: greekreporter.com, neoskosmos.com