Όταν το ελληνικό σινεμά σχολιάζει την οδυνηρή επικαιρότητα

Και έχουμε φτάσει πια στο σημείο που ζούμε μέσα σε ένα ντεκόρ ασφυξίας και βρωμιάς μιας κοινωνίας που άνοιξε το καπάκι ενός βόθρου και η μυρωδιά πλέον πνίγει τα πάντα. 

Σχεδόν δέκα χρόνια νωρίτερα η νέα γενιά του ελληνικού κινηματογράφου, αυτή που ονομάστηκε Greek Weird Cinema, και κάποιοι από τους τολμηρούς προδρόμους της όπως ο Γιάννης Οικονομίδης μοιάζει να έβλεπαν αυτή την αφόρητη κοινωνική σήψη που είναι πάντα εδώ αλλά θέλουμε να την αγνοούμε. 

Τότε ταινίες όπως ο Κυνόδοντας του Γιώργου Λάνθιμου ή η Miss Violence του Αλέξανδρου Αβρανά διαβάζονταν με το φίλτρο της αλληγορίας της ελληνικής οικονομικής κρίσης, μιας κρίσης που είχε σοβαρές προεκτάσεις στο κοινωνικό και ηθικό πεδίο.

Φαίνεται όμως πως αυτές οι ιστορίες πέρα από την αλληγορική διάσταση τους κρύβουν και κάτι βαθύτερο, κάτι πιο ουσιαστικό για ένα μέρος της ελληνικής κοινωνίας. Ακριβώς όπως το αποκαλύπτει ο Αλέξανδρος Αβρανάς στη Miss Violence με αφορμή την αυτοκτονία μιας 11χρονης, που θα γίνει η αφορμή στην ταινία να ξετυλιχθεί μια νοσηρή και ασφυκτική ιστορία.

Την ίδια περίπου εποχή στο Μικρό Ψάρι σε μια κρίσιμη καμπή της ταινίας ο Γιάννης Οικονομίδης κάνει τον πρωταγωνιστή του (που τον παίζει έξοχα ο Βαγγέλης Μουρίκης) μάρτυρα μιας ανατριχιαστικής δοσοληψίας με θύμα ένα 12χρονο κορίτσι, το οποίο η οικογένεια του λόγω των μεγάλων χρεών που έχουν το θυσιάζουν με ένα αρρωστημένο δούναι και λαβείν για να σώσουν το σπίτι τους.

Η έμφυλη βία, η οικογενειακή κακοποίηση, η συνωμοτική μυστικότητα και η μεθοδικότητα με την οποία η πατριαρχική εξουσία επιβεβαιώνει την εξουσία της μέσα από την εξευτελιστική πραγμοποίηση των παιδιών της μην αφήνοντας κανένα περιθώριο προοπτικής, είναι αφοπλιστική.

Και για όποιον πιστεύει ότι μιλάμε για κάποιο φαινόμενο τωρινό, παροδικό ή περιστασιακό έρχεται ο Παντελής Βούλγαρης από το μακρινό 1972 στο Προξενιό της Άννας να μας θυμίσει μέσα από την ανατριχιαστική αφήγηση του Κώστα Ρηγόπουλου την κακοποίησης μιας 11χρονης σε ένα αστικό λεωφορείο από έναν ανυποψίαστο λούμπεν επιβάτη πως αυτού του είδους οι αντιλήψεις, οι κακοποιητικές αρρωστημένες συμπεριφορές σε σχέση με το φύλο και το παιδί ήταν πάντα εδώ και δεν έφυγαν ποτέ από το σώμα της ελληνικής κοινωνίας. Είτε ως οδυνηρή πραγματικότητα για τα θύματα, είτε ως αστικό κουτσομπολιό.