16o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ: Το Bref και ένα αναφαίρετο Ανθρώπινο Δικαίωμα

της Χριστίνας Πιτούλη

Eικόνα: Χριστίνα Πιτούλη στα γυρίσματα της ταινίας

Με την Mama είχαμε περάσει μαζί όλο το πρωί στην κουζίνα του μικρού διαμερίσματος που μοιράζεται με τον άνδρα της και την τετραμελή οικογένεια του αδερφού του. Εκείνη, 27 χρονών, μαγείρευε μία παραδοσιακή Σενεγαλέζικη συνταγή ενώ μου μιλούσε χαρούμενη για την Ισπανία, το χωριό της που είχε αφήσει πίσω της και τα μαγικά υλικά που έκαναν το φαγητό εκεί τόσο ξεχωριστό. Αφού φάγαμε όλοι μαζί, απο το ένα και μοναδικό σκεύος που τοποθετήθηκε στη μέση του τραπεζιού όπως συνηθίζεται στην Σενεγάλη, η Μάμα με κάλεσε στο δωμάτιο της για να μιλήσουμε ιδιαιτέρως. Ήξερε μέσω του κοινού γνωστού που μας είχε φέρει σε επαφή ποιο ήταν το θέμα της ταινίας που ήθελα να κάνω. Εγώ μέχρι στιγμής δεν είχα μιλήσει με καμία γυναίκα γι’ αυτό και ένιωθα πολύ αμήχανη πριν το θίξω. Όταν την ρώτησα αν σε εκείνη είχαν κάνει κλειτοριδεκτομή και μου απάντησε “φυσικά”, κάτι άλλαξε μέσα μου. Ίσως ακουστεί περίεργο, αλλά συνειδητοποίησα ξαφνικά ότι μέχρι εκείνη την στιγμή πίστευα υποσυνείδητα ότι στην Mama δεν το είχαν κάνει. Ότι μέσα μου ένιωθα πως αποκλείεται αυτή η όμορφη γελαστή κοπέλα να έχει περάσει από αυτό το πράγμα. Ότι δεν γινόταν να της λείπει αυτό το κομμάτι του κορμιού της. Κι όμως η Μάμα ακρωτηριάστηκε στα 11 της. Έκτοτε η σεξουαλική επαφή δεν της προκαλεί καμία ευχαρίστηση, ενώ έχει πολύ συχνά γυναικολογικά προβλήματα και δεν έχει καταφέρει να κάνει παιδιά.

Το Bref είναι μια ταινία που προσεγγίζει το ζήτημα της κλειτοριδεκτομής μέσα από συζητήσεις με ανθρώπους από την Αφρική που έχουν μεταναστεύσει στην Ισπανία. Ανθρώπους που ζουν ανάμεσα σε δύο αλληλοσυγκρουόμενες κουλτούρες: η μία θεωρεί απάνθρωπο αυτό που η άλλη θεωρεί απαραίτητο. Στην ταινία, οι σκέψεις και οι απόψεις τους αποκαλύπτουν την πολυπλοκότητα του ζητήματος και τους παράγοντες που το κάνουν να είναι τόσο ανθεκτικό παρά τις προσπάθειες πληροφόρησης και ευαισθητοποίησης που γίνονται συνεχώς.

Τα γυρίσματα του Bref κράτησαν ενάμιση μήνα. Μέσα σε αυτό το διάστημα μίλησα με πάρα πολλές γυναίκες και αρκετούς άνδρες. Άκουσα πολλές διαφορετικές εκδοχές, πολλά διαφορετικά επιχειρήματα και εμπειρίες. Ήταν πολύ σημαντικό για εμένα να δημιουργήσω ανάμεσα μας ένα κλίμα εμπιστοσύνης και σεβασμού, ώστε να έχουν όλοι τον χώρο και τον χρόνο να εκφραστούν χωρίς να νιώσουν ότι θα τους κρίνουν.

Τώρα πια το Bref  έχει ήδη ολοκληρωθεί και έχει ταξιδέψει σε πολλές χώρες του κόσμου, όπως η Κολομβία, η Αγγλία, η Πορτογαλία, ο Καναδάς. Επίσης αυτόν τον μήνα θα προβληθεί στην Μάλαγα, την Χιλή, το Μιλάνο. Έχει λάβει την Ειδική Μνεία της Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα “Artículo31” στην Μαδρίτη και διαγωνίζεται στην κατηγορία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο φετινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Όλα αυτά μου δίνουν πάρα πολύ μεγάλη χαρά γιατί σημαίνει ότι το Bref καταφέρνει να αγγίξει αυτούς που το βλέπουν.

Παράλληλα, η ΜΚΟ “Γιατροί του Κόσμου” της Καταλονίας που χρηματοδότησε το ντοκιμαντέρ, το χρησιμοποιεί ως εργαλείο σε συναντήσεις ευαισθητοποίησης που κάνει με ομάδες μεταναστών από την Αφρική, και την βοηθά πολύ στο έργο της. Αυτό είναι για εμένα το μεγαλύτερο βραβείο.

*Η ταινία Bref θα προβληθεί στο πλαίσιο του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, στο τμήμα Ανθρώπινα Δικαιώματα την Πέμπτη 20/03 στις 20:00 και Σάββατο 22/03 στις 17:30 στην αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη.

*Η Χριστίνα Πιτούλη είναι η σκηνοθέτης και συν-σεναριογράφος αυτής της ελληνοισπανικής παραγωγής

Μπείτε και κάντε like εδώ για να ενημερώνεστε για όλα τα γραμμένα αποκλειστικά για το parallaximag.gr άρθρα.