21η Απριλίου 1967
Ένα απόσπασμα από «Το Ζαρκάδι του Ολύμπου» της Πολυξένης Βελένης για την ημέρα του Πραξικοπήματος στην Ελλάδα
Λέξεις: Πολυξένη Βελένη
…Προς το μεσημέρι εμφανίστηκαν μουγκρίζοντας, σαν σε αργή κίνηση, και πλησιάζοντας προς την παρέα των παιδιών κάτι τεράστια τανκς που ακινητοποιήθηκαν εγκάρσια στην άσφαλτο κόβοντας την πορεία προς το Παλατάκι στο Καραμπουρνάκι· εκεί έμενε η βασιλική οικογένεια όταν εμφανιζόταν στη Θεσσαλονίκη. Κανείς δεν επιτρεπόταν να οδεύσει προς τα κει.
Τα παιδιά, μέχρι πριν δευτερόλεπτα ξέγνοιαστα, μαρμαρώσαν στο παιχνίδι και κοιτούσαν με περιέργεια και εμφανή τρόμο, δεν είχαν ξαναδεί τέτοιο σιδερένιο θηρίο μπροστά τους, κάποια πήγαν λίγο να κουνηθούν, κάτι άλλα παιδιά έριξαν μερικές πέτρες, πήγε να τα μιμηθεί η Φιλιώ με δισταγμό, ξαναπάγωσε με το λιθάρι στη χούφτα της.
Δεν ήταν ούτε τολμηρή ούτε αθλητική να τα βάλει στα πόδια αν την τσακώνανε.
Πετάχτηκε τότε άξαφνα ανοίγοντας προς τα πάνω το βαρύ καπάκι της εισόδου του τανκ ένας αγριεμένος φαντάρος μ’ ένα μακρύκαννο όπλο κρεμασμένο στον ώμο που το κράταγε με το ’να χέρι και με το άλλο χειρονομούσε βίαια φωνάζοντάς τους να φύγουνε.
Κάποια παιδιά άρχισαν να τσιρίζουν, άλλα να του βγάζουν τη γλώσσα και να του κάνουν μουτσούνες.
Κι άλλα συνέχισαν να τον πετροβολούν.
Τρομαγμένες από τον ορυμαγδό οι μανάδες τους πετάχτηκαν από πόρτες και παράθυρα και καλούσαν τα παιδιά τους να γυρίσουν στα σπίτια τους και να μείνουν μέσα, να μην το κουνήσουν ρούπι, από το πρωί τα ραδιόφωνα έλεγαν ότι είχε κηρυχτεί στρατιωτικός νόμος και γύρευε τι έμελλε να συμβεί…
Αυτό ήταν εκείνη τη μουντή και κρύα μέρα, την αποφράδα, που ’χει μείνει ως εικόνα μέσα της, κι επανέρχεται ολοζώντανη και απειλητική κάθε που σκέφτεται την ημερομηνία: 21 Απριλίου του ’67…..
*Πολυξένη Βελένη, Το Ζαρκάδι του Ολύμπου, εκδόσεις Καστανιώτης, σελ. 369-40. Η Πολυξένη Βελένη είναι αρχαιολόγος.