«Add»… στον εαυτό μου

του Άκη Σακισλόγλου

Όταν πριν λίγα χρόνια ξεκίνησε αυτή η «μούρλα» με το Facebook θυμάμαι ότι δούλευα στον Αγγελιοφόρο και είχα την ευθύνη της δουλειάς κάποιων νεότερων παιδιών. Τον πρώτο καιρό τούς έκανα συνεχώς παρατηρήσεις. Είχα την αίσθηση πως χάνουν χρόνο, πως αποσυντονίζονται και καθυστερούν τα θέματά τους. Φτάσαμε στο σημείο να μαλώνουμε κι εγώ, ορκισμένος τότε οπαδός της… «αναλογικής» δημοσιογραφίας, τους εξηγούσα γιατί το ίντερνετ αποξενώνει, το Facebook αποπροσανατολίζει, το γραφείο σού στερεί την επαφή με τον «έξω κόσμο».

Ευτυχώς, η περίοδος αυτή δεν κράτησε πολύ κι αυτό εξαιτίας δύο συγκεκριμένων παραγόντων: Πρώτον, τα παιδιά άρχισαν να ανακαλύπτουν δεκάδες θέματα μέσω του «φατσοβιβλίου» κάνοντας πλουσιότερη την ύλη των «Διαδρομών», του «Sunday», του «Αγγελιοφόρου» και άλλων εντύπων και δεύτερον γιατί κάποια στιγμή με βοήθησαν να δημιουργήσω κι εγώ ένα προφίλ και να μπω για τα καλά στον κόσμο του Facebook.

Δεν έχω κάνα ζόρι να υπερασπιστώ στα 37 μου χρόνια την χρηματιστηριακή υπεραξία του δημοφιλέστερου κοινωνικού δικτύου. Σκασίλα μου αν αποκατασταθεί η κακή του φήμη ότι διαφθείρει νέους, βγάζει προσωπικά δεδομένα στη φόρα, οδηγεί σε αυτοκτονίες τον κόσμο. Για μένα η «εποχή Facebook» που μετρά ήδη τέσσερα χρόνια με έχει βοηθήσει να μάθω πράγματα, να δημοσιοποιήσω σκέψεις και δουλειές μου και – κυρίως – να γνωρίσω ή να ξανασυναντήσω ανθρώπους με τους οποίους έζησα ή ταιριάζω να ζήσω από δω και πέρα.

Το Facebook μού υπενθυμίζει γενέθλια φίλων. Αλλους, λιγότερο φίλους (ας τους πούμε γνωστούς) απλά τους κάνω ένα σχόλιο και άλλους τους τηλεφωνώ να τους ακούσω και να με ακούσουν. Γουστάρω που έχω κάποιον να μου το υπενθυμίζει. Γουστάρω που ξέρω τα γενέθλια ακόμη και κάποιου που δεν τον γνωρίζω καθόλου και δεν θα του στείλω ούτε καν μια τυπική ευχή εκείνη τη μέρα.

Το Facebook με βοηθά να μάθουν περισσότεροι άνθρωποι τα άρθρα που γράφω. Τα ποστάρω στο προφίλ μου και διαπιστώνω ότι τα διάβαζαν απείρως περισσότεροι απ’ ότι παλιά, κι αν αρέσει το άρθρο… εκεί να δείτε πολλαπλασιασμό των «χτυπημάτων». Ο ένας το λέει στον άλλον και χιλιάδες άνθρωποι μαθαίνουν τις απόψεις και τις αγωνίες μου.

Ακόμα και τα πιο απλά και καθημερινά πράγματα το Facebook έρχεται με έναν μαγικό ιντερνετικό τρόπο και τα «κοινωνεί». Φίλοι προτείνουν τραγούδια και μαθαίνω νέους καλλιτέχνες, άλλοι δημιουργούν εκδηλώσεις και ενημερώνομαι για το τι «παίζει» στην πόλη, κάποιοι ακόμα πιο ρομαντικοί, οργανώνουν ομάδες «δράσης» και με καλούν να διαμαρτυρηθώ, να αντιδράσω, να συμμετάσχω. Βρήκα τους ανθρώπους με τους οποίους υπηρέτησα στο ναυτικό, τον φίλο μου τον Μάνο που είναι πιλότος στην Αμερική, τον συνάδελφο του πατέρα μου με τον οποίον ήπια ένα κρασί και θυμηθήκαμε όλα τα ανέκδοτα του συγχωρεμένου του κυρ – Στράτου…

Εχει, λέει, «παγίδες το Facebook». Η ζωή όλη έχει παγίδες, από εκεί θα λείπανε; Κολλάς και χάνεις την ουσία με το «μπλιμπλίκι» αυτό. Κολλάς όταν θέλεις να κολλήσεις και χάνεις την ουσία όταν εσύ χαθείς. Το ίδιο κολλάς σε μια πράσινη τσόχα, σε μια κερκίδα, σε ένα στασίδι εκκλησίας. Το «έξω» και το «μέσα» είναι έννοιες σχετικές. Οσο κινδυνεύεις μπροστά σε έναν υπολογιστή να πέσεις θύμα ανθρώπων, καταστάσεων και πληροφοριών άλλο τόσο, ίσως και περισσότερο, κινδυνεύεις να ξεγελαστείς από φίλους, συναδέλφους, αφεντικά και πολιτικούς συντρόφους που από μπροστά σου χαμογελάνε και από πίσω σε «καρφώνουν».

«Χώρισαν ζευγάρια, λόγω Facebook». Γιατί, στα μπαράκια δε χωρίζουν όταν τούς κοιτάξει ερωτικά κάποιος τρίτος; «Ενας μαλάκας παρέσυρε νεαρές κοπέλες λέγοντας με μηνύματα ότι θα τις κάνει μοντέλα». Γιατί, η τηλεόραση τι τα κάνει τα κορίτσια; Τα μαθαίνει οικοκυρική; «Μην βάζετε φωτογραφίες των παιδιών σας γιατί κάποιοι άρρωστοι τα βγάζουν «γυμνά» στο διαδίκτυο». Ασε μας ρε φίλε, κοίτα τι γίνεται στους παιδικούς σταθμούς, στα γυμνάσια με τα κινητά τηλέφωνα και στις εκκλησίες με κάτι αρρωστημένους εκπροσώπους του παπαδαριού κι άσε το φόβο του Facebook κατά μέρους. Εμένα προσωπικά ούτε με ενόχλησαν, ούτε τα δεδομένα μου δημοσιοποίησαν, ούτε κάποια πληροφορία που δεν ήθελα να ξέρουν έμαθαν. Αντίθετα, τους παρακαλάω να μάθουν κάποια πράγματα και δεν τους πείθω…

Είναι Κυριακή πρωί. Πίνω καφέ, διαβάζω ένα άρθρο της Βάνας Χαραλαμπίδου που ανέβασε ο Γιώργος στο προφίλ του, ακούω δύο τραγούδια της Κικής της Μουστακίδου (της μίας συναδέλφου που μάλωνα γιατί έχανε τον χρόνο της τότε) και ανταλλάσσω καλημέρες. Ολη η ύλη των εφημερίδων είναι εδώ, στο «μουτροτεφτέρι». Απολαμβάνω την τελευταία ατάκα του Κωστή του Τσατσαρού, γελάω με τη φωτογραφία που δείχνει κολλημένο στην κολώνα ένα χαρτί με το σύνθημα «Πειράματα σε χιμπατζήδες έδειξαν πως αν τους κοροϊδέψεις τέσσερις φορές δεν σε ξαναψηφίζουν». Τώρα που έχω χρόνο θα αφιερώσω σχεδόν μία ώρα. Άλλες φορές αφιερώνω λιγότερο, κάποιες πάλι περισσότερο. Δύο φορές την εβδομάδα καίγομαι τόσο πολύ που το ξεχνάω εντελώς. Δεν είμαι τόσο χαζός ώστε να πιστέψω πως όλος ο κόσμος είναι αυτή η μπλε οθόνη. Εχω μνήμες, συναισθήματα και πολλούς ανθρώπους που μου θυμίζουν «το άλλο» της ζωής μου. Επέλεξα, όμως, σ’ αυτό το «άλλο» να βάλω και την επικοινωνία μέσω Facebook. Για να κλείσω ευκολότερα τα ραντεβού μου το βράδυ στο Σάρωθρον, για να θυμίσω στους ακροατές μου στον Sport 103 ότι κληρώνω εισιτήρια για θέατρο και συναυλίες, για να μάθουν οι φίλοι μου ότι μαζεύουμε λεφτά και ρούχα για το Παπάφειο Ιδρυμα και να εισφέρουν όπως μπορούν, για να διαβάσουν οι 4.500 χιλιάδες «ντεμέκ» φίλοι μου το νέο μου άρθρο στην Parallaxi. Να συμφωνήσουν, να διαφωνήσουν, να με παρεξηγήσουν, να με ξε – παρεξηγήσουν, να μου την φυλάνε για να μου την πούνε όταν με δούνε από κοντά, για να μου κάνουν «εξομολόγηση φιλίας» κάποια ανύποπτη στιγμή για κάποιο προσωπικό θέμα που έγραψα και τους «άγγιξε»…

Ξεχάστε όσα σας είπα για το Facebook. Δεν είναι αυτό το θέμα. Αν ήθελα κάτι να πω (τη στιγμή που καίγεται το σύμπαν με πολύ σοβαρότερα προβλήματα) είναι το εξής: Ας μην δαιμονοποιούμε (ούτε φυσικά να αγιοποιούμε) τα Μέσα για τα φαινόμενα που δημιουργούν. Πίσω από όλα αυτά τα τεχνολογικά επιτεύγματα κρύβονται άνθρωποι. Κρυβόμαστε εμείς που είμαστε ικανοί για το καλύτερο και για το χειρότερο, για το σκοτεινό και για το λαμπρότερο. Για την αποξένωση δε φταίει το Facebook και το Twitter αλλά η δική μας έλλειψη διάθεσης και «κουράγιου». Επικοινωνούμε όταν το θέλουμε, βρισκόμαστε όταν το έχουμε ανάγκη, χανόμαστε όταν το αφήνουμε να συμβεί. Και μη νομίζετε ότι δεν περιμένω να δω τα like που θα κάνετε στο άρθρο… Μπορεί να μην εξαρτάται από αυτά το αν θα ξαναγράψω και το τί θα σας πω, ωστόσο ο αριθμός των κλικ και των κοινοποιήσεων του κειμένου έχει για μένα το δικό του νόημα γιατί θέλω να σας αρέσω, να βελτιώνομαι, να μοιράζομαι μαζί σας πράγματα. Θέλω να γνωρίζω όσο περισσότερους από σας μπορώ, για να καταφέρω κάποια στιγμή να γνωρίσω και τον δυσκολότερο «φίλο». Το εαυτό μου που μου κάνει πείσματα και αντιστέκεται…