Αν δεν αντέχεις τη ζέστη, φύγε από την κουζίνα

Η τραγωδία σε αυτή τη χώρα δεν απέχει πολύ από την κωμωδία. Η αλήθεια είναι πως διασκεδάζω πολύ καθώς μετά την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος όσοι μέχρι προχθές μούτζωναν, σήμερα ουρλιάζουν πως “καταλύεται το σύνταγμα”. Αυτοί που φώναζαν για κρεμάλες και Γουδ”I” (ναι, με γιώτα το γράφουν οι αγράμματοι), σήμερα ενοχλούνται που δίνεται επιτέλους η δυνατότητα να μετρήσουμε πόσες είναι οι μούτζες τους.

Όμως όσο και ψυχαγωγικό αν είναι ετούτο το θέαμα, το κόστος του μπορεί να είναι τεράστιο.

Το πρόβλημα μου με το δημοψήφισμα είναι ότι τη στιγμή της αφόρητης πίεσης που φέρνει στον κόσμο η πραγματικότητα της κρίσης, η συμμαχία των απατεώνων θα προσπαθήσει να οδηγήσει τη μάζα των αφελών. Ασφαλώς ο λαός είναι τελικά υπεύθυνος για το μέλλον του. Όμως ας μη γελιόμαστε, την ίδια στιγμή που η μεγάλη ομάδα του κόσμου (αυτοπροσδιορίζεται ως “προοδευτική”, με διάφορα επιμέρους ονόματα όπως “φιλελεύθεροι”, “αριστεροί”, “ευρωπαϊστές”) θα προσπαθεί να τοποθετηθεί σε ένα περιορισμένο ερώτημα, οι λαϊκιστές, φορώντας την ελληνική σημαία σα πρόχειρο ρούχο εργασίας θα πέφτουν με τα μούτρα για να σύρουν την Ελλάδα έξω από την Ευρώπη που τους περιορίζει στα Βαλκάνια του 1950.

Δεν έχει σημασία αν αυτό θα εξαθλιώσει τη χώρα. Αρκεί να μπορούν να διατηρήσουν τα φέουδά τους. Αν νομίζετε ότι αυτό είναι μια υπερβολή, σας θυμίζω για παράδειγμα τις ξεκάθαρες δηλώσεις του προέδρου του ΣΑΤΑ (ιδιοκτητών ταξί) ο οποίος δε ντράπηκε να πει πως αν είναι “να πεθάνει το ταξί, θα πεθάνουν όλοι μαζί του.”

Δηλαδή εμείς.

Όσο κάποιοι βασανίζονται ανάμεσα στα υπαρκτά διλήμματα που θέτει η πραγματικότητα, όσο οι νέοι περνάνε στην υποαπασχόληση και την ανεργία, όσο οι συνταξιούχοι που εργάστηκαν δεκαετίες αντιμετωπίζουν την πιθανότητα να περάσουν δύσκολα τα τελευταία τους χρόνια, την ίδια ακριβώς στιγμή τα συμφέροντα που έκαναν πλιάτσικο στον τόπο είναι τα μόνα που έχουν οργανωθεί και έχουν σχέδιο. Υπερχρεωμένα κανάλια, τραπεζίτες που έμαθαν να κερδίζουν αλλά δε θέλουν να κάνουν ανακεφαλαιοποίηση με δικά τους χρήματα, σπεκουλαδόροι της δραχμής, τζογαδόροι στα ασφάλιστρα κινδύνου ή κρατικοδίαιτοι συνδικαλιστές. Όσοι με λίγα λόγια, ως σήμερα, συνήθιζαν να ζουν πλουσιοπάροχα και παρασιτικά σε βάρος του κόσμου που τώρα συνθλίβεται, τώρα έχουν ντυθεί σωτήρες για να μας σύρουν στην άβυσσο.

Σε αυτή τη κρίσιμη καμπή για τον τόπο η πολιτική ηγεσία αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων. Η κυβέρνηση είναι άτολμη. Η αντιπολίτευση κάνει μικροπολιτική. Η αριστερά τρέχει ασθμαίνοντας πίσω από τον λαϊκισμό. Κανείς τους δε θα κερδίσει.

Είμαστε όλοι θύματα μιας τηλεοπτικής κουλούρας που μας δίδαξε να πετιόμαστε σαν τον κλόουν του κουτιού με ελατήριο κάθε φορά που ακούμε κάτι, χωρίς να έχουμε προλάβει να σκεφτούμε, να πληροφορηθούμε και να το αξιολογήσουμε. Έτσι κι εγώ δεν ξέρω τι κρύβει αυτή η πρωτοβουλία για το δημοψήφισμα. Δεν ξέρω, όπως όλοι, καν τι θα ρωτάει. Φοβάμαι όμως πως ξέρω σε τι δε θα απαντάει: “Πώς θα πάει μπροστά ο τόπος.”

Στη χθεσινή συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ οι βουλευτές εμφανίστηκαν εξουθενωμένοι και φοβισμένοι από τα επεισόδια των τελευταίων ημερών. Αναζητούν έναν τρόπο να διαφύγουν από τις ευθύνες τους, ευθύνες που εκείνοι επίμονα ζήτησαν από τους ψηφοφόρους να αναλάβουν.

Στην αγωνία τους ένα δημοψήφισμα δε θα δώσει κανένα τέλος.

Το πολιτικό σύστημα, αυτοί που είναι σήμερα στην κυβέρνηση και αυτοί που είναι αύριο στην αντιπολίτευση και αύριο πιθανώς στη κυβέρνηση, δε μπορούν να δραπετεύσουν με κανένα πολιτικό τακτικισμό, ούτε επικοινωνιακό κόλπο. Η μόνη σωτηρία τους, είναι η σωτηρία του τόπου. Όταν κατακάτσει ο κουρνιαχτός από τις βρισιές και τις μούντζες, ο κόσμος θα κρίνει με βάση τα αποτελέσματα. Στο μεταξύ δε χρειάζονται ούτε δημοψηφίσματα, ούτε εκλογές. Χρειάζονται καθαρές κουβέντες και σοβαρή δουλειά.

Αυτό που έγραψα στον τίτλο, το είχε πει ο Αμερικανός πρόεδρος Χάρρυ Τρούμαν. Αλλά την Κυριακή που μας πέρασε, πίσω από το Πάρκο Ελευθερίας επισκέφθηκα για πρώτη φορά το Μουσείο του Ελευθέριου Βενιζέλου. Εκεί, στον πρώτο όροφο, είχε σε μικρές επιγραφές, αποσπάσματα από ομιλίες του.

Σε μία από αυτές, στις 27 Ιουνίου του 1930, είχε πει: “Πρέπει να λέγωμεν εις τον κόσμον την αλήθειαν όπως είναι. Ας μας υβρίζουν. Δεν πρέπει να γινόμεθα ούτε βουλευται, ούτε γερουσιΗ τραγωδία σε αυτή τη χώρα δεν απέχει πολύ από την κωμωδία. Η αλήθεια είναι πως διασκεδάζω πολύ καθώς μετά την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος όσοι μέχρι προχθές μούτζωναν, σήμερα ουρλιάζουν πως “καταλύεται το σύνταγμα”. Αυτοί που φώναζαν για κρεμάλες και Γουδ”I” (ναι, με γιώτα το γράφουν οι αγράμματοι), σήμερα ενοχλούνται που δίνεται επιτέλους η δυνατότητα να μετρήσουμε πόσες είναι οι μούτζες τους.

Όμως όσο και ψυχαγωγικό αν είναι ετούτο το θέαμα, το κόστος του μπορεί να είναι τεράστιο.

Το πρόβλημα μου με το δημοψήφισμα είναι ότι τη στιγμή της αφόρητης πίεσης που φέρνει στον κόσμο η πραγματικότητα της κρίσης, η συμμαχία των απατεώνων θα προσπαθήσει να οδηγήσει τη μάζα των αφελών. Ασφαλώς ο λαός είναι τελικά υπεύθυνος για το μέλλον του. Όμως ας μη γελιόμαστε, την ίδια στιγμή που η μεγάλη ομάδα του κόσμου (αυτοπροσδιορίζεται ως “προοδευτική”, με διάφορα επιμέρους ονόματα όπως “φιλελεύθεροι”, “αριστεροί”, “ευρωπαϊστές”) θα προσπαθεί να τοποθετηθεί σε ένα περιορισμένο ερώτημα, οι λαϊκιστές, φορώντας την ελληνική σημαία σα πρόχειρο ρούχο εργασίας θα πέφτουν με τα μούτρα για να σύρουν την Ελλάδα έξω από την Ευρώπη που τους περιορίζει στα Βαλκάνια του 1950.

Δεν έχει σημασία αν αυτό θα εξαθλιώσει τη χώρα. Αρκεί να μπορούν να διατηρήσουν τα φέουδά τους. Αν νομίζετε ότι αυτό είναι μια υπερβολή, σας θυμίζω για παράδειγμα τις ξεκάθαρες δηλώσεις του προέδρου του ΣΑΤΑ (ιδιοκτητών ταξί) ο οποίος δε ντράπηκε να πει πως αν είναι “να πεθάνει το ταξί, θα πεθάνουν όλοι μαζί του.”

Δηλαδή εμείς.

Όσο κάποιοι βασανίζονται ανάμεσα στα υπαρκτά διλήμματα που θέτει η πραγματικότητα, όσο οι νέοι περνάνε στην υποαπασχόληση και την ανεργία, όσο οι συνταξιούχοι που εργάστηκαν δεκαετίες αντιμετωπίζουν την πιθανότητα να περάσουν δύσκολα τα τελευταία τους χρόνια, την ίδια ακριβώς στιγμή τα συμφέροντα που έκαναν πλιάτσικο στον τόπο είναι τα μόνα που έχουν οργανωθεί και έχουν σχέδιο. Υπερχρεωμένα κανάλια, τραπεζίτες που έμαθαν να κερδίζουν αλλά δε θέλουν να κάνουν ανακεφαλαιοποίηση με δικά τους χρήματα, σπεκουλαδόροι της δραχμής, τζογαδόροι στα ασφάλιστρα κινδύνου ή κρατικοδίαιτοι συνδικαλιστές. Όσοι με λίγα λόγια, ως σήμερα, συνήθιζαν να ζουν πλουσιοπάροχα και παρασιτικά σε βάρος του κόσμου που τώρα συνθλίβεται, τώρα έχουν ντυθεί σωτήρες για να μας σύρουν στην άβυσσο.

Σε αυτή τη κρίσιμη καμπή για τον τόπο η πολιτική ηγεσία αποδεικνύεται κατώτερη των περιστάσεων. Η κυβέρνηση είναι άτολμη. Η αντιπολίτευση κάνει μικροπολιτική. Η αριστερά τρέχει ασθμαίνοντας πίσω από τον λαϊκισμό. Κανείς τους δε θα κερδίσει.

Είμαστε όλοι θύματα μιας τηλεοπτικής κουλούρας που μας δίδαξε να πετιόμαστε σαν τον κλόουν του κουτιού με ελατήριο κάθε φορά που ακούμε κάτι, χωρίς να έχουμε προλάβει να σκεφτούμε, να πληροφορηθούμε και να το αξιολογήσουμε. Έτσι κι εγώ δεν ξέρω τι κρύβει αυτή η πρωτοβουλία για το δημοψήφισμα. Δεν ξέρω, όπως όλοι, καν τι θα ρωτάει. Φοβάμαι όμως πως ξέρω σε τι δε θα απαντάει: “Πώς θα πάει μπροστά ο τόπος.”

Στη χθεσινή συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ οι βουλευτές εμφανίστηκαν εξουθενωμένοι και φοβισμένοι από τα επεισόδια των τελευταίων ημερών. Αναζητούν έναν τρόπο να διαφύγουν από τις ευθύνες τους, ευθύνες που εκείνοι επίμονα ζήτησαν από τους ψηφοφόρους να αναλάβουν.

Στην αγωνία τους ένα δημοψήφισμα δε θα δώσει κανένα τέλος.

Το πολιτικό σύστημα, αυτοί που είναι σήμερα στην κυβέρνηση και αυτοί που είναι αύριο στην αντιπολίτευση και αύριο πιθανώς στη κυβέρνηση, δε μπορούν να δραπετεύσουν με κανένα πολιτικό τακτικισμό, ούτε επικοινωνιακό κόλπο. Η μόνη σωτηρία τους, είναι η σωτηρία του τόπου. Όταν κατακάτσει ο κουρνιαχτός από τις βρισιές και τις μούντζες, ο κόσμος θα κρίνει με βάση τα αποτελέσματα. Στο μεταξύ δε χρειάζονται ούτε δημοψηφίσματα, ούτε εκλογές. Χρειάζονται καθαρές κουβέντες και σοβαρή δουλειά.

Αυτό που έγραψα στον τίτλο, το είχε πει ο Αμερικανός πρόεδρος Χάρρυ Τρούμαν. Αλλά την Κυριακή που μας πέρασε, πίσω από το Πάρκο Ελευθερίας επισκέφθηκα για πρώτη φορά το Μουσείο του Ελευθέριου Βενιζέλου. Εκεί, στον πρώτο όροφο, είχε σε μικρές επιγραφές, αποσπάσματα από ομιλίες του.

Σε μία από αυτές, στις 27 Ιουνίου του 1930, είχε πει: “Πρέπει να λέγωμεν εις τον κόσμον την αλήθειαν όπως είναι. Ας μας υβρίζουν. Δεν πρέπει να γινόμεθα ούτε βουλευται, ούτε γερουσιασταί, ούτε πρωθυπουργοί, αν δεν θέλωμεν να μας υβρίζουν” .

Προς υπουργούς τις κυβέρνησης. Προς βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου: “If you can’t take the heat, get out of the kitchen.”

* Ο Στράτος Σαφιολέας είναι σύμβουλος επικοινωνίας και διαχείρισης κρίσεων για πόλεις που διεκδικούν Ολυμπιακούς Αγώνες.ασταί, ούτε πρωθυπουργοί, αν δεν θέλωμεν να μας υβρίζουν” .

Προς υπουργούς τις κυβέρνησης. Προς βουλευτές του Ελληνικού Κοινοβουλίου: “If you can’t take the heat, get out of the kitchen.”

* Ο Στράτος Σαφιολέας είναι σύμβουλος επικοινωνίας και διαχείρισης κρίσεων για πόλεις που διεκδικούν Ολυμπιακούς Αγώνες.