Ανάπτυξη κι ομπρέλα

Του Άρη Καλαντίδη

Πόσες φορές έχουμε ακούσει ειρωνικά σχόλια για τον δήθεν ακτιβισμό του καναπέ μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – facebook και twitter; Η αλήθεια είναι πως για τους περισσότερους οι πολιτικές δράσεις σταματούν εκεί. Ενα like. Ένα κλικ.  Κι όμως να που μια διαδικτυακή δράση, η «Stop στην καταστροφή των ελληνικών αιγιαλών», κατάφερε να σπάσει τα όρια του κυβερνοχώρου και να κινητοποιήσει τους πολίτες.

Φαίνεται πως ο φόβος για την καταστροφή των ακτών είναι κάτι που ενώνει πολύ διαφορετικούς ανθρώπους, με διαφορετική ιδεολογία. Η θάλασσα και η ελληνική ακτογραμμή έχουν πάρει τόσο έντονη θέση στο φαντασιακό μας, ώστε όταν απειλούνται, μοιάζει να απειλούμαστε οι ίδιοι. Και σίγουρα δεν πρόκειται μόνο για την χρήση του αιγιαλού: Πρόκειται για το περιβάλλον ως αυταξία, για το ελληνικό τοπίο ως συγκροτητικό κομμάτι της ταυτότητάς μας. Ίσως αυτά κατάφεραν να συγκεντρώσουν παραπάνω από 12.000 ανθρώπους μέσα σε τέσσερις μέρες στη σελίδα του Facebook «Stop στην καταστροφή των ελληνικών αιγιαλών».

Η ομάδα δράσης πίσω από τη σελίδα στην οποία εντάσσονται συνεχώς και νέοι εθελοντές καλεί τους πολίτες να καταθέσουν σχόλια στη σελίδα της διαβούλευσης, και στα συγκεκριμένα άρθρα του νομοσχεδίου (http://bit.ly/1q01GJf), να απευθυνθούν στους βουλευτές (http://www.vouliwatch.gr/) και να ζητήσουν από υποψήφιους των δήμων και περιφερειών να πάρουν θέση.

Ίσως όλοι συμφωνούμε πως η κατάσταση του αιγιαλού ανά την επικράτεια δεν είναι η ιδανική. Αυθαίρετα, σκουπίδια, καταπατήσεις κάθε λογής, μοιάζουν να δείχνουν για άλλη μια φορά πως δεν αρκούν οι νόμοι, αλλά χρειάζεται και η βούληση για την εφαρμογή τους. Επίσης, εκεί που μάλλον συμφωνούμε είναι πως ο τουρισμός αποτελεί πραγματικά μια σημαντική πηγή εισοδήματος για πολλά νοικοκυριά και, όπως φαίνεται, αυτό θα συμβαίνει για πολλά χρόνια ακόμη. Και πράγματι, όπως είναι λογικό, ανάμεσα στην τουριστική αξιοποίηση και την προστασία του περιβάλλοντος υπάρχει συχνά ανταγωνιστική σχέση. Ο ήπιος τουρισμός, όπως τον ονομάζουμε, δεν είναι ούτε αυτονόητος ούτε εύκολος. Θέλει στρατηγικό σχεδιασμό και συντονισμένες δράσεις.

Όμως το νομοσχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση, με πρόφαση να βάλει τάξη στις διατάξεις για τον αιγιαλό, θα σήμαινε και άμεση καταστροφή του περιβάλλοντος και μεσοπρόθεσμα καταστροφή του τουρισμού. Το σχέδιο νόμου που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στις 17 Απριλίου, στην πράξη επιτρέπει σχεδόν ανεξέλεκτα την «αξιοποίηση» του αιγιαλού για επιχειρηματικούς σκοπούς. Στην πράξη, αυτό σημαίνει άνοιγμα σε κάθε λογής καταχρήσεις (ομπρέλες όπου πάει το μάτι), «δωράκια» σε ημετέρους ξενοδοχειάρχες (σε βάρος όλων των άλλων), μπαζώματα (επιτρέπονται ρητά στο νομοσχέδιο), νομιμοποίηση αυθαιρέτων (με το αζημίωτο φυσικά) – και φυσικά σε κάθε λογής πιέσεις, καθώς κάθε περίπτωση θα είναι ανοιχτή σε διαπραγμάτευση. Αυτό που ουσιαστικά καταργείται για άλλη μια φορά είναι ο σχεδιασμός, αφού οι αποφάσεις μπορούν να βασίζονται σε αλισβερίσι ανά περίπτωση.

Το νομοσχέδιο, που προωθείται εν μέσω προεκλογικής περιόδου και το οποίο υπογράφει το Υπουργείο Οικονομικών (ως αρμόδιο για διαχείριση της δημόσιας περιουσίας) και όχι το Υπουργείο Περιβαλλοντος, αλλάζει τους περιορισμούς, όχι απλώς στις ομπρέλες, στις ξαπλώστρες και τα μπαρ, αλλά και για οποιοαδήποτε οικοδόμηση με σκοπό την εκμετάλλευση. Για παράδειγμα, εάν μια επιχείριση δείξει ότι της είναι απαραίτητο ένα κτίσμα, μπορεί να το οικοδομήσει ακόμη και επάνω στο κύμα, ακόμη και μπαζώνοντας την ίδια την ακτή (αρθρο 13). Επιπλέον, η μόνη μνεία που γίνεται στην ελεύθερη πρόσβαση, τη συνδέει με τα συμφέροντα της παραχώρησης (άρθρο 10). «Στην πράξη παραχώρησης περιλαμβάνονται όροι χρήσης που διασφαλίζουν την πρόσβαση του κοινού, ύστερα από αιτιολογημένη στάθμιση των συμφερόντων που εξυπηρετούνται ή βλάπτονται από την παραχώρηση». Όσο για τα αυθαίρετα, αυτά απλώς νομιμοποιούνται – κατά την πάγια και παγκοσμίως πρωτότυπη τακτική των τελευταίων 30 ετών, η οποία επιβραβεύοντας την αυθαιρεσία προκαλεί τη συνέχισή της.

Κανείς δεν αντιλέγει πως υπάρχει ανάγκη τακτοποίησης των χαοτικών διατάξεων, εύρεσης κάποιου είδους λύσης με τα αυθαίρετα, αλλά κυρίως εφαρμογής (αστυνόμευσης) του υπάρχοντος νομικού πλαισίου. Όμως τίποτα μέσα στο νομοσχέδιο δεν υπόσχεται βελτίωση της κατάστασης, ενώ η από την κυβέρνηση προτεινόμενη λύση είναι απροκάλυπτα ειλικρινής ως προς τη βασική της αρχή: «όλα είναι διαπραγματεύσιμα».

Στο Ελληνικό τοπίο μπαίνουν ταμπελάκια με τιμή.

Η παραλία Αφάντου στη Ρόδο είναι μια από τις παραλίες προς πώληση

Ομάδα Facebook: https://www.facebook.com/groups/715686115141235/ Σελίδα Facebook: https://www.facebook.com/aigialoi Twitter: @SaveGRSeashore Hashtag στο Twitter: #SaveGreekCoast

*Ο Άρης Καλαντίδης είναι πολεοδόμος

Διαβάστε επίσης: Τσιμέντο να γίνουν;