Άνεργος με υπερβολικά προσόντα!

της Σταυρούλας Αντωνοπούλου

Φαντάσου, έναν άνθρωπο, 28 χρονών. Γυναίκα. Στην πιο παραγωγική ηλικία. Πήρε το πτυχίο ακριβώς στα 4 χρόνια και μπήκε αμέσως στο μεταπτυχιακό της σχολής της. Στην Ελλάδα. Χωρίς δίδακτρα και φανφάρες. Και το ολοκλήρωσε, ακριβώς στα 2 χρόνια, με άριστα. Το πταίσμα; Ήθελε να γίνει ερευνήτρια. Και στάθηκε τυχερή. Πάρα πολύ τυχερή. Γιατί μόλις τελείωσε το μεταπτυχιακό άρχισε να τρέχει ένα από εκείνα τα ΕΣΠΑ που το Υπουργείο Παιδείας αναθέτει σε διάφορους φορείς. Ήταν η εποχή που όλα ξεκινούσαν, και ας ξεκινούσε τότε και περιβόητη ελληνική κρίση. Μια δουλειά ερευνητική, ως εξωτερική συνεργάτιδα φορέων που λογοδοτούν στο Υπουργείο. Και ήταν μόνο 24! Και έγινε, λοιπόν, επιμορφώτρια εκπαιδευτικών, ερευνήτρια σε σχολικές τάξεις, έγραψε μελέτες, έγραψε επιμορφωτικό υλικό, έκανε δημοσιεύσεις, γνώρισε πολύ κόσμο, έμαθε τι εστί διδασκαλία από πρώτο χέρι, γνώρισε μαθητές, δασκάλους, διάβασε και έγραψε πολύ. Και της άρεσαν τόσο πολύ όλα αυτά, που είπε να κάνει και το παραπάνω βήμα και να γίνει υποψήφια διδάκτωρ. Χωρίς να ξέρει αν αυτό θα βγάλει πουθενά. Και πέρασαν 5 χρόνια. Τα ΕΣΠΑ τελείωσαν. Αν και πότε θα ξαναρχίσουν, άγνωστο. Της έμεινε μόνο η διατριβή, χωρίς καμία οικονομική υποστήριξη. Γιατί οι υποτροφίες για ένα θεωρητικό επιστημονικό πεδίο είναι άφαντες ή ακόμα και αν εμφανίζονται, η συμμετοχή είναι τεράστια. Και τώρα, τι; Το βιογραφικό έφτασε πια τις 6 σελίδες. Πόσες δημοσιεύσεις να κάνει πια; Και δεν έχει πια χρήματα για να πηγαίνει σε συνέδρια. Θέσεις εργασίας δεν υπάρχουν πουθενά. Να διδάξει σε σχολείο; Αδιανόητο! Ασχολήθηκε τόσα χρόνια με το σχολείο και τη διδασκαλία, επιμόρφωσε εκπαιδευτικούς. Αλλά αυτά ούτε καν μετράνε στον πίνακα των αναπληρωτών. Να διδάξει σε ιδιωτικό (κολλέγιο ή σχολείο); Αδύνατον! Οι θέσεις αυτές είναι είτε ελάχιστες είτε ήδη δοσμένες. Να απασχοληθεί στο πανεπιστήμιο; Αστείο…Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν θέσεις όπως «βοηθός διδάσκοντα» (ο γνωστός TA) ή βοηθός ερευνητή (teaching assistant), ούτε υπάρχει κάποια «ανταποδοτική υποτροφία» για τον υποψήφιο διδάκτορα. Όχι τουλάχιστον στο δικό της πανεπιστήμιο. Να βρει νέα ερευνητικά προγράμματα; Δεν κινείται τίποτα πια… Κι έτσι τι μένει; Να στραφεί στην παραπαιδεία και να κάνει ιδιαίτερα ή να δουλέψει σε φροντιστήριο; Ή ακόμα χειρότερα, να δουλέψει σε πανεπιστημικά φροντιστήρια; Ενάντια στις δικές της αρχές -δούλευε με σθένος υπέρ του δημόσιου σχολείου και των δημιουργικών δασκάλων- απλά για βιοποριστικούς λόγους; Ή μήπως να εστιάσει στη διατριβή και να αρχίσει να στέλνει βιογραφικά στο εξωτερικό;