Από το success story στο democracy sorry

του Γρηγόρη Ζαρωτιάδη «Αυτό ήταν μια καθαρά πολιτική απόφαση… δεν μπορώ να τη σχολιάσω.» Τάδε έφη χτες σε πρωινή εκπομπή υψηλής τηλεθέασης ο καθηγητής Καρακώστας, νομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού. Βεβαίως, την αμέσως επόμενη στιγμή έσπευσε να δηλώσει πως «ο νέος νόμος (για το φορέα ραδιοτηλεόρασης) θα είναι ένας πολύ καλός νόμος». Επιτέλους, ας μπει ένα τέλος σε αυτήν την υποκρισία, στην οποία μάλιστα παγιδεύεται η ακαδημαϊκή κοινότητα, ειδικότερα πολλοί εξ’ αυτών που θεραπεύουν κοινωνικές επιστήμες. Άλλο ο κομματικός φανατισμός και άλλο η αναπόφευκτη πολιτική διάσταση του επιστημονικού λόγου: πολλοί αποφεύγουν να μιλήσουν πολιτικά, αλλά προπαγανδίζουν αισχρά! Άλλο η προπαγάνδα που υποκρύπτει, λιγότερο ή περισσότερο πετυχημένα, την εξυπηρέτηση συμφερόντων και άλλο ο συνειδητός υποκειμενισμός που συνδυάζεται με την ειλικρινή προσπάθεια υπέρβασής του και με το σεβασμό του υποκειμενισμού των άλλων: πολλοί, στο όνομα ψευδεπίγραφα αντικειμενικών λογισμών καταλήγουν σε τεχνοκρατικούς μονόδρομους, στο φασισμό του «αυτοί ξέρουν».

Δεν υπάρχει καλύτερο παράδειγμα της σύμφυσης οικονομίας και πολιτικής από το εγχώριο σκηνικό των τελευταίων δύο εβδομάδων. ΕΡΤ: η τέλεια Ιφιγένεια. Στη βάση μιας γενικόλογης κοινοτυπίας περί μεταρρυθμίσεων και «σύγκρουσης με τους βολεμένους» (sic), οι ίδιοι οι ηθικοί και πολιτικοί αυτουργοί του κομματικού κράτους, της αναξιοπιστίας και της σκόπιμης απαξίωσης του δημοσίου πλούτου, χωρίς να μπουν στον κόπο να δώσουν περαιτέρω εξηγήσεις, προχώρησαν σε έναν αυταρχισμό που αμφισβητεί ευθέως την πολύπαθη σύγχρονη ελληνική δημοκρατία, de jure και de facto. Γιατί; Πρωτίστως, διότι ψυχανεμίζονται πως τα αδιέξοδα της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής θα εμφανισθούν γρηγορότερα από ότι φαντάζονταν. Όχι, πέρα από τους αφελείς, κανείς των προπαγανδιστών δεν αγνοούσε την επικοινωνιακή απλώς και μόνο αξία του «success story». Αργά ή γρήγορα, θα ήταν ιδιαιτέρως χρήσιμη κάποια δικαιολογία για να στηθεί η κυβερνητική αφήγηση: «Success? Sorry…» Καθώς λοιπόν η στιγμή της απολογίας επισπεύδονταν – ας θυμηθούμε την εξέλιξη πολυθρύλητων ιδιωτικοποιήσεων, τα αδυσώπητα αδιέξοδα στο μέτωπο των κρατικών εσόδων και του ασφαλιστικού – η δικαιολογία αυτή έπρεπε να ανακαλυφθεί. Πράγματι, το κλείσιμο της ΕΡΤ είναι μια από τις κορυφαίες στιγμές της πολιτικής οξυδέρκειας του πρωθυπουργικού επιτελείου: μπορεί να προκάλεσε μεγάλη αντίδραση, αλλά κατάφερε να συσπειρώσει το μερίδιο των πολιτών που είτε υποστήριζε ανέκαθεν αυτές τις θέσεις, είτε παρασύρθηκε οψίμως στο πλαίσιο της σταδιακής αλλοίωσης των κοινωνικών μας αντιστάσεων. Την ίδια στιγμή έφερε σε φοβερό αδιέξοδο τους άσπονδους κυβερνητικούς εταίρους του, επιβάλλοντάς τους τη δυσάρεστη επιλογή μεταξύ του πολιτικού εξευτελισμού ή μιας δυσβάσταχτης εκλογικής ήττας. Μάλιστα, εκτιμώ πως, αν εξέλειπε η πίεση της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών και των αξιωματούχων της γερμανικής κυβέρνησης, ο πρωθυπουργός θα οδηγούσε εδώ και τώρα τη χώρα σε εκλογές, ως ο μεγαλέξανδρος των μεταρρυθμίσεων, ο ήρωας μιας ανέξοδης παράστασης, ζητώντας νέα εντολή για την ολοκλήρωση της πετυχημένης οικονομικής πολιτικής του, που έπεσε θύμα της αδράνειας των βολεμένων… ω ποία κοροϊδία. Βεβαίως, για τους πιο μυημένους, ο μεσοπρόθεσμος στόχος της πραξικοπηματικής δοκιμής που συνετελέσθη πάνω στο πολύπαθο σώμα της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης είναι ακριβώς η ίδια η αστική, αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Ακόμη και αυτό το κατάλοιπο ενός ξεπερασμένου, είναι αλήθεια, ιστορικού συμβιβασμού μεταξύ αστικού φιλελευθερισμού και  κινημάτων κοινωνικής απελευθέρωσης, ενοχλεί την άσκηση της νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Την εκθέτει στη δοκιμασία της έστω έμμεσης δημοκρατικής νομιμοποίησης, η οποία, παρά την κοπιώδη συστράτευση της 4ης εξουσίας, ενέχει σοβαρούς κινδύνους. «Democracy sorry» λοιπόν. Αντ’ αυτού, μας προτείνουν να εναποθέσουμε το μέλλον, το δικό μας και των παιδιών μας, στην αυθεντία των τεχνοκρατών και των κατεχόντων τη γνώση. Αγρυπνείτε! Η καταστολή βρίσκεται προ των πυλών, στην ΕΡΤ και οπουδήποτε αλλού αμφισβητείται το κυρίαρχο δόγμα. Αγρυπνείτε! Οι κυρίαρχες κομματικές γραφειοκρατίες δεν εκφράζουν την κοινωνική βάση. Αγρυπνείτε! Οι φασίστες, παρείσφυσαν στην αγανάκτηση. Αγρυπνείτε!

*Η φωτογραφία είναι της Ελένης Βράκα