Χριστουγεννιάτικη ιστορία-Με προμετωπίδα το Γιάννη Μόραλη

Της Γεωργίας Τριανταφυλλίδου

Αθήνα 27 Νοεμβρίου 2004.

Τρώμε με φιλική παρέα στην ταβέρνα του Φιλίππου. Γυρίζω να πάρω την τσάντα μου και τον βλέπω. Βλέπω τον Γιάννη Μόραλη να τρώει κάτω από έναν Μόραλη. Για καλή μου τύχη, κουβαλώ μαζί μου φωτογραφική μηχανή. Η επιθυμία να τον φωτογραφίσω, καθώς δεν με βλέπει, ακατανίκητη. Μετά ντρέπομαι να στρέψω την κάμερα πάνω του, ενώ το αγνοεί, μέσα στην κατάμεστη ταβέρνα. Χωρίς να πω κουβέντα στην παρέα μου, σηκώνομαι και κινούμαι αποφασιστικά και λίγο σα μαγεμένη προς το μέρος του. Χαιρετώ, του δίνω το χέρι, δεν δείχνει ξαφνιασμένος καθώς μου ανταποδίδει με θέρμη τη χειραψία.Κύριε Μόραλη, του λέω, σας είδα ξαφνικά να τρώτε πίσω μου και μπήκα στον πειρασμό να σας φωτογραφίσω. Ύστερα σκέφτηκα πώς δεν ήταν σωστό να το κάνω χωρίς την άδειά σας. Μου χαμογέλασε, α, τι ωραία μου χαμογέλασε! Και τι, μου κάνει, δεν με φωτογραφίσατε; Με κοίταξε κατευθείαν στα μάτια: “Θα σας πω κάτι που νομίζω πως ήδη το ξέρετε:οι έξυπνες γυναίκες υποκύπτουν πάντα στον πειρασμό. Να με φωτογραφίσετε όσο θέλετε αλλά δεν θα σας ποζάρω”.Τον ευχαρίστησα, του είπα ακόμη ότι είμαι φίλη με έναν μαθητή του, γνωστό ζωγράφο, το πρόσωπό του φωτίστηκε στο άκουσμα του ονόματος.

Επέστρεψα στο τραπέζι παλαβωμένη από χαρά. Κοιτούσα το χέρι μου που πριν λίγο σα να έσφιξε το χέρι της γενιάς του’ 30, το είπα στους φίλους μου και με κοίταξαν όπως κοιτάς έναν τρελό.Δεν ξανάβαλα μπουκιά στο στόμα μου. Η ζημιά όμως είχε ήδη γίνει. Σηκώθηκα ξανά με φόρα και πλησίασα το τραπέζι του κρατώντας ένα αντίτυπο της πρώτης ποιητικής μου συλλογής που είχε κυκλοφορήσει τον Μάιο της ίδιας χρονιάς. Πριν λίγες ώρες είχα περάσει από την Άγρα και είχα προμηθευτεί μερικά βιβλία. “Θα ήθελα να σας χαρίσω αυτό”. Και έτεινα τη συλλογή προς το μέρος του. Δικό σας; μου είπε. Κούνησα καταφατικά το κεφάλι. Εκείνος κοίταξε με επιμονή, μάλλον από δυσκολία να διακρίνει καθαρά τα στοιχεία του εξωφύλλου αλλά στο τέλος ξεστόμισε: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ! Καλά Χριστούγεννα, κυρία Τριανταφυλλίδου”. Η ζωή τα έφερε και έφτασε ως εμένα η γνώμη του για το βιβλιαράκι. Αυτό το “ως εμένα” οφείλω να το σεβαστώ. Όλα τα άλλα νιώθω πως γίνονται με την άδειά του. Ο Γιάννης Μόραλης πέθανε σα χθες, το 2009. Κι αυτή η εξίσου καλά φυλαγμένη ιστορία στη μνήμη και την καρδιά είναι ο φετινός μου τρόπος να ευχηθώ σε όλους Καλά Χριστούγεννα!

Ο ζωγράφος Γιάννης Μόραλης (Άρτα, 23 Απριλίου 1916 – Αθήνα, 20 Δεκεμβρίου 2009) υπήρξε ένας από τους επιφανέστερους Έλληνες καλλιτέχνες του 20ού αιώνα. Η εκλογή του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και το διδακτικό του έργο εκεί για 35 συνεχή χρόνια (από τον Φεβρουάριο του 1948 έως τον Αύγουστο του 1983 συγκεκριμένα) αποδείχτηκε οπωσδήποτε αποφασιστικής σημασίας σε σχέση με μια σειρά από επιλογές και κατευθύνσεις της εικαστικής παραγωγής στην Ελλάδα τα χρόνια που ακολούθησαν.