Διαχρονικό «ξέπλυμα» που ξεπερνάει τη λογική
Ανταγωνισμός, διαφημίσεις, προπαγάνδα, κροκοδείλια δάκρυα συνθέτουν το παζλ της ενημέρωσης.
Η τηλεόραση πλην ελαχίστων εξαιρέσεων έχει υποκύψει δίχως όρους στους νόμους της αγοράς. Άγεται και φέρεται από ανώτερα συμφέροντα. Τέσσερις-πέντε οικογένειες “καρχαριών” κυριαρχούν όσον αφορά το ιδιωτικό της κομμάτι. Μία ελίτ που έχει θέσει τους δικούς της όρους και στα υπόλοιπα Μέσα Ενημέρωσης εκμεταλλευόμενη σε απόλυτο βαθμό την πολύπλευρη κρίση που χτύπησε την πατρίδα μας από το 2009. Το Διαδίκτυο με τις δικές του παγίδες βέβαια φαντάζει μονόδρομος ενημέρωσης κι αποκάλυψης γεγονότων που θα έμεναν υπό άλλες συνθήκες για πάντα κρυφά.
Το αρνητικό είναι ότι η κοινή γνώμη όχι μόνο δεν απαιτεί ποιότητα, αλλά διψάει για αίμα και “δολοφονίες” χαρακτήρων. Η μνήμη κουρασμένη, αδύναμη πια. Ο όγκος της πληροφορίας τεράστιος, τα καθημερινά προβλήματα βουνό. Δεν αφήνουν χώρο για καθαρή και κριτική σκέψη. Τις τελευταίες ημέρες μονοπωλεί το ενδιαφέρον το απεχθές έγκλημα στα Γλυκά νερά (τραγική ειρωνεία η ονομασία). Δε θα περάσω στην ουσία της υπόθεσης, θα σημειώσω όμως πως η βαθιά συντηρητική-πατριαρχική ελληνική κοινωνία αρνείται να αποδεχθεί τον όρο “γυναικοκτονία” και ξεπλένει τον δράστη. “Ο δολοφόνος της Καρολάιν είναι απίστευτα γοητευτικός. Είναι μία γοητευτική προσωπικότητα που κι εσείς θα κάνετε follow στο Instagram. Τάδε έφη σήμερα η κ.Τένια Μακρή.
Αυτό το γεγονός συνειρμικά στο μυαλό μου έφερε τους άλλοτε βουλευτές της Χρυσής Αυγής. Ο συστημικός τύπος τους αποθέωνε για τα καλογυμνασμένα τους κορμιά. Εξήρε το ήθος και τις σχέσεις τους με την εκκλησία. Ρυθμιστικοί μηχανισμοί γνώριζαν καλά πως λειτουργεί ως αντίβαρο στο τότε ρεύμα της εποχής. Παρά την καταδίκη της εγκληματικής οργάνωσης (Οκτώβριος 2020), ένα κομμάτι της κοινωνίας δεν κατανόησε το μέγεθος της πλάνης των προηγούμενων ετών. Ελάχιστοι συγκινούνται που ο (υπ)αρχηγός Χρήστος Παππάς παραμένει εκτός φυλακής, αλλά δίνει συνεντεύξεις όπως αυτή στον Στέφανο Χίο (Μάιος 2021).
Θεωρώ ότι η πατρίδα μας, η Ελλάδα έχει υψηλό επίπεδο μόρφωσης. Οι δύο γενιές (20-40, 40-60) θα έπρεπε να αντιλαμβάνονται το φαιδρό (κομψά) της κατάστασης. Αρκετοί απαξιούν να ασχοληθούν στο ελάχιστο, αφήνοντας άθελά τους χώρο στους επιτήδειους καλοθελητές να παίξουν το παιχνίδι τους. Αρκούνται σε χαλαρές εκπομπές “ψυχαγωγίας” τα βράδια εξαντλημένοι από τις εργατοώρες απασχόλησης. Για καλή μας τύχη ήρθε ο Λευτέρης Χαρίτος και οι “Άγριες Μέλισσές” του να δώσουν ένα χρώμα, ένα νόημα απέναντι στα “φθηνά” realities που έσπαγαν τα νούμερα της τηλεθέασης μέχρι πρότινος.
Επιστρέφω όμως στο κομμάτι των ειδήσεων. Η νέα γλώσσα δεν μπορεί να σβήσει την παλιά. Ο δολοφόνος είναι δολοφόνος, ο βιαστής … βιαστής, ο παιδεραστής … παιδεραστής κι αυτός που εκβιάζει εκβιαστής. Οι όροι πρέπει να χρησιμοποιούνται με ακρίβεια και να τονίζουν τη σημασία κάθε λέξης. Η ελληνική είναι ιδιαιτέρως πλούσια. Μόνο έτσι αποδίδεται ο στοιχειώδης σεβασμός στα θύματα. Κι αναρωτιέμαι γράφοντας τις παραπάνω σειρές μήπως μέσα στο 2021 αυξήθηκαν υπερβολικά τα κρούσματα απειθαρχίας και έλλειψης σωφρονισμού στη χώρα του νόμου και της τάξης;
Ανταγωνισμός, διαφημίσεις, προπαγάνδα, κροκοδείλια δάκρυα συνθέτουν το παζλ της ενημέρωσης. Η “χαμένη τιμής της δημοσιογραφίας” όπως γράφει ο Γιάννης Παντελάκης (Εκδόσεις Θεμέλιο, 2018). Ελάχιστοι θα αντιληφθούν τα σκοτεινά κίνητρα που οδηγούν σε μία διαρκώς φθίνουσα πορεία. Υπήρχαν δείγματα ακόμα και την εποχή της ευημερίας της κοινωνίας, της ευμάρειας των ιδιωτικών σταθμών. Σήμερα έχει χαθεί κάθε έννοια του μέτρου. Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί μοιάζουν παγωμένοι κι ο χρόνος απλά κυλάει μέχρι την επόμενη δολοφονία, κυριολεκτική ή μεταφορική. Τόσο απλά, τόσο κυνικά …