Διαφημίσεις

Είναι φορές που θαυμάζεις την  ευφυΐα, την καλαισθησία, την έμπνευση, τη δημιουργικότητα των παραγωγών  τους. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χαμογελάς ακόμη και την  πολλοστή φορά που μεταδίδεται η  παραγωγή μιας έξυπνης σύλληψης, που  εκτελέστηκε με  φινέτσα και ποιοτικά στάνταρ. Είναι αλήθεια ότι σε κάποιες λίγες περιπτώσεις ορισμένες διαφημίσεις είναι μικρά έργα τέχνης.

Αλλά δυστυχώς αυτές είναι η  εξαίρεση. Κατά κανόνα τα κανάλια κατακλύζονται  από άθλια κατασκευάσματα, κακοφτιαγμένα, αντιαισθητικά, απαράδεκτα σε μορφή και περιεχόμενο, που κακοποιούν την ελληνική γλώσσα, ενώ βρίθουν εξόφθαλμων υπερβολών και κραυγαλέων ψευδολογιών για το προϊόν ή την επιχείρηση που διαφημίζουν.

Αν μαζοχιστείς και τα παρακολουθήσεις  θα πληροφορηθείς ότι τα καταστήματα ηλεκτρικών ειδών δεν πουλάνε πια αλλά σχεδόν χαρίζουν, με αναρίθμητες δόσεις που στην πραγματικότητα πολλαπλασιάζουν την αρχική τιμή και το τελικό κόστος, που θα πληρώνεις για την επόμενη δεκαετία αν επιζήσεις από τις ασφυκτικές πιέσεις, αρχής γενομένης από την επόμενη μέρα. Τα σούπερ μάρκετ παρουσιάζονται όχι ως εμπορικές επιχειρήσεις, αλλά ως ιδρύματα κοινωνικών παροχών, για να διαπιστώσεις αμέσως ότι δίπλα στις ταχέως εξαντλούμενες προσφορές πωλούνται υπερτιμημένα όλα τα άλλα προϊόντα. Οι τράπεζες εμφανίζονται σε ρόλο καλού πατερούλη που απλώς φροντίζει να αυγαταίνει το περιεχόμενο του κουμπαρά σου, σαν να μην είναι γνωστή η ληστρική τους πολιτική. Οι φαρμακοβιομηχανίες εθίζουν τους εύπιστους να αγοράζουν φάρμακα χωρίς ιατρική συνταγή, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την υγεία και τη ζωή που ουδόλως τις ενδιαφέρουν, κι αφού κανένας δεν σκέφθηκε να απαγορεύσει τις διαφημίσεις φαρμάκων, όπως τις διαφημίσεις καπνού και τσιγάρων. Ασύδοτες οι επιχειρήσεις κινητής τηλεφωνίας, ξεπέρασαν το στάδιο των σεξουαλικών υπαινιγμών και κατέφυγαν σε ωμές αισχρολογίες για να πείσουν τους συμπλεγματικούς ότι τα προσόντα του κινητού τους θα υποκαθιστούν τα ανύπαρκτα δικά τους. Τα ποικίλα καθαριστικά, με όλο και πιο επικίνδυνα χημικά στη σύνθεσή τους, επιβάλλουν σ’ όσες φιλοδοξούν να αναδειχθούν ως καλές νοικοκυρές την αλόγιστη και βλαβερή χρήση τους.  Κορυφαίας αθλιότητας οι μακράς διαρκείας, άρα και ανάλογου κόστους, διαφημίσεις ποικίλων τηλεμπόρων με δήθεν θαυματουργά προϊόντα απάτη, που στοχεύουν στις πιο περιθωριοποιημένες ομάδες του πληθυσμού – ποιος άλλος άλλωστε θα αγόραζε  μαγικές μπάλες πλυσίματος, σεντόνια ή επαναστατικές συσκευές και θαυματουργούς κατσαριδοδιώχτες από την τηλεόραση; – και θα έπρεπε να προκαλέσουν την άμεση παρέμβαση εισαγγελέα. Τα παρουσιάζουν κάτι τύποι με χαρακτηριστικά διανοητικής υστέρησης και γαιδουροφωνάρα, διατάσσοντας σχεδόν τους αφελείς «τηλεφώνησε τώρα!». Το θράσος είναι τέτοιο που ακόμη και άρπαγες έμποροι του χρυσού και στυγνοί εκμεταλλευτές της δυστυχίας απεγνωσμένων, που υπόσχονται ζεστό χρήμα, βγαίνουν φάτσα κάρτα για να διαλαλήσουν ανερυθρίαστα ότι έχουν τη δυνατότητα να υφαρπάξουν το βαφτιστικό σου σταυρό και τη βέρα της γιαγιάς σου έναντι μετρητών. Για να μη μιλήσουμε για τις ημίγυμνες ηδυπαθείς κυρίες, που τουρλώνονται ανοιγοκλείνοντας τις πλαστικές τους βλεφαρίδες, υποσχόμενες τον ουρανό με τ’ άστρα και κάθε είδους ραντεβού σε στερημένους και μικρόνοες νεοέλληνες, αυνανιζόμενους με τα ροζ τηλέφωνα, μέχρι να έρθει ο πρώτος παραφουσκωμένος λογαριασμός.

Το κακό είναι ότι ακόμη και  τα μεγαλύτερα κανάλια, προφανώς για  να αντιμετωπίσουν οικονομικά αδιέξοδα, υπέκυψαν και μεταδίδουν πολλές φορές κάθε ώρα τα εν λόγω κατασκευάσματα επιτήδειων επιχειρηματιών και κακόγουστων παραγωγών τηλεοπτικών προϊόντων, που απομυζούν και τα τελευταία οικονομικά αποθέματα, αλλά και τα όρια ευπιστίας μικρονοικοκυραίων. Ήδη οι ώρες που η τηλεόραση μεταδίδει διαφημίσεις, εξαιρουμένης της ΕΡΤ, καταλαμβάνει σχεδόν κατά το ήμισυ τη ροή προγράμματος, φυσικά χωρίς κανέναν έλεγχο, καταπατώντας κάθε σχετική ρύθμιση και κανόνα, που είναι βέβαιο ότι υπάρχουν για να μην τηρούνται.

Είναι απολύτως κατανοητό ότι οι τηλεοπτικές επιχειρήσεις, όπως και  όλα τα ΜΜΕ, δεν μπορούν να επιζήσουν χωρίς τη διαφήμιση. Είναι όμως αυτονόητο ότι το κόστος της όποιας διαφήμισης επιβαρύνει την τελική τιμή των προϊόντων, γεγονός που αποβαίνει άμεσα εις βάρος του καταναλωτή. Κι επειδή η κατάσταση έχει καταντήσει να είναι απολύτως προσβλητική, ακόμη και για έναν μέσης νοημοσύνης άνθρωπο, κι αφού κανείς δεν επεμβαίνει για να προστατέψει τους αφελείς, η μόνη λύση ίσως είναι η συνειδητή, αποφασιστική και συστηματική αποχή από την αγορά και χρήση προϊόντων που διαφημίζονται κατ’ αυτόν τον βάναυσο τρόπο, ο αποκλεισμός από τις επιλογές μας επιχειρήσεων που με πλύση εγκεφάλου προσπαθούν να επιβληθούν, με τη βεβαιότητα ότι και το υπερβάλλον κόστος λόγω της καταιγιστικού ρυθμού προβολής τους θα αποφύγουμε, αλλά και απ’ αυτόν τον ανηλεή βομβαρδισμό των εξυπνάκηδων, που τα οικονομάνε εις βάρος μας, κάποτε θα απαλλαγούμε.