Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης: Πόσο ακόμα μπορεί να συνεχίσει έτσι;

Μόνο η στρατιωτική θητεία με είχε αποτρέψει μέχρι στιγμής στη ζωή από το να βρίσκομαι στη Θεσσαλονίκη κατά την περίοδο της Διεθνούς Έκθεσης. Φέτος, έμελλε να είναι η δεύτερη φορά, την ώρα που οι πινακίδες στη Νικολάου Γερμανού ενημέρωναν πως πρόκειται για την 78η διοργάνωση κατά σειρά. Μέσα σε αυτά τα 78 χρόνια που μεσολάβησαν η ΔΕΘ πέρασε από διάφορες φάσεις, από αυτή που καταγράφεται στις νοσταλγικές ασπρόμαυρες φωτογραφίες σε αυτή της παρουσίασης καινοτομιών και προϊόντων από το εξωτερικό, σε αυτή κατά την οποία μετατράπηκε σε θέατρο για την παρουσίαση μεγαλόστομων κυβερνητικών εξαγγελιών και αντιπολιτευτικών υποσχέσεων μέχρι σήμερα στη φάση της πλήρους ανυποληψίας.

Σήμερα, η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης με το φορτίο που κουβαλά είναι πέρα για πέρα άχρηστη στην πόλη. Δεν έχει κανένα απολύτως νόημα να μετατρέπεται η Θεσσαλονίκη σε ένα πεδίο οδομαχιών και δήθεν πολιτικής αντιπαράθεσης, να κλείνει το κέντρο της πόλης για τουλάχιστον τρεις μέρες και να διαταράσσεται η ούτως ή άλλως διαταραγμένη ζωή της για μία εβδομάδα. Όπως έγραφε προ ημερών ο Τάκης Θεοδωρόπουλος σε σχόλιό του στην «Καθημερινή» για τη ΔΕΘ «κανείς δεν έχει το θάρρος να αποφασίσει να καταργήσει κάτι που δεν υπάρχει.» Αυτό που υπάρχει σίγουρα είναι ένας οργανισμός με χώρους σπάνιας αξίας, πληθώρα προσωπικού και γενικότερες υποδομές που στην πραγματικότητα υπολειτουργεί.

Η Θεσσαλονίκη αντιμετωπίζει αρκετές προκλήσεις καθώς βαδίζει στο κοντινό αλλά και στο απώτερο μέλλον. Καλείται να βρει ταυτότητα, βασισμένη στο σήμερα πέρα από την κληρονομιά του παρελθόντος. Καλείται να αξιοποιήσει στο έπακρο τις όποιες υποδομές της και να δημιουργήσει νέες, όχι υποχρεωτικά φαραωνικές (βλ. Υποθαλάσσια) ή μάλλον αχρείαστες (βλ. Τελεφερίκ). Καλείται να αναδείξει τη δημιουργική της οικονομία και το νεανικό της δυναμικό. Τους σχεδιαστές, τους γραφίστες της, τους καλλιτέχνες, τους λογοτέχνες της. Καλείται να τραβήξει τους νέους από τις καφετέριες και να τους δώσει ρόλο. Καλείται να μη στήσει μία απλή γιορτούλα με αφορμή την Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Νεολαίας 2014. Η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης θα μπορούσε να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο σε αυτή την πορεία, όχι αν μεταφερθεί εκτός κέντρου, αλλά αν καταφέρει να αυτοπροσδιορίσει εκ νέου τον εαυτό της.

Η ΔΕΘ θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μία πλατφόρμα έκθεσης της πόλης και του δυναμικού της εκτός των συνόρων. Θα μπορούσε να αποτελέσει έναν πολύτιμο σύμμαχο στο πλευρό ενός δήμου περιορισμένων οικονομικών δυνατοτήτων και πεπερασμένων ορίων ως προς τους ανθρώπινους πόρους για την ανάδειξη της Θεσσαλονίκης στο εξωτερικό και για την επίτευξη πάσης φύσεως εμπορικών και άλλων συμφωνιών. Θα μπορούσε να διαθέσει κάποιους από τους χώρους για την αλλαγή της φυσιογνωμίας του κέντρου της πόλης και να μετατραπεί όχι σε ένα απλό μητροπολιτικό πάρκο, το οποίο σίγουρα λείπει, αλλά σε ένα σύγχρονο πάρκο που συνδυάζει το πράσινο με χώρους δράσεων, με χώρους που στεγάζουν την καινοτομία που εξακολουθεί να είναι θαμμένη αλλά και να βράζει στην πόλη.

Το εμπορικό κομμάτι της Διεθνούς Έκθεσης πέθανε, η μεγαλύτερη έκθεση του κόσμου αυτή τη στιγμή βρίσκεται στην οθόνη του καθενός, ένα κλικ μακριά, ο πολιτιστικός της χαρακτήρας έχει αλλοτριωθεί εντελώς. Τι μένει; Τα κτίρια, τα χρήματα και κυρίως οι άνθρωποι. Ένας οργανισμός που βρίσκεται στην καρδιά της πόλης, αλλά κανείς δεν αντιλαμβάνεται την παρουσία και την προσφορά του παρά μόνο όταν έρχεται η ταλαιπωρία της ΔΕΘ ή κάποια έκθεση που αφορά ευρύτερο μέρος του κοινού, όπως η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου. Αν αυτός ο οργανισμός, διατηρώντας κάποιες επιμέρους θεματικές έκθεσεις- για τη σημασία και την ουσία των οποίων, έχοντας συμμετασχεί και ως βοηθητικό προσωπικό σε κάποιες από αυτές δεν είμαι πεπεισμένος- αποφασίσει να χαράξει διαφορετική πορεία, τότε θα κερδίσει τη θέση του στο μέλλον της πόλης. Σε κάθε άλλη περίπτωση δε θα αργήσει η στιγμή που με μία απλή ανακοίνωση, όπως συνηθίζεται τελευταία, θα έρθει και το δικό του τέλος. Και αυτό είναι κάτι που κανείς στην πόλη δεν (πρέπει να) το επιθυμεί.

Η ΔΕΘ- Helexpo καλείται να επαναπροσδιορίσει τον εαυτό της ή καλύτερα να «εκδώσει» μία ταυτότητα, καθώς για την ώρα στην επίσημη ιστοσελίδα της δεν ενημερώνει τον επισκέπτη τι ακριβώς είναι. Ίσως, λοιπόν, ήρθε η ώρα να το βρει…