Δήμητρα Γαλάνη: Η συλλογική συνείδηση θα φέρει την ανατροπή

Έχει συμπληρώσει ήδη σαράντα χρόνια δημιουργικής παρουσίας στο ελληνικό τραγούδι αλλά αναδεικνύεται σε γνήσιο συνομιλητή της «20 και κάτι» μουσικής γενιάς του ίντερνετ και του My Space. Λιγότερο από δυο χρόνια πριν, και ενώ η κρίση ήδη προχωρούσε στο ισοπεδωτικό της έργο, η Δήμητρα Γαλάνη μοιράστηκε μαζί μας τις σκέψεις της για την ελληνική κατάσταση, την κατάρρευση των πλαστών αληθειών και την ανατροπή που μπορεί να φέρει η αυτογνωσία και η απόκτηση συλλογικής συνείδησης. Τότε εμφανιζόνταν στο Stage, σήμερα η φωνή της, παρέα μ΄αυτήν της Χαρούλας, θα μας μαγέψει και πάλι, αυτή τη φορά στο Μέγαρο Μουσικής για τέσσερις παραστάσεις, ενω τα λόγια της εξακολουθούν να είναι επίκαιρα σα να μην πέρασε μια μέρα.

Ανεβαίνετε στη σκηνή σε μια περίοδο δύσκολη για τον κόσμο, κυρίως όσον αφορά την ψυχολογία του για την διαρκή ματαίωση προσδοκιών κι ελπίδων. Πόσο αλλάζει το αίσθημα του κοινού και το δικό σας μέσα σε μια τέτοια συνθήκη;

Εδώ είναι ο ρόλος μας. Οφείλουμε να είμαστε εδώ υπενθυμίζοντας στον κόσμο αλλά και σε εμάς που είμαστε μέρος του, ποια είναι η αλήθεια. Αυτός είναι ο ρόλος της τέχνης γενικότερα. Και η αλήθεια είναι αυτή που προσπαθούν να κρύψουν όλοι αυτοί. Η αλήθεια είναι ότι αυτό που παρουσιάζουν για ζωή είναι μια παγίδα, είναι πλαστό και φτιαγμένο ειδικά για τα μέτρα τους. Θέλησαν, και δυστυχώς το έχουν καταφέρει αρκετά, να μας πείσουν ότι η ζωή είναι μόνο κατανάλωση, επιφανειακή χρήση των πάντων ακόμα και των αισθημάτων και τελικά, ας μου επιτραπεί ο όρος, αφόδευση. Θέλησαν να μας πείσουν ότι η ζωή είναι ανταγωνισμός, παραγκωνισμός και τελικά κανιβαλισμός. Όμως είναι γελασμένοι όσοι πιστεύουν ότι τελικά θα μας καταντήσουν έτσι. Οι αλήθειες της ζωής βρίσκονται αλλού. Είναι στις πραγματικές ανθρώπινες σχέσεις, στην ιστορική μνήμη που δεν πρέπει να σβήσει ποτέ, στη γνώση, στη συλλογική συνείδηση, στη σωτηρία του περιβάλλοντος και στη συνειδητή προστασία του από εμάς τους ίδιους, είναι τελικά στην απόλυτη συνειδητοποίηση ότι δεν είμαστε μόνοι μας αλλά είμαστε όλοι μαζί. Η ανθρώπινη υπόσταση και το δικαίωμα να συνυπάρχουμε με αξιοπρέπεια είναι στο χέρι μας και μόνο. Η διεθνής εγκληματική απληστία των μεγαλοσυμφερόντων ξεκινάει από τις δικές μας αδυναμίες. Άρα λοιπόν χρειάζεται αυτογνωσία και συμπαντική συλλογικότητα. Αυτά διδάσκει η πραγματική τέχνη. Και ευτυχώς μπορούμε να τα ανακαλύψουμε μόνοι μας γιατί οι πυρήνες και οι φωνές της αλήθειας είναι παντού. Αρκεί μόνο να έχουμε ανοιχτά τα μάτια μας και τ’ αυτιά μας.

Η Ελλάδα στα «μανταλάκια» των διεθνών περιπτέρων, η Αφροδίτη της Μήλου να χειρονομεί ασέμνως με αποδέκτη του μηνύματος έναν λαό που έχει γίνει περίγελος της ευρωπαϊκής και όχι μόνο αυλής, οι Έλληνες κάνουν καριέρα ως οι «τεμπέληδες της εύφορης κοιλάδας», τα greek statistics έχουν γίνει το αγαπημένο ανέκδοτο των ξένων. Οι σκέψεις και τα συναισθήματά σας;

Όλοι μας λίγο πολύ έχουμε αισθανθεί εξαιρετικά δυσάρεστα με όλη αυτή την εικόνα μας που περιφέρεται στα ΜΜΕ της Ευρώπης. Αυτή όμως πρέπει να είναι η πρώτη και παρορμητική αντίδραση. Αμέσως μετά και όταν καθίσει κανείς να βάλει το μυαλό του να λειτουργήσει λίγο, βλέπει και τις άλλες παραμέτρους που έχει το θέμα. Κατ’ αρχήν πρέπει να σκεφτούμε ποιους και τι εξυπηρετεί αυτή η εικόνα της χώρας. Εξυπηρετεί πρώτα απ’ όλα τη διαπλοκή των διεθνών Μέσων Ενημέρωσης στην παγκόσμια έκπτωση ενός άθλιου και απάνθρωπου οικονομικού – πολιτικού συστήματος, εξυπηρετεί τους σπεκουλαδόρους των διεθνών χρηματαγορών που δεν έχουν καμία απολύτως ηθική αναστολή μπροστά στο υπερκέρδος, εξυπηρετεί το κάθε πολιτικό – οικονομικό μικρό και μεγάλο συμφέρον. Από την άλλη μεριά όμως του νομίσματος υπάρχει και η δική μας συμπεριφορά απέναντι στους κρουνούς της πλασματικής ευμάρειας που μας «παρέχουν» όλα αυτά τα χρόνια αφειδώς οι τράπεζες και οι διάφοροι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί. Και εκεί έχουμε ως λαός φερθεί βλακωδώς και εξαιρετικά επιπόλαια. Πέσαμε με μεγάλη ευκολία σε αυτή την παγίδα που μας στήθηκε και μάθαμε να ζούμε με δανεικά που όμως δεν είναι… αγύριστα. Αφεθήκαμε και δημιουργήσαμε πελατειακές σχέσεις με τις εκάστοτε εξουσίες μας, συναινέσαμε σε μια καταστροφική διαχείριση του δημόσιου πλούτου, και έτσι, σχεδόν χωρίς να το καταλάβουμε, βρεθήκαμε «συνένοχοι» στις αλχημείες που έκαναν οι πολιτικοί μας για να κοροϊδεύουν τους ξένους. Λες και εμείς είμαστε πιο έξυπνοι από αυτούς…

«Όσοι εδώ μέσα μπαίνετε, αφήστε κάθε ελπίδα». To έγραψε ο Δάντης στη «Θεία Κωμωδία» του, το εκφράζουν και το αισθάνονται ποικιλοτρόπως οι Έλληνες σήμερα για τη χώρα τους. Αισιόδοξη ή απαισιόδοξη για το μέλλον αυτού του τόπου;

Η Θεία Κωμωδία του Δάντη είναι ένα μνημειώδες έργο που καταγράφει με μοναδικό τρόπο τη σχέση του δυτικού ανθρώπου με το Θείο. Τον φόβο, τον τρόμο και τη σκοτεινιά που προκαλεί στον «μικρό αμαρτωλό άνθρωπο» η «τιμωρία» του Θεού. Παρ’ όλο που σαν ανάγνωσμα είναι συγκλονιστικό, δεν έχει καμία σχέση με το φως και την πανανθρώπινη διάσταση που έχουν όλα αυτά εδώ κάτω στη Μεσόγειο. Αυτό το φως, η ελπίδα και η πίστη που έχω για τους ανθρώπους, με κάνουν να είμαι αισιόδοξη σε σχέση με αυτό που θα συμβεί. Θεωρώ λοιπόν ότι αυτό που περνάμε θα είναι ένα μεγάλο ταρακούνημα που θα μας ξαναδώσει τη δυνατότητα να δούμε τα πράγματα στην πραγματική τους διάσταση, θα μας επαναφέρει στην πραγματική μας κλίμακα και έτσι, με δουλειά και όραμα, θα πάμε μπροστά. Όμως πρέπει να υπάρξει η πολιτική βούληση και το όραμα για να συμβούν όλα αυτά. Αλλά και πίστη και χρόνος. Χρειάζεται πολύς χρόνος για να γίνει αυτή η αλλαγή. Όταν συμβεί αυτό, ο λαός μας θα έχει διοικηθεί από πραγματικούς Έλληνες και το πρόσωπο της χώρας θα έχει αλλάξει.

Από την ανακάλυψη και στήριξη νέων καλλιτεχνών διαχρονικά έως την τελευταία σας δισκογραφική δουλειά (Πίξελ, ψηφίδες χρόνου), όπου εμπιστευτήκατε το μουσικό σας υλικό στη νέα γενιά μουσικών καλλιτεχνών, επιμένετε να ανοίγετε το δρόμο στους νέους, φαινόμενο μάλλον ασυνήθιστο για τον ελληνικό χώρο. Ποια είναι η γνώμη σας για τη νέα γενιά, μέσα από την συναναστροφή και τη συνεργασία μαζί της;

Ως μουσικός δεν μπορώ να φανταστώ πως αλλιώς θα μπορούσαν να είναι τα πράγματα. Και σε αυτή την τόσο συγκεχυμένη κατάσταση για τη μουσική, το μόνο φως και η μεγάλη ελπίδα είναι αυτό το νέο δυναμικό μουσικών που έχει η Ελλάδα. Είναι παιδιά με μεγάλο ταλέντο, γνώση, αισθητική και σωστή πληροφόρηση, παιδιά γεμάτα όρεξη και δύναμη που καταθέτουν την ψυχή τους προκειμένου να ζήσουν μέσα από τη τέχνη τους κάτι καλύτερο. Και εμένα με τιμούν με την αποδοχή και τη συνεργασία τους. Η χώρα και τα ΜΜΕ της, είναι στο μεγαλύτερο μέρος τους εχθρικά, κομπλεξικά και ύποπτα αδιάφορα απέναντι σε αυτή την υπέροχη σκηνή. Και αυτό είναι άθλιο. Διότι τα ΜΜΕ θέλουν τον κόσμο να είναι μέσα στο σκοτάδι, αν κρίνουμε από αυτά που μας προτείνουν να βλέπουμε, ώστε να κάνουν τη «δουλειά» τους. Φρίκη…

Σε μια Ελλάδα εξόχως αντιπνευματική και σε μια συγκυρία όπου μοιάζει να μην έχει μείνει τίποτα όρθιο σε αυτή τη χώρα, που βρίσκει στέγη η ευαισθησία ενός ανθρώπου της τέχνης και ενός συνειδητοποιημένου ενεργού πολίτη;

Είναι μια πικρή αλήθεια ότι το ελληνικό κράτος και ιδιαίτερα το νεοελληνικό κράτος μετά την μεταπολίτευση κατάφερε με την αναλγησία του και την αδιαφορία του να καταστρέψει κάθε ίχνος πνευματικότητας και πολιτισμού που υπήρχε, ακόμα και αυτή την ιστορική μας μνήμη. Η παιδεία μας είναι σε απόλυτη έκπτωση και οι πνευματικοί άνθρωποι, όσοι απομείνανε και αντέχουν ακόμα, όποτε τοποθετούνται για σημαντικά πράγματα που αφορούν την κοινωνία μας έχουν και τον φόβο να τους χαρακτηρίσουν γραφικούς. Τι απομένει λοιπόν σε εμάς τους υπόλοιπους; Να αναζητήσουμε την γνώση και την παιδεία μέσα από προσωπικό αγώνα και δουλειά. Απομένει να τους ακούμε και να τους διαβάζουμε με μεγαλύτερη προσοχή και ευλάβεια, θα έλεγα. Χρειάζεται να υπάρχει συνεχής πληροφόρηση και δίψα για να ανακαλύπτουμε τις αλήθειες. Μόνο έτσι θα αναπτύξουμε μια κριτική σκέψη και θα είμαστε με αυτό τον τρόπο σε θέση να ξεχωρίσουμε τον ουσιαστικό λόγο από τον παραπλανητικό. Διότι δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με την έλλειψη παιδείας αλλά πάνω απ’ όλα με «κορώνες» λαϊκισμού που σκοπό έχουν τη σύγχυση και μόνο αυτή. Μέσα σε αυτό το εχθρικό περιβάλλον καλούμαστε οι Νεοέλληνες να αντιληφθούμε τις μεγάλες αξίες της ζωής. Δεν είναι καθόλου εύκολο αλλά δεν είναι και αδύνατο. Όλη αυτή η διαδικασία απαιτεί κόπο, σκέψη αλλά πάνω απ’ όλα δύναμη και τόλμη που είναι απαραίτητη ώστε να πάει κανείς κόντρα στους συρμούς, στα κυρίαρχα ρεύματα και να αναζητεί την αλήθεια όσο επώδυνη και αν είναι.

Σε τι κλείνει την πόρτα της η Δήμητρα Γαλάνη όταν εισέρχεται στο «θάλαμο αποσυμπίεσης» από την καθημερινότητα και τις συναναστροφές των πολλών;

Η καθημερινότητά μου δεν έχει συνωστισμούς και πολλές συναναστροφές. Η καθημερινότητά μου έχει την ηρεμία και την αισθητική που έχω ανάγκη ώστε να μπορώ να σκέφτομαι και να πράττω ανάλογα. Οπότε, όπως καταλαβαίνετε, η πόρτα μου είναι πάντα ανοικτή γιατί οι φίλοι μου ξέρουν να σέβονται την ηρεμία μου όπως κι εγώ άλλωστε σέβομαι τη δική τους…

Ποια πιστεύετε ότι αποτελεί σήμερα την μεγαλύτερη επανάσταση που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος σε προσωπικό επίπεδο;

Η απόκτηση συλλογικής συνείδησης. Είναι το μόνο πράγμα που μπορεί να κάνει την ανατροπή. Και αυτό δεν έχει καμία βία. Βία υπάρχει μόνο όταν μισούμε τους εαυτούς μας άρα και τους άλλους. Βία υπάρχει όταν δεν μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε τη δύναμή μας, όταν δεν μπορούμε να επικοινωνήσουμε και γεμίζουμε φόβο. Όσο θα είμαστε ενωμένοι και θα αγαπάμε, συμπονάμε αλλά και συμπάσχουμε με τον διπλανό μας, θα γίνουμε και ισχυροί. Αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο γιατί θα μας «ξεβολέψει» αλλά είναι πιστεύω η μόνη λύση στο σκοτάδι που προσπαθεί να απλωθεί πάνω από την ανθρωπότητα. Αν το αντιληφθεί αυτό ο άνθρωπος, και κάνει πίσω ξεπερνώντας τους φανατισμούς, τον ατομικισμό και τις διακρίσεις τότε αμέσως θα αναδειχτεί το ποιος προκαλεί στην ουσία τη βία και ποιος τη θέλει για να πετυχαίνει τους σκοπούς του. Και τότε θα μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε τους πραγματικούς μας εχθρούς.

Είναι γνωστή η αγάπη σας για την τεχνολογία και το ίντερνετ. Τι είναι αυτό που σας αρέσει περισσότερο σ’ αυτές τις νέες μορφές επικοινωνίας;

Η ελευθερία που έχεις μέσα εκεί και η απέραντη πηγή της πληροφορίας. Για μένα ήταν ένα από τα μεγαλύτερα δώρα της ζωής μου το ότι πρόλαβα να ζήσω αυτή τη χρονική συγκυρία.

Με τι θυμώνει και σε τι δεν δίνει «άφεση αμαρτιών» η Δήμητρα Γαλάνη;

Με την απουσία της δικαιοσύνης.

Ποια είναι η αγαπημένη σας ελληνική λέξη;

Κόσμος ή και kosmos….

* Η Δήμητρα Γαλάνη και η Χάρις Αλεξίου θα δώσουν τέσσερις παραστάσεις με τίτλο “Σε μπλε βελούδο” στο Μέγαρο Μουσικής από 29 Μαρτίου έως 1 Απριλίου.