Είδαμε τον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή στο Θέατρο Δάσους

Τα Θεατρικά Δρώμενα «ΙΑΣΜΟΣ» έκαναν πρεμιέρα παρουσιάζοντας την Κυριακή 19 Ιουνίου την τραγωδία του Σοφοκλή Φιλοκτήτης στο Θέατρο Δάσους στην Θεσσαλονίκη σε σκηνοθεσία Μαρλένε Καμίνσκι και μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα και θα συνεχίσουν την περιοδεία της σε επιλεγμένα θέατρα και Φεστιβάλ σε Ελλάδα και Κύπρο. 

Τον απαιτητικό ρόλο του ομώνυμου ήρωα ερμηνεύει ο Τάσος Νούσιας, αυτόν του φιλόδοξου Νεοπτόλεμου ο Γιώργος Αμούτζας, ενώ στον ρόλο του πολυμήχανου Οδυσσέα βρίσκουμε την Μαρία Πρωτόπαππα. Μαζί τους ένας 6μελής ανδρικός χορός ταλαντούχων ηθοποιών.

Υπόθεση:

Στην σπουδαία αυτή τραγωδία του Σοφοκλή, που παρουσιάστηκε στα Διονύσια το 409 π.Χ. και κέρδισε το πρώτο βραβείο, ο Φιλοκτήτης αρρωσταίνει από το δάγκωμα ενός φιδιού στο πόδι. Η κακή οσμή από την πληγή κι οι κραυγές αναγκάζουν τους συντρόφους του να τον εγκαταλείψουν στη Λήμνο. Ωστόσο, βγαίνει χρησμός ότι οι Αχαιοί δε θα κυριεύσουν το Ίλιον, αν δε βοηθήσει το ανίκητο τόξο του Ηρακλή, ο οποίος πεθαίνοντας το είχε χαρίσει στο Φιλοκτήτη. Στέλνονται, λοιπόν, ο Οδυσσέας και ο Νεοπτόλεμος, ώστε να αποσπάσουν, ακόμα και με δόλο, το τόξο και τα βέλη του Ηρακλή. Όμως τα ηθικά διλήμματα του Νεοπτόλεμου εμποδίζουν την επιτέλεση του σχεδίου. Ως από μηχανής θεός εμφανίζεται τότε ο Ηρακλής, ο οποίος πείθει το Φιλοκτήτη να πάει στην Τροία και να φέρει τη νίκη στους Αχαιούς. Ο Φιλοκτήτης πηγαίνει στην Τροία σκοτώνει με τα βέλη του τον Πάρι και γίνεται μέρος της ομάδας που κρύβεται μέσα στον Δούρειο Ίππο στην τελική επίθεση κατά της Τροίας.

Η σκηνοθετική απόδοση της σοφόκλειας τραγωδίας από την Καμίνσκι υπήρξε γοητευτική με έντεχνες και δυνατές εικαστικά σκηνές, παρά τις κάποιες ενστάσεις. Διατηρώντας τα στοιχεία και τα σύμβολα του τόξου, της σπηλιάς, του φιδιού, του περιβάλλοντα χώρου, των κυμάτων και των βράχων καθώς και την επίδραση αυτών στον ιστό της ιστορίας, η σκηνοθεσία βασίστηκε σε μια πολύ λιτή σκηνογραφία και στο σωματικό θέατρο με αρκετά μεγάλη κινητικότητα των ηρώων και του χορού. Μοναδικό σκηνικό εργαλείο αποτέλεσε μια στρογγυλή εξέδρα – θήκη του λαμπερού και μεγάλου τόξου του Ηρακλή στην ορχήστρα η οποία ενίοτε μετατρεπόταν σε καράβι των Αχαιών που έπλεε ή στη σπηλιά- «φυλακή» του Φιλοκτήτη, ενώ κάποια οπτικοακουστικά εφέ συμπλήρωναν το σκηνικό περιβάλλον.

Ο Τάσος Νούσιας με μέτρο στο λόγο, ρεαλιστική αλήθεια και απόλυτη απλότητα απέδωσε τον πόνο και την αδυναμία του ομώνυμου ήρωα. Η Μαρία Πρωτόπαππα άμεση και μεταμορφώσιμη στον ρόλο του πολυμήχανου Οδυσσέα κινήθηκε σε αρκετά ικανοποιητικά επίπεδα με μόνη ένσταση τις άτοπες κωμικές νότες στην ερμηνείας της και ότι ίσως σε κάποια σημεία φώναζε λίγο παραπάνω. Τέλος, ο Γιώργος Αμούτζας απέδωσε στέρεα και επάξια τον φιλόδοξο Νεοπτόλεμο.

Ο υπερκινητικός 6μελής χορός που αποτελείται από τους Βαγγέλη Κρανιώτη, Βαγγέλη Μάγειρο, Τάσο Θεοφιλάτο, Παντελή Αρουσαλίδη, Αλέξανδρο Φιλιππόπουλο, Μάρκο Γέττο δεν εντυπωσίασε ούτε ως προς το στήσιμο, ούτε ως προς τις ερμηνείες του. Επιδόθηκε κυρίως σε άστοχες -πολεμικές- κινήσεις με τις μαύρες κορδέλες του με αποτέλεσμα άλλοτε να δίνει την εντύπωση κομπάρσων και άλλοτε να καταλήγει σε χαλαρούς σχηματισμούς. Στην συγκεκριμένη παράσταση η παρουσία του περίσσευε, ή θα έπρεπε να είναι πιο στατική. Επίσης, υπήρξε μια μείωση της παρουσίας του Ηρακλή, ο οποίος δεν εμφανίζεται σαν από μηχανής Θεός επί σκηνής, αλλά μόνο ακουστικά.

Υπεύθυνη για την μουσική διδασκαλία του χορού και την πρωτότυπη μουσική σύνθεση ήταν η Ευαγγελία Βελλή-Κοσμά, των σκηνικών ο Γιώργος Γεωργίου, των φωτισμών η Αλίκη Δανέζη-Knutsen, ενώ τα κοστούμια επιμελείται ο Γιάννης Μετσικώφ.

Συμπερασματικά, ο Φιλοκτήτης έδωσε τροφή για σκέψη αλλά και τροφή για την ψυχή καθώς γοήτευσε το κοινό, το οποίο επιβράβευσε με ένα θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημα τους συντελεστές της παράστασης. Μέσω των μεταφορών και της έντονης μεταφυσικής συναισθηματικής χροιάς η παράσταση ανέδειξε τον γήινο πόνο και την συσχέτισή του με το πνεύμα θίγοντας το ζήτημα της υποχρέωσης του ανθρώπου απέναντι σε μια θεϊκή βούληση.

Συντελεστές:

Μετάφραση:Γιώργος Μπλάνας

Σκηνοθεσία:Μαρλένε Καμίνσκι

Σκηνογράφος:Γιώργος Γεωργίου

Ενδυματολόγος:Γιάννης Μετσικώφ

Μουσική διδασκαλία χορού- πρωτότυπη μουσική σύνθεση: ΕυαγγελίαΒελλή-Κοσμά

Πρωτότυπη μουσική σύνθεση ηχοτοπίων: ConstantineSkourlis

Φωτισμοί: Αλίκη Δανέζη-Knutsen

Βοηθός σκηνοθέτη: Νατάσα Πετροπούλου

Πρωταγωνιστούν: Τάσος Νούσιας (Φιλοκτήτης), Μαρία Πρωτόπαππα (Οδυσσέας), Γιώργος Αμούτζας (Νεοπτόλεμος).

Χορός:Βαγγέλης Κρανιώτης, Βαγγέλης Μάγειρος, Τάσος Θεοφιλάτος, Παντελής Αρουσαλίδης, Αλέξανδρος Φιλιππόπουλος, Μάρκος Γέττος

Γκολούμποβιτς Σιμόνη-Μαρία

Υπ. Διδάκτωρ Θεατρολογίας