ΕΙΚΟΝΕΣ: Η κρήνη των Νηρηίδων στην οδό Μαρτίου
Σαν βγαλμένο από παραμύθι και από μια άλλη μυθολογική εποχή το σιντριβάνι της 25η Μαρτίου βρίσκεται ακόμα εκεί χρόνια ολόκληρα και λειτουργεί.
Ως μαθητής Λυκείου αλλά και αργότερα ως φοιτητής κάθε φορά που ανέβαινα την οδό Μαρτίου από την παραλία με κατεύθυνση την Β. Όλγας μου προκαλούσε μεγάλη εντύπωση ένα σιντριβάνι με αρχαιοελληνικές κολώνες από το οποίο ανάβλυζε νερό και καπνός και το βράδυ οι προβολείς το χρωμάτιζαν άλλοτε με κόκκινα άλλοτε με μπλε και πράσινα φώτα.
Επρόκειτο για ένα διακοσμητικό σιντριβάνι έξω από ένα καφέ. Είχα καθίσει αρκετές φορές, μόνος η με παρέα και μεταξύ άλλων χαζεύαμε προς το σιντριβάνι που στην κορυφή του έγραφε «Νιρηίδων Κρήνη». Εικοσιπέντε χρόνια μετά, πολλά έχουν αλλάξει, μαγαζιά έχουν κλείσει και έχουν ανοίξει, τα καφέ στην Μαρτίου αλλάζουν ονόματα και το ένα διαδέχεται το άλλο. Η Κρήνη των Νηρηίδων και των παιδικών μου χρόνων όμως στέκει εκεί αγέρωχη. Πλησιάζοντας την παρατήρησα πως και το νερό τρέχει και ο καπνός βγαίνει, αλλά τα σημάδια της φθοράς του χρόνου από την υγρασία κυρίως είναι εμφανή στις κολώνες και τα τοιχώματα του. Την δεκαετία του 1980 μέχρι και το 1990 τα σιντριβάνια ήταν στην μόδα με αποτέλεσμα να τα συναντά κανείς σε μπαράκια, σε ντίσκο , club , σπίτια, πάρκα, καφετέριες.
Η Κρήνη των Νηρηίδων αποτελεί πλέον ένα σύγχρονο μνημείο της γειτονιάς, σήμα κατατεθέν που σίγουρα κάθε Θεσσαλονικιός που περνάει από την περιοχή το έχει δει και έχει σταθεί δίπλα του να το θαυμάσει.
Σύμφωνα με την μυθολογία οι 50 νύμφες Νηρηίδες, κόρες του Νηρέα και της Ωκεανίδας εγγονές του Ωκεανού, έδιναν ανθρώπινη μορφή σε καταστάσεις και χαρακτηριστικά της θάλασσας. Είχαν τη δύναμη να αγριεύουν τη θάλασσα αλλά και να την γαληνεύουν όποτε ήθελαν. Οι Νηρηίδες στην τέχνη κατέχουν την πλέον αξιόλογη θέση σε εμπνεύσεις επικής δραματικής και λυρικής ποίησης, απεικονιζόμενες με σεμνότητα μορφής και ενδυμάτων, ενίοτε και γυμνές, παίζοντας με τους Ερωτιδείς. Παραμένουν γνωστές και επίκαιρες μέχρι και σήμερα μιας και το όνομα τους είναι παράφρασή της σημερινής φράσης “Νεράιδες”. Το πρώτο συνθετικό νερά έχει να κάνει και με το υγρό στοιχείο που είναι το χαρακτηριστικό τους.
Η παράδοση λέει πως οι νύμφες- νεράιδες ζουν στο δάσος, στα ποτάμια, σε σπηλιές αλλά και κοντά σε βρύσες. Είναι πολύ περήφανες για την ομορφιά τους που θέλουν να προβάλλουν και να τονίζουν. Σε πολλές ιστορίες είναι αυτές που προκαλούν και μαγεύουν τους άνδρες, τους θέλγουν με την ομορφιά τους και ύστερα είτε τους παγιδεύουν είτε τους ξεφεύγουν, Η νεράιδα αναπαριστά την ιδανική και τρομακτική θηλυκότητα. Τις συναντάμε σε πολλά αρχαία κείμενα με πιο γνωστή την αναφορά στο Όμηρο. Πολλά είναι τα σιντριβάνια που κοσμούν οι μορφές τους με ποιο γνωστά αυτά της Ιταλίας αλλά και την Νηρηίδα κρήνη της Βουδαπέστης. Πολλές είναι οι ιστορίες όπου αγόρια και κορίτσια μαγεύονται ενώ πάνε σε κάποια πηγή να πάρουν νερό, πνίγονται , δολοφονούνται, αλλάζουν μορφή, τους αρπάζουν θεοί και θνητοί. Είναι ένα πολύ συχνό μοτίβο το «ενώ σταματήσαν σε μια βρύση να πιούν νερό…». Οι αρχαίοι Έλληνες τιμούσαν της νύμφες αλλά και στην νεότερη ιστορία παρέμεινε η συνήθεια να στολίζονται οι βρύσες και να δημιουργούνται όμορφα σιντριβάνια.
Σαν βγαλμένο από παραμύθι και από μια άλλη μυθολογική εποχή το σιντριβάνι της 25η Μαρτίου βρίσκεται ακόμα εκεί χρόνια ολόκληρα και λειτουργεί. Χωρίς να γνωρίζουμε τον εμπνευστή, τον καλλιτέχνη, την ημερομηνία τοποθέτησης, αποτελεί ένα ιδιαίτερο cult κομμάτι, ένας νεοτερισμός σε έναν πολυσύχναστο δρόμο της πόλης.
