Είπε η Ιερά Σύνοδος όχι στον γάμο ομοφύλων. Και τι έγινε;
"Να μην θυμώνουμε με την Ιερά Σύνοδο, το δικό της μέλλον είναι πολύ πιο αβέβαιο από τους ομόφυλους γονείς που ήρθαν για να μείνουν"
Λέξεις: Θύμιος Τζάλλας
Σήμερα πήγα με τη Δευτέρα Δημοτικού στη Εθνική Πινακοθήκη Πορτρέτων στο Λονδίνο. Είχα κληρωθεί ως γονέας-συνοδός. Σκοπός ήταν να αναλάβει καθένας από εμάς ένα μικρό γκρουπ παιδιών και να πάμε όλη η τάξη εκδρομή ώστε να δούμε πορτραίτα βασιλιάδων. Το θέμα μου είχε φανεί συντηρητικό και παρωχημένο. Εκδρομή για να δεις τον Κάρολο Β’ υπερμεγέθη μπέμπη.
Καθώς όμως έστριβα το πρωί προς την τάξη, είδα το αφισάκι στη φωτογραφία που εξηγεί στα παιδιά στις πρώτες τάξεις του δημοτικού τις διαφορετικές οικογένειες: μπαμπάς+μαμά, μαμα+μαμά, μπαμπάς+μπαμπάς και πάει λέγοντας. Πάντα το άθροισμα είναι αγάπη.
Να λοιπόν που γίνεται ένα σχολείο να είναι και «φιλοβασιλικό» και «φιλογκέι». Στη δικές μου προσλαμβάνουσες ο συνδυασμός δεν κολλάει. Ή θα είσαι συντηρητικός ή θα είσαι προοδευτικός. Όχι και τα δύο. Όμως στην Αγγλία, πολύ συχνά, βλέπω συνδυασμούς που διαψεύδουν τις σιγουριές μου.
Μετά ήρθε μία ακόμη διάψευση. Στην Πινακοθήκη δεν είδαμε τελικά μόνο τον Κάρολο και την Ελισάβετ. Η βόλτα μέχρι τον όροφο με τους βασιλιάδες ήταν χαλαρή και μιλήσαμε για το πορτραίτο του Μάικλ Ίβις ιδρυτή του Φεστιβάλ Γκλάστονμπερι ή την ποιήτρια Κέι Τέμπεστ που το 2020 ανακοίνωσε ότι είναι τρανς.
Τα παιδιά ζωγράφισαν τελικά τους βασιλιάδες, απαντούσαν σε ερωτήσεις της δασκάλας στην οποία απευθύνονταν με το μικρό της όνομα, στον ενικό.
Θυμήθηκα τα δικά μας κύριε και κυρία και κεριά και λιβάνια, κυρίως τα λιβάνια, στις ανυπόφορες τραυματικές «εκπαιδευτικές» επισκέψεις στις εκκλησίες. Μηδέν συμμετοχή, μόνο ορθοστασία, να ακούς μια ακαταλαβίστικη γλώσσα. Τι μας έμεινε; Τίποτε. Όπως τίποτε δεν έμεινε από τον ασυνάρτητο ψυχαναγκασμό της μαζικής προσευχής στο πρωινό κρύο, 17 χρονών πια. Όσοι κρατήσαμε τη σχέση μας με την εκκλησία, το κάναμε σε πείσμα της τραυματικής μας σχολικής εμπειρίας, όχι εξαιτίας της.
Η εκκλησία λοιπόν έχει πάψει προ πολλού να έχει σχέση με τη ζωή μας. Ήταν ξένη από τότε. Και αν ήταν ήδη ξεπερασμένη το 1980, φαντάζεται κανείς πόσο άσχετη είναι σήμερα.
Είπε η Ιερά Σύνοδος όχι στον γάμο ομοφύλων. Και τι έγινε; Να σταθούμε στο ότι αρχιεπίσκοπος είναι ο Ιερώνυμος που παρά τις βαρύγδουπες ανακοινώσεις ουσιαστικά δεν εμποδίζει τον Μητσοτάκη. «Ανώνυμες πηγές» από την Αρχιεπισκοπή είπανε στις εφημερίδες ότι «ο Αρχιεπίσκοπος δεν διασπά ποτέ τη γέφυρα επικοινωνίας με τον Πρωθυπουργό». Αυτό σημαίνει «κάνε τα δικά σου, λέω τα δικά μου». Θυμίζω ότι ο Χριστόδουλος το 2000 κατέβασε τον κόσμο στους δρόμους για τις ταυτότητες και έκανε μόνος του άτυπο δημοψήφισμα με συλλογή υπογραφών και μάλιστα με έναν μελλοντικό πρωθυπουργό, τον Κώστα Καραμανλή, να υπογράφει.
Αυτή την ιστορική μάχη προ 25ετίας η εκκλησία την έχασε πανηγυρικά. Δεν υπάρχει πια θρήσκευμα στις ταυτότητες, όλη αυτή η κινητοποίηση ήταν μία τρύπα στο νερό. Λέμε ότι ήταν μία νίκη του κοσμικού κράτους, των φιλελεύθερων αξιών. Υπάρχει όμως κάτι ακόμη σημαντικότερο: η εκκλησία έλεγε πράγματα που δεν έστεκαν. Και αυτό εξακολουθεί να είναι το μεγαλύτερο, υπαρξιακό της πρόβλημα. Λέει πράγματα άσχετα και αργοσβήνει. Δεν θα συμβεί αύριο, αλλά κάθε ώρα και λεπτό που περνάει, η εκκλησία γίνεται αδιάκοπα όλο και λιγότερο σχετική με τους ανθρώπους και τις ανάγκες τους.
Και δεν έχει ούτε λύση. Πάρτε για παράδειγμα την Αγγλικανική Εκκλησία που τα κάνει πια όλα by the book. Άμεσα συνδεδεμένη με τις παραδόσεις της δημόσιας ζωής (οι ιερείς είναι ακόμη μέλη της Βουλής των Λόρδων και ο Βασιλιάς κεφαλή της Εκκλησίας). Σούπερ μοντέρνα: γυναίκες επίσκοποι, ανοιχτά γκέι ιερείς. Οι εκκλησίες είναι λατρευτικοί χώροι τις Κυριακές και τις Πέμπτες βαράνε συγκροτήματα και μάλιστα με στίχους να κοκκινίζουν οι παπάδες. Πήγε δηλαδή ο κόσμος με τα σκουλαρίκια, όνομα και πράγμα, που θα έλεγε ο Χριστόδουλος. Και; Πάπαλα. Το 2011 όσοι περιέγραφαν στην Αγγλία τον εαυτό τους ως Χριστιανό ήταν 33 εκατομμύρια. Δέκα χρόνια αργότερα έπεσαν στα 25 εκατομμύρια.
Χρειάζεται να δούμε τα νούμερα στην Αγγλία; Ακόμη και πρόσκαιρες τάσεις αύξησης των αριθμών (κυρίως στην Αφρική) δεν αλλάζουν αυτό που νιώθουμε όλοι γύρω μας. Η εκκλησία έρχεται από το παρελθόν και χάνεται στο μέλλον. Αντιθέτως τα ομόφυλα ζευγάρια θα είναι όλο και πιο ορατά όσο η κοινωνία μας θα παύει να τα ξεχωρίζει ως «εκτροπή» για να δανειστώ μία έκφραση της Ιεράς Συνόδου.
Να μην θυμώνουμε λοιπόν με την Ιερά Σύνοδο, ή και να θυμώνουμε δηλαδή αν έτσι νιώθουμε, αλλά να θυμόμαστε πάντα ότι το δικό της μέλλον είναι πολύ πιο αβέβαιο από τους ομόφυλους γονείς που ήρθαν για να μείνουν.
*Ο Θύμιος Τζάλλας είναι δημοσιογράφος. Ζει στο Λονδίνο.