Εκατό χρόνια μετά, η ιστορία αυτή παραμένει ολοζώντανη

της Λαμπρινής Θωμά

Ο σκηνοθέτης Νίκος Βεντούρας μιλάει για το ντοκυμαντέρ «Παλληκάρι – Ο Λούης Τίκας και η Σφαγή του Λάντλοου» που κάνει πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Ντοκυμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Το 2007, λίγο πριν φύγουμε για τις ΗΠΑ, με τη δημοσιογράφο Λαμπρινή Θωμά, για μια σειρά άρθρων που δημοσιεύτηκαν σε κυριακάτικα περιοδικά, συνέβη μια από κείνες τις συμπτώσεις που κάνουν κάποιους να πιστεύουν στο μεταφυσικό. Λίγο πριν ολοκληρώσουμε το πρόγραμμά μας για το που θα πάμε, τι θα δούμε, ένας αγαπημένος μας blogger, ο Τάλως, μας θύμισε μια συγκλονιστική ιστορία που μάθαμε 15 χρόνια πριν και που χωράει στο πρόγραμμά μας, με μια μικρή παράκαμψη. Την ιστορία του Λούη Τίκα, έλληνα μετανάστη ανθρακωρύχου που δολοφονήθηκε από τους άνδρες των Ροκφέλερ το 1914 στις ΗΠΑ. Κάναμε την παράκαμψη. Βρήκαμε τον τάφο του, βρήκαμε εκείνους που τον αγάπησαν από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Έτσι, ο Λούης μπήκε στη ζωή μας για τα καλά. Από τότε, από αυτή την πρώτη επίσκεψη, άρχισε να σχηματίζεται η ιδέα να κάνουμε αυτή την ιστορία της ξενιτιάς, της ληστρικής καπιταλιστικής ξενητιάς, ντοκυμανταίρ.

Η ιδέα υπήρχε, τα χρήματα δεν υπήρχαν. Ελληνικά πράγματα. Και, μεσούσης της κρίσης, όπως ήταν αναμενόμενο, χρήματα δε βρέθηκαν. Στηριχτήκαμε σε φίλους και σε πιστωτικές, φοβηθήκαμε πολλές φορές – ζούσαμε μια τη μιζέρια, μιά την αγωνία, μιά το πείσμα και την αγάπη των γύρω μας, που μας δυνάμωνε. Και τα καταφέραμε, μη ρωτάς πως. Μας κράτησε όρθιους, πάντως, και η γενναιοδωρία ανθρώπων που βρήκαμε εκεί, με πρώτο το Ζήση Παπανικόλα, τον άνθρωπο που έφερε το Λάντλοου και το Λούη Τίκα στο επίκεντρο της έρευνας, που κράτησε τη μνήμη ζωντανή και που τον συναντήσαμε στο σπίτι του στο Όκλαντ. Μας έδωσε ιδέες για άλλες συνεντεύξεις, μας στήριξε ηθικά και συναισθηματικά. Και ύστερα Νέο Μεξικό, για τον φολκ τραγουδιστή και συνθέτη Φρανκ Μάνινγκ – «Το τραγούδι για το Λούη το έγραψα για μένα, ήμουν σίγουρος ότι δε θα γινόταν επιτυχία. Και κοίτα να δεις!» – ο οποίος είναι απόγονος ανθρακωρύχου, όπως και η ιστορικός Ανελίζ Μπονακίστα, που μας κατασυγκίνησε με τις μνήμες της οικογένειάς της. Στο Κολοράντο μας μίλησαν ο ιστορικός Τόμας Άντριους που ειδικεύεται στους «πολέμους του κάρβουνου», ο επίτιμος ποιητής (Poete Laureate) του Κολοράντο Ντέηβιντ Μέησον που έχει γράψει ένα ποίημα χιλίων στίχων για το Λάντλοου, κι ύστερα πήγαμε, πάντα οδικώς, Σικάγο για τον Έλιοτ Γκορν, που έχει γράψει το καλύτερο βιβλίο για τη Μάδερ Τζόουνς.. Στην Αθήνα μας έμεινε μόνο η συνέντευξη τον Κωστή Καρπόζηλο, κατ’ εξοχήν ερευνητή του ελληνοαμερικάνικου ριζοσπαστισμού.

Η ίδια η ιστορία είναι καταπληκτική. Δε νομίζω πως μπορεί κανείς να μείνει ασυγκίνητος, ειδικά στην Ελλάδα σήμερα, έναν αιώνα μετά, που οι αναλογίες είναι πραγματικά συγκλονιστικές. Εκατό χρόνια μετά, η ιστορία αυτή παραμένει ολοζώντανη. Καταπάτηση των εργατικών δικαιωμάτων, εργοδοτική και κυβερνητική ασυδοσία, μετανάστες αναλώσιμοι. Κολοράντο 1914 κι όμως σήμερα…

*Το Ντοκυμαντέρ «Παλληκάρι, ο Λούης Τίκας και η Σφαγή του Λάντλοου» του Νίκου Βεντούρα. (Έρευνα, Παραγωγή: Λαμπρινή Χ. Θωμά. Μουσική: Μάνος Βεντούρας. Τραγούδι: Φρανκ Μάνινγκ) θα προβληθεί στο 16ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης: 17/3/2014, αίθουσα Φρίντα Λιάππα, 20:30 19/3/2014, αίθουσα Τώνια Μαρκετάκη, 15:15.

Μπείτε και κάντε like εδώ για να ενημερώνεστε για όλα τα γραμμένα αποκλειστικά για το parallaximag.gr άρθρα.