Η εκπαίδευση δεν μπορεί να περιμένει… τον «Γκοντό»!

Λέξεις: Νικόλαος – Θεολόγος Παπαδόπουλος

Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να οδηγήσει στη ψυχική απόσταση μεταξύ δασκάλου και μαθητή ούτε επίσης να αποτελεί δικαιολογία για τον πρώτο.

Αντιθέτως, περισσότερο από ποτέ ο εκπαιδευτικός καλείται ν΄ αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί και να διεκπεραιώσει με επιτυχία το λειτούργημα που διατελεί, εμβαθύνοντας τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην Παιδεία των μαθητών του – σε όσες δηλαδή γνώσεις είναι σε θέση να τους μεταλαμπαδεύσει καθώς και σε εκείνες τις αξίες και τα ιδανικά τα οποία οφείλει να τους καλλιεργήσει μέσα από το παράδειγμά του. Άλλωστε, όπως έλεγε κι ο William Arthur Ward, ο μέτριος δάσκαλος μιλάει. ο καλός δάσκαλος εξηγεί. ο εξαιρετικός δάσκαλος δείχνει. ο μεγάλος δάσκαλος εμπνέει.

Αναφορικά με τον τίτλο, σαφώς παραπέμπει στο αριστούργημα του Samuel Barclay Beckett «Περιμένοντας τον Γκοντό»,  ένα κείμενο αφιερωμένο στο πέρασμα του χρόνου, όπου οι δυο ήρωες που πρωταγωνιστούν περιμένουν κάτι το οποίο θεωρούν ότι θα αποτελέσει την επανέναρξη της ζωής τους κι αφήνουν το χρόνο να κυλάει, μένοντας απλώς ακίνητοι και αδρανείς. Ο εκπαιδευτικός όμως οφείλει να μην περιμένει, εγκλωβισμένος στις πρωτόγνωρες συνθήκες που καλώς ή κακώς επηρεάζουν και την εκπαίδευση, αλλά να συνεχίζει να εκπαιδεύει τον κάθε μαθητή του ξεχωριστά ή καλύτερα να τον εμπνέει ώστε να καταφέρει τελικά ν΄ανακαλύψει άγνωστες προοπτικές του εαυτού του και νέα κίνητρα που θα τον βοηθήσουν να μαθαίνει καλύτερα και το πιο σημαντικό ν΄αγαπάει τη διαδικασία της μάθησης αφού πλέον θα είναι απόρροια δικής του επιλογής. Ας μην ξεχνάμε σε αυτό το σημείο πως κάθε παιδί θέλει να μαθαίνει κι όχι να διδάσκεται. 

Ο δάσκαλος λοιπόν δεν μπορεί να περιμένει ανήμπορος τον μαθητή του ν’ ανοίξει την κάμερα ή το μικρόφωνό του, αντιθέτως οφείλει να τον μετατρέψει σε κοινωνό της σύγχρονης πραγματικότητας που βιώνει κι ο ίδιος, να τον εκπαιδεύσει κατάλληλα ώστε να έχει τις ικανότητες εκείνες που αρμόζουν στον πολίτη του 21ου αιώνα κι όντας πλέον κριτικά εγγράμματος να είναι σε θέση να διαχειριστεί στο μέλλον οποιεσδήποτε ανάλογες απρόσμενες και δυσμενείς συγκυρίες βρεθούν στο δρόμο του. Ως προς αυτή την κατεύθυνση, τα ψηφιακά μέσα τα οποία συνεχώς αναπτύσσονται κι εξελίσσονται, δίνουν πολύ σημαντικές δυνατότητες στον εκάστοτε εκπαιδευτικό ώστε να δημιουργήσει το γόνιμο έδαφος ώστε να είναι σε θέση ο μαθητής του να παράγει τη δική του ύλη. 

Το πιο σημαντικό όμως, αυτό το οποίο είναι καθοριστικής σημασίας να προηγηθεί, είναι να μιλήσει με τον κάθε μαθητή του ξεχωριστά, να αφουγκραστεί τις ανάγκες του, να βολιδοσκοπήσει τη ψυχολογία του, να επιστρατεύσει τη φαντασία του και ν΄ αναπτερώσει το ηθικό του. Μέχρι η εκπαίδευση να γίνει προσωπικό βίωμα, ο εκπαιδευτικός πρέπει να είναι συνεχώς αναστατωμένος, ανευχαρίστητος, πρόθυμος ν΄ αναζητά αδιάκοπα νέους τρόπους μέσα από τους οποίους η μάθηση θα γίνει ξανά ελκυστική, να μη φοβηθεί να ξεβολευτεί και να εκτεθεί. Κι αν δεν υπάρχει δρόμος, να τον δημιουργήσει. Ίσως τελικά ο εκπαιδευτικός να καλείται να είναι πολλά περισσότερα από όσα φαντάζεται. Ίσως τελικά να καλείται να είναι μάγος. 

ΕΣΤΡΑΓΚΟΝ: Βρίσκουμε πάντα κάτι που μας δίνει την αίσθηση ότι ζούμε, ε Ντίντι;

ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ: Μα ναι. Είμαστε μάγοι. | Περιμένοντας τον Γκοντό, μετάφραση Αλεξάνδρα Παπαθανασοπούλου

Νικόλαος – Θεολόγος Παπαδόπουλος,

Εκπαιδευτικός Γαλλικής Γλώσσας, Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση