Ελληνικό καλοκαίρι σημαίνει και πανηγύρι

Λέξεις-εικόνες: Γιώργος Τσιτιρίδης

Ένα μοναδικό φαινόμενο που συναντάμε σε κάθε ελληνικό καλοκαίρι είναι τα πανηγύρια.  Κάθε πόλη και χωριό, κάθε νησί και οικισμός τιμάει με μεγαλοπρέπεια την ημέρα της γιορτής του προστάτη αγίου της αρχικά με εκκλησιασμό και την περιφορά της εικόνας  – συνήθεια που επικράτησε κατά τα χριστιανικά χρόνια αν και τα πανηγύρια υπήρχαν από αρχαιοτάτων χρόνων – και στη συνέχεια με φαγητό, ποτό και ξεφάντωμα. Γύρω από κάθε πανηγύρι στήνεται ένα πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα δίνοντας έτσι την δυνατότητα στους τοπικούς συλλόγους να παρουσιάσουν το έργο τους και να αναβιώσουν παλιά ήθη και  έθιμα χορούς και τραγούδια. Έχουν και εμπορικό χαρακτήρα  διότι είναι ουκ  ολίγα τα εμπορικά πανηγύρια στα οποία η τοπική κοινωνία προσπαθεί να προάγει την ανάπτυξη  οικονομικών σχέσεων με τις γύρω περιοχές και να προωθήσει τα τοπικά της προϊόντα. Αν και ο εμπορικός χαρακτήρας των πανηγυριών με τόσα εμπορικά κέντρα, καταστήματα και διαδικτυακές αγορές τείνει να εκλείψει και οι εποχές που στα πανηγύρια πουλούσαν  μέχρι και άλογα έχει περάσει ανεποστρεπτί,  σε πολλές περιοχές  μπορεί κανείς να δει  απλωμένα σε πάγκους  εκατοντάδες προϊόντα να πωλούνται και να αγοράζονται. Στα χωριά το πανηγύρι είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τα νέα αγόρια και κορίτσια να αναπτύξουν τις πρώτες τους σχέσεις και να φλερτάρουν.  Επίσης για τους κατοίκους του χωριού που ζουν σε άλλες πόλεις της Ελλάδος και του εξωτερικού να επανασυνδεθούν με τα χωριό τους. Οι  περισσότεροι επιλέγουν την καλοκαιρινή τους άδεια με βάση την ημερομηνία του πανηγυριού στο χωριό τους.

Από μικρός μού άρεσαν τα πανηγύρια και έχω επισκεφθεί πολλά. Αυτό όμως που πάντα θα έχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου θα είναι το πανηγύρι  του χωριού μου. Κατάγομαι από το Μεσσιανό ένα μικρό χωριών των Γιαννιτσών που δημιουργήθηκε από πρόσφυγες του Πόντου που μέχρι σήμερα κρατούν έντονα τα στοιχεία της κουλτούρα τους, την γλώσσα, τα ήθη, τα έθιμα, τους χορούς και τα τραγούδια του Πόντου. Κάθε χρόνο τις ημέρες της γιορτής του Αγίου Παντελεήμονα προστάτη αγίου του χωριού στήνεται ένα γνήσιο ποντιακό γλέντι με χορό και μουσική από νωρίς το βράδυ μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Οι κάτοικοι αφήνουν για λίγο τις αγροτικές εργασίες τους, χαλαρώνουν  και γλεντάνε με την ψυχή τους.  Για δύο βράδια όλο το χωριό γίνεται ένα και ξεχνάει βάσανα, στεναχώριες, διαφωνίες πίκρες και προβλήματα.     

Τα πανηγύρια ανά την Ελλάδα είναι πολλά και θα κορυφωθούν την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου όπου σε κάθε γωνία της Ελλάδος  μπορεί να βρει κάποιος και μια εκκλησία που να γιορτάζει. Αναζητήστε αυτό που είναι κοντά στο τόπο των διακοπών σας και απολαύστε το ιδιαίτερο τελετουργικό την παγανιστική πολλές φορές ατμόσφαιρα απελευθέρωσης που προσφέρουν τα ελληνικά παραδοσιακά πανηγύρια.

*26α Πυρρίχια Μεσσιανού  (25/26/27 Ιουλίου), Αγιος Παντελεήμων Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης (26/27 Ιουλίου)