Ένα καθαρό βλέμμα

της Λίνας Μυλωνάκη

Ασυμβίβαστη και πεισματάρα. Γενναιόδωρη και ειλικρινής. Μια σπουδαία σκηνοθέτης, μια σπουδαία γυναίκα, η Αλίντα Δημητρίου, που έφυγε αθόρυβα πριν από μερικές μέρες. Μια γυναίκα που εργάστηκε ακούραστα σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο, τον κινηματογραφικό, με ανιδιοτέλεια, αγάπη, συνέπεια και επιμονή. Για να φτιάξει ένα σινεμά με ουσία και περιεχόμενο, για να δώσει φωνή σε αυτούς που δεν μπορούσαν να ακουστούν, για να κάνει ορατή την σχεδόν αόρατη παρουσία των γυναικών –εντός και εκτός κάδρου. Μέσα από ντοκιμαντέρ που εξαρχής ξεπερνούσαν το όρια της τεκμηρίωσης για να προχωρήσουν στην ουσία των πραγμάτων. Όχι μόνο της εικόνας αλλά και της ανθρώπινης ψυχής.

Η Αλίντα ήταν ένας γενναιόδωρος άνθρωπος, πραγματικός θησαυρός για όσους είχαν την τύχη να τη γνωρίσουν από κοντά και να αντιληφθούν ότι, πίσω από τη φαινομενικά αυστηρή φιγούρα, υπήρχε μια γυναίκα πολύ γλυκιά. Με όραμα, ιδεολογία και τσαμπουκά. Με πίστη και ελπίδα για τους νέους ανθρώπους. Με ξεχωριστή δύναμη να ξεπεράσει τα όποια εμπόδια –υγείας, ηλικίας, συγκυρίας – για να κάνει πράξη όνειρα και ιδανικά. Των γυναικών και όχι μόνο.

Η Αλίντα Δημητρίου είναι μια σπουδαία παρουσία στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, που δεν έχει ακόμη εκτιμηθεί όπως της αξίζει. Η Αλίντα έδωσε ξεχωριστή, ανθρώπινη διάσταση στο πολιτικό ντοκιμαντέρ και στην ανάδειξη της γυναικείας παρουσίας. Γιατί δεν έμεινε μόνο στην καταγραφή της προφορικής μαρτυρίας, αλλά πίστεψε –και προχώρησε- και στην ουσία της. Υπήρξε πρόθυμη ακροάτρια για εκατοντάδες γυναίκες που αγωνίστηκαν στα χρόνια της Κατοχής, του Εμφυλίου και της Δικτατορίας, γυναίκες που έδωσαν πνοή στα «Πουλιά στο βάλτο», στη «Ζωή στους βράχους» και «Στα Κορίτσια της βροχής», την τριλογία των πιο βαθιά πολιτικών ντοκιμαντέρ της. Και παρέμεινε μέχρι το τέλος συνεπής, σε μια ιδέα για έναν κινηματογράφο των αφανών ηρώων και των καθημερινών ανθρώπων. Για έναν κινηματογράφο των γυναικών. Για έναν κινηματογράφο των νέων. Όλων εκείνων που επέμενε να στηρίζει, να βοηθά και να αφουγκράζεται με εφηβικό πείσμα, κόντρα σε κρίσεις και επικρίσεις, με πυξίδα την πίστη της στη δύναμη της αλήθειας και της νιότης. Και της δυνατότητας να αλλάξουν τα πράγματα προς το καλύτερο. Γι’ αυτό και οι ταινίες της διανέμονταν πάντα εκτός κυκλώματος, με τη δική της προσωπική, πρόθυμη παρουσία στις προβολές. Και την αγωνία για την αλληλεπίδραση με τους θεατές. Και τη χαρά όταν συναντιούνταν τα βλέμματά τους. Γιατί η Αλίντα πίστευε στο καθαρό βλέμμα. Σ’ αυτό που κατάκτησε και κατέγραψε στις ταινίες της.