Η επόμενη ημέρα για τη Δημοσιογραφία και τα ΜΜΕ
Κρίση ή ευκαιρία για έναν κλάδο που βίωνε μια «υπαρξιακή» κρίση πριν την πανδημία, για τον οποίο ωστόσο ο Covid-19 έφερε κάποιες θετικές εξελίξεις.
Λέξεις: Νίκος Σ. Παναγιώτου
Κρίση ή ευκαιρία για έναν κλάδο που βίωνε μια «υπαρξιακή» κρίση πριν την πανδημία, για τον οποίο ωστόσο ο Covid-19 έφερε κάποιες θετικές εξελίξεις. Ένας κλάδος που ήταν στην πρώτη γραμμή μαζί με άλλους επαγγελματίες προκειμένου να ενημερώσουν, να αναδείξουν, μεταφέρουν και εξηγήσουν. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας καταγράφηκε για πρώτη φορά από το 2006 αύξηση των ποσοστών εμπιστοσύνης των πολιτών προς τα ΜΜΕ.
Εξέλιξη που συνδέεται με τον τρόπο κάλυψης της κρίσης, αναγνώρισης της σημασίας της επαγγελματικής δημοσιογραφίας αλλά και της αναγκαιότητας για έγκυρη ενημέρωση. Αυτό συνοδεύθηκε από αύξηση επισκεψιμότητας (ενημερωτικές ιστοσελίδες), τηλεθέασης, ακρόασης και σε κάποιες περιπτώσεις κυκλοφορίας (κυριακάτικες).
Ταυτόχρονα όμως προέκυψε και ένα πολύ δύσκολο οικονομικό τοπίο καθώς η διαφημιστική δαπάνη μειώθηκε δραματικά απειλώντας την επιβίωση των δημοσιογραφικών οργανισμών καθιστώντας όπως σε άλλους κλάδους αναγκαία τη στήριξη του.
Την επόμενη μέρα για τα ΜΜΕ και τους Δημοσιογράφους είναι ζητούμενο να ενισχυθούν όσα κατακτήθηκαν και να μην επαναληφθούν επιλογές του παρελθόντος που οδήγησαν σε κρίση τους ειδησεογραφικούς οργανισμούς. Το πρώτο ζητούμενο είναι αυτό της επιλογής του ειδησεογραφικού μοντέλου, οι πολίτες επιδοκίμασαν την έγκυρη, υπεύθυνη ενημέρωση και όχι το θόρυβο των πολλών φωνών, της εντυπωσιοθηρίας και της περιγραφής.
Το δεύτερο είναι αυτό της επαγγελματικής δημοσιογραφίας έναντι των blog και της ανωνυμίας, επιδοκιμάστηκε η μεν εγκαταλείφθηκε η δε. Πρόσκαιρα ή όχι μένει να το αποδείξουν οι Ειδησεογραφικοί Οργανισμοί με τις επιλογές τους. Το τρίτο ζητούμενο είναι της οικονομικής επιβίωσης, το επιχειρηματικό μοντέλο που θα πρέπει να ακολουθήσουν καθώς το υπάρχον, που βασίζεται αποκλειστικά σχεδόν στα διαφημιστικά έσοδα φαίνεται αυτή τη στιγμή να καταρρέει.
Ένα συνδυαστικό μοντέλο συνδρομών, διαφημιστικών εσόδων, αποτελεί μια αναγκαία μετάβαση που απαντά μερικώς σε κρίσιμα ζητήματα επιβίωσης. Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης θα συνεχίσουν να είναι ένας κρίσιμος κρίκος της ενημέρωσης καθώς ανέδειξαν τη σημασία τους σε περιπτώσεις κινητοποίησης, διαμαρτυρίας, π.χ. περίπτωση κατάρτισης ελεύθερων επαγγελματιών, ταυτόχρονα όμως πολλά θα κριθούν/εξαρτηθούν από την αντιμετώπιση του φαινομένου της παραπληροφόρησης. Ο τίτλος της επόμενης μέρας θα είναι ότι αυτή συνιστά μια κρίσιμη ευκαιρία για τους δημοσιογράφους και τα ΜΜΕ.
*Ο Νίκος Παναγιώτου είναι Αν. Καθηγητής, Ερευνητικός Υπότροφος Google, DAAD, Chevening, στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Α.Π.Θ.
