Φέτος, κυνήγι σημαίνει εξόντωση

Λέξεις: Σπύρος Γκέλης

Στις 20 Αυγούστου 2025 ξεκίνησε η κυνηγετική περίοδος, τη στιγμή που η Ελλάδα μετρά ήδη πάνω από 45.000 εκτάρια καμένα μόνο μέχρι τις 19 Αυγούστου.

Τα στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (μέσω EFFIS) κατατάσσουν το 2025 ανάμεσα στις 5 χειρότερες χρονιές των τελευταίων 20 ετών.

Δεν είναι «κανονική» χρονιά· είναι χρονιά επιβίωσης για την άγρια ζωή.

Γιατί πρέπει να πατηθεί φρένο τώρα:

1) Τα άκαυτα καταφύγια έχουν γίνει «παγίδες»: Μετά τις φωτιές, πουλιά και άλλα ζώα στοιβάζονται σε λίγες νησίδες άκαυστης βλάστησης. Είναι εξαντλημένα, χωρίς τροφή/νερό και ασυνήθιστα εκτεθειμένα. Η συνέχιση της θήρας ισοδυναμεί με αποδεκατισμό πληθυσμών που παλεύουν να σταθούν. Επιστημονικά, πολλές δασόβιες κοινότητες πτηνών μειώνονται τα πρώτα χρόνια μετά από φωτιά· η ανάκαμψη είναι αργή και άνιση.

2) Η φετινή ρύθμιση θήρας αγνοεί την πραγματικότητα πεδίου: Η νέα Ρυθμιστική Απόφαση (ΦΕΚ Β’ 4348/7-8/2025) άνοιξε την περίοδο 20/8/2025–28/2/2026, με ρυθμίσεις που αφήνουν απεριόριστη κάρπωση για ορισμένα είδη. Σε μια χώρα που καίγεται, τέτοιες πρόνοιες δεν είναι αειφορικές.

3) Τεκμηριωμένη κριτική από τους ειδικούς: Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία καταγγέλλει ότι η φετινή απόφαση είναι «σταθερά απογοητευτική και επιζήμια», επιτρέποντας θήρα ακόμη και για είδη με δυσμενές καθεστώς. Όταν η επιστημονική κοινότητα λέει «στοπ», οφείλουμε να ακούσουμε.

4) Η Ελλάδα είναι κρίσιμος διάδρομος μετανάστευσης: Τέλος Αυγούστου–Σεπτέμβριος είναι αιχμή φθινοπωρινής μετανάστευσης. Με καμένα ενδιαιτήματα και κατεστραμμένες πηγές τροφής, η θήρα προσθέτει θνησιμότητα σε πληθυσμούς ήδη στα όρια.

5) Η φύση μας χρειάζεται τα πουλιά για να ανακάμψει: Τα πουλιά διασπείρουν σπέρματα, ελέγχουν έντομα και συμβάλλουν στην αναγέννηση. Χωρίς αυτά, η οικολογική αποκατάσταση καθυστερεί, το κόστος εκτοξεύεται και οι επόμενες φωτιές γίνονται πιθανότερες.

Ένα κανονικό κράτος θα έπρεπε να προχωρήσει άμεσα σε:

1) Καθολική αναστολή της θήρας μέχρι να ολοκληρωθεί ανεξάρτητη οικολογική αξιολόγηση ανά Περιφερειακή Ενότητα. 2) Ζώνες Προσωρινής Προστασίας γύρω από καμένες περιοχές και τα γειτονικά άκαυτα «νησάκια». 3) Επείγουσα αναθεώρηση των ρυθμίσεων που επιτρέπουν απεριόριστη κάρπωση ειδών. 4) Ενισχυμένοι έλεγχοι σε υγροτόπους και μεταναστευτικούς διαδρόμους. 5) Διαφάνεια στα δεδομένα (EFFIS/NOA/Δασαρχεία) και δημόσια εβδομαδιαία ενημέρωση.

Το μήνυμά μας προς το ΥΠΕΝ & τα Δασαρχεία:

Δεν ζητάμε «αντι-κυνηγετική» πολιτική· ζητάμε λογική και ευθύνη. Σε μια από τις πιο ζημιογόνες χρονιές της τελευταίας 20ετίας, η συνέχιση της θήρας όπως-όπως αναιρεί την αποκατάσταση και διακινδυνεύει πληθυσμούς. Η προσωρινή αναστολή είναι το ελάχιστο. Η φύση δεν έχει φέτος άλλη αντοχή να δώσει.

Πηγές

• Καθημερινή (20/08/2025). Καμένες εκτάσεις 2025 και κατάταξη έτους. Πηγή: Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / EFFIS.
• ΦΕΚ Β’ 4348/7-8-2025. Ρυθμιστική Απόφαση θήρας 2025–2026.
• Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (20/08/2025). Ανακοίνωση για τη ρυθμιστική θήρας.
• Puig-Gironès, R., et al. (2023). Post-fire responses of forest bird communities. Ecology and Evolution.
• ΕΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ / NOA (19–20/8/2025). Αναφορές σε καμένες εκτάσεις και δεδομένα EFFIS.

Την ίδια στιγμή, τη Χίο 21 Περιβαλλοντικές Οργανώσεις, απευθύνουν επείγον αίτημα προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και τη Διεύθυνση Δασών Χίου για την άμεση καθολική απαγόρευση της θήρας σε όλο το νησί της Χίου, τουλάχιστον για πέντε έτη.

Η ανακοίνωση:

«Με τις καμένες εκτάσεις της Χίου να καπνίζουν ακόμη και την κυνηγετική περίοδο εντός των πυλών, 

Οι πυρκαγιές του Ιουνίου και του Αυγούστου έκαψαν 114.325 στρέμματα –έκταση που αντιστοιχεί περίπου στο 13,6% της Χίου– σύμφωνα με την εκτίμηση της υπηρεσίας Emergency Management Service – Mapping του ευρωπαϊκού προγράμματος παρακολούθησης Copernicus. Από τα έξι Καταφύγια Άγριας Ζωής του νησιού, δύο φαίνεται να έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, ενώ τα υπόλοιπα, μαζί και με τις δύο προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000 έχουν επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό. Οι εκτεταμένες αυτές πυρκαγιές άφησαν πίσω τους τεράστιες απώλειες σε οικοσυστήματα με ανυπολόγιστες επιπτώσεις για την άγρια ζωή.

Υπό αυτές τις συνθήκες, η απρόσκοπτη συνέχιση της θήρας θα οδηγήσει σε περαιτέρω αποδυνάμωση των ήδη επιβαρυμένων πληθυσμών άγριων ζώων, στερώντας τους τη δυνατότητα να ανακάμψουν και να βρουν καταφύγιο στις εναπομείνασες άκαυτες εκτάσεις. Η επιτακτική ανάγκη απαγόρευσης της θήρας στο νησί θα πρέπει βέβαια να συνοδευτεί με ενίσχυση της Δασικής Υπηρεσίας με προσωπικό και μέσα, ώστε η απαγόρευση να τηρηθεί στην πράξη και να μη μείνει στα χαρτιά.

Η απαγόρευση της θήρας στη Χίο δεν είναι απλά μια επιλογή, είναι το ελάχιστο και απολύτως αναγκαίο μέτρο για να δοθεί μια ανάσα στην άγρια ζωή και να αποφευχθεί η περαιτέρω απώλεια της βιοποικιλότητας σε ένα νησί που έχει πληγεί όσο ποτέ.

Οι Περιβαλλοντικές Οργανώσεις:

1. ΑΛΚΥΟΝΗ 2. ΑΝΙΜΑ 3. ΑΡΙΩΝ 4. ΑΡΧΕΛΩΝ 5. Δράση για την Άγρια Ζωή 6. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού 7. Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης 8. Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία 9. Εταιρία Προστασίας Πρεσπών 10. Greenpeace 11. iSea 12. Καλλιστώ 13. MedINA 14. MEDASSET 15. Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης 16. Πανελλήνιο Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων (ΠΑΝΔΟΙΚΟ) 17. ΠΙΝΔΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ 18. Σύλλογος Προστασίας Άγριας Ζωής Νάξου 19. ΤΟΥΛΙΠΑ ΓΟΥΛΙΜΗ 20. Φίλοι της Φύσης 21. WWF Ελλάς». 

• Ο Σπύρος Γκέλης είναι Αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Βιολογίας ΑΠΘ