Φυλακισμένος στην Αθήνα

Με λένε Μαχμούντ. Είμαι 32 ετών. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη δεύτερη μεγάλη πόλη της Συρίας (ό,τι είναι για την Ελλάδα η Θεσσαλονίκη). Σπούδασα δύο χρόνια Ιατρική αλλά την εγκατέλειψα για να σπουδάσω φωτογραφία. Πριν από δύο χρόνια αναγκάστηκα να φύγω από την πατρίδα μου επειδή κινδύνευε η ζωή μου• η οικογένειά μου είχε έντονη πολιτική δράση κατά του καθεστώτος και κατάλαβα ότι αν ήθελα να επιζήσω θα έπρεπε να φύγω. Ήρθα στην Ελλάδα «χωρίς χαρτιά», είμαι εδώ με «ροζ κάρτα», αυτήν που παίρνουν όσοι ζητούν πολιτικό άσυλο. Πρέπει να την ανανεώνω κάθε έξι μήνες. Με σκοτώνει αυτό. Κάθε έξι μήνες η ίδια ταλαιπωρία, η ίδια αβεβαιότητα, οι ίδιες ταπεινώσεις. Και στερεότυπη η απάντηση: «Έλα σε έξι μήνες». Δεν έχω δουλειά ― ξέρω φυσικά ότι και πολλοί ΄Ελληνες δεν έχουν. Μένω σε ένα μικρό διαμέρισμα με άλλα τέσσερα άτομα. Ευτυχώς δεν με έχουν διώξει παρά το γεγονός ότι δεν μπορώ να εισφέρω στο νοίκι και στα άλλα έξοδα του σπιτιού. Εξασφαλίζω το χαρτζιλίκι μου κάνοντας μικροδουλειές, κυρίως ως φωτογράφος, όταν βρίσκω. Πριν από καιρό, ένας αρχιτέκτονας που μόλις είχε τελειώσει ένα κτίριο μου ζήτησε να το φωτογραφίσω. Μετά με έστειλε στη Σαντορίνη να τραβήξω φωτογραφίες για καρτ-ποστάλ. Όταν τελείωσα σχεδόν δεν με πλήρωσε• μου έδωσε 200 ευρώ, ενώ ξέρω ότι θα έπρεπε να μου δώσει πάνω από 1.000, ίσως και 2.000. Τα πήρα τα 200, δεν μπορούσα να κάνω αλλιώς. Μιλάω λίγα ελληνικά, καταλαβαίνω περισσότερα αλλά δεν μπορώ πάντα να απαντήσω. Αντιλαμβάνομαι ότι αρνούμαι να μάθω τη γλώσσα μιας χώρας στην οποία δεν θέλω να μείνω. Δεν βρέθηκα εδώ επειδή το επέλεξα. Δεν μπορούσα να κάνω αλλιώς. Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν μου δίνουν, γιατί δεν δίνουν και σε άλλους σαν και μένα, χαρτιά για να φύγω. Να πάω σε μια άλλη χώρα, όπου θα έχω και παρόν και μέλλον. Εδώ δεν έχω τίποτε. Στην πατρίδα μου είχα τα πάντα. (Εκτός από ασφάλεια, βεβαιότητα για τη ζωή μου.). Πριν αναγκαστώ να φύγω από τη Συρία, ποτέ δεν μου είχε περάσει από το μυαλό ότι θα ερχόταν μια μέρα που δεν θα είχα πού να μείνω, τι να φάω…

Ακούω ότι στη Σουηδία, στη Δανία, στην Αγγλία και αλλού τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά για τους πρόσφυγες. Εδώ δεν νοιάζεται κανείς. Το κράτος κάνει σαν να μην υπάρχουμε. Παίρνει χρήματα από την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, ίσως και από τα Ηνωμένα Έθνη, αλλά δεν τα χρησιμοποιεί για μας. Δεν δίνει άσυλο σχεδόν σε κανέναν. Έχει μάλιστα επικριθεί από τη Διεθνή Αμνηστία και από άλλους διεθνείς οργανισμούς για την τακτική που ακολουθεί σε θέματα παροχής ασύλου. Καταλαβαίνω ότι η Ελλάδα βρέθηκε στην κατάσταση που είναι τώρα επειδή οι κατά καιρούς κυβερνήσεις στάθηκαν ανίκανες να κάνουν σωστή διαχείριση των οικονομικών. Ίσως και επειδή κάποιοι πολιτικοί νοιάζονται μόνο για το προσωπικό τους όφελος, ακόμη και το οικονομικό. Μπορεί να μην μου πέφτει λόγος γι’ αυτά, άλλωστε δεν έχω εδώ πολιτικά δικαιώματα, λέω μόνο αυτό που σκέφτομαι. Νομίζω πως οι απλοί άνθρωποι στη χώρα σας άξιζαν μια καλύτερη τύχη. Βλέπω τώρα οι πλούσιοι να γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι.

Θέλω να πάω σε μια άλλη χώρα, δεν ήθελα ποτέ να μείνω εδώ, δεν θέλω να δουλέψω εδώ, δεν θέλω να ζήσω εδώ. Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν με αφήνουν να φύγω, γιατί δεν μας αφήνουν να φύγουμε. Αισθάνομαι φυλακισμένος στην Αθήνα. Αισθάνομαι ανάπηρος, σαν να μην έχω χέρια, σαν να μην έχω πόδια, σαν να μην έχω μάτια. Αλλά βλέπω τόσα και τόσα κάθε μέρα.

Όταν είμαι συναισθηματικά φορτισμένος γράφω ποιήματα. Στα αραβικά. Δεν μπορώ να τα μεταφράσω στα αγγλικά, νομίζω ότι οι λέξεις χάνουν αμέσως το νόημά τους. Στη γλώσσα μου οι λέξεις που χρησιμοποιώ είναι πολύ δυνατές, στα αγγλικά γίνονται αδύναμες, δεν αναγνωρίζω αυτά που έχω γράψει, μου φαίνονται απλοϊκά, σχεδόν αστεία. Έγραψα πρόσφατα ένα ποίημα για τη μάνα μου. Για το πόσο μου λείπει το βλέμμα της επάνω μου, τα παρήγορα λόγια της, η σφιχτή της αγκαλιά, η μυρωδιά της ανάσας της. Θα ήθελα να βρω έναν καλό μεταφραστή από τα αραβικά στα αγγλικά ή στα ελληνικά, να το μοιραστώ με άλλους ανθρώπους. Ξέρετε κάποιον;

Σας κούρασα με τα προβλήματά μου. Αλλά αν βρισκόσασταν ξαφνικά στην κατάστασή μου δεν θα αντέχατε ούτε μία μέρα. Θα αυτοκτονούσατε! Αν οι συμπατριώτες και συγκάτοικοί μου δώσουν σε κάποιον άλλο το δωμάτιό μου θα βρεθώ στον δρόμο. Που σημαίνει ότι δεν θα έχω πια καθόλου ζωή• θα πρέπει να πεθάνω. Αυτό θέλει το ελληνικό κράτος; Να πεθάνουμε; Σιγά σιγά χάνω κάθε ελπίδα. Νομίζω ότι αν απελπιστώ εντελώς θα είμαι ικανός να κάνω οτιδήποτε. Να αυτοπυρποληθώ στην πλατεία Συντάγματος, ας πούμε.

Τώρα πρέπει να φύγω, να γυρίσω στο σπίτι μου. Δεν θέλω να κυκλοφορώ έξω αργά το βράδυ. Φοβάμαι αυτή την ομάδα που λέγεται Χρυσή Αυγή. Δεν καταλαβαίνω πώς σκέφτονται τα μέλη της και οι οπαδοί της. Δεν είμαστε όλοι ανθρώπινα όντα, με δύο χέρια, δύο πόδια, καρδιά, εγκέφαλο, αίμα; Πώς γίνεται κάποιοι να είναι ανώτεροι από κάποιους άλλους; Ξέρω, το χρώμα του δέρματός μου δεν με ξεχωρίζει από τους ΄Ελληνες. Αλλά αν κάποιος που με ακολουθεί με ακούσει να μιλάω στο κινητό στα αραβικά; Έφυγα από την πατρίδα μου για να μη με σκοτώσουν και τώρα φοβάμαι μήπως με σκοτώσουν εδώ, όπου δεν θα με κλάψει κανείς.

Μην με φωτογραφίζετε, δεν θέλω μπλεξίματα. Είναι αρκετά αυτά που έχω.

Μήπως σας περισσεύουν 20 λεπτά; Δεν μου φτάνουν αυτά που έχω για το εισιτήριο του μετρό… (Μακάρι να μην σας τύχει να βρεθείτε στη θέση μου.)

Καληνύχτα.

Για την απόδοση στα ελληνικά: Γιώργος Κορδομενίδης

*H φωτογραφία είναι του George Mekras της Stereosis