Φοιτητικά στέκια στο πέρασμα του χρόνου

Λέξεις: Ευθύμιος Σαββάκης

Αρχική εικόνα: Άγγελος Ζυμάρας

Αποτελεί κάθε χρόνο πόλο έλξης δεκάδων χιλιάδων σπουδαστών. Η ίδια, άλλωστε, έχει στο κέντρο της το μεγαλύτερο Πανεπιστήμιο της χώρας. Πώς όμως έχει αλλάξει ο χάρτης των φοιτητικών προορισμών στη Θεσσαλονίκη; Ποιες περιοχές «εκθρονίστηκαν» και ποιες «βασιλεύουν» στη σημερινή εποχή; Η Parallaxi κάθεται σε ένα παγκάκι, κρατάει μία παγωμένη μπύρα στο χέρι και αφηγείται ιστορίες περασμένων δεκαετιών από θρυλικά στέκια. Κοπιάστε!

Τα «παλαιά» τα χρόνια

Σα βγεις στον πηγαιμό για τον «Ηρακλειώτη», να εύχεσαι να ‘ναι μακρύς ο… φοιτητικός δρόμος. Λεωφόρος Στρατού. Από τα πρώτα φοιτητικά στέκια στην πόλη. Φοιτητές από όλες τις περιοχές έφταναν για να απολαύσουν τον περίφημο χαλαρό καφέ, προτού ανηφορίσουν για τη συνέχεια στην Πρίγκιπος Νικολάου και στο «Galaxy» για ένα δεύτερο γύρο. Και μπορεί ο καφές να αποτελεί θρύλο για την πόλη, αλλά τα γευστικά κουτούκια αποτελούσαν πάντα δημοφιλή προορισμό σε όσους αποκτούσαν φοιτητική ταυτότητα.

Παρέες και χέρια μπλεγμένα μεταξύ τους ανηφόριζαν τη Ναβαρίνου και έψαχναν ένα τραπέζι στα ταβερνάκια της Ροτόντα, προσπαθώντας να συνδυάσουν τις φοιτητικές τους ανησυχίες με λίγη μουσική και καλό φαγητό. Η περιοχή κράτησε αναλλοίωτο το φοιτητικό της χαρακτήρα και τις επόμενες δεκαετίες, με πολλά μαγαζιά να συγχρονίζονται στις απαιτήσεις της νέας εποχής.

Όταν πάλι τελείωναν οι γευστικές αποδράσεις στο πάνω μέρος της Εγνατίας (ή στο «Χρυσό Παγώνι» και την «Πέρδικα»), ακολουθούσε η έξοδος σε κάποια από τις ντισκοτέκ της Τσιμισκή, ή σε κάποια μουσική ταβέρνα στην Τούμπα. Γιατί μπορεί η περιοχή να είναι γνωστή για τα κατορθώματα του ΠΑΟΚ, αλλά είχε ανέκαθεν τον χαρακτήρα του φοιτητομαγνήτη, ιδιότητα που δεν έχει απολέσει μέχρι και σήμερα, καθώς δεκάδες καφέ εκτείνονται σε όλη την επικράτειά της (περισσότερα και από τα εισιτήρια διαρκείας του «δικεφάλου»). Αν πάλι είχες δυνάμεις μετά το τριγύρισμα της ημέρας, η βραδιά ολοκληρωνόταν σε κάποιο πατσατζίδικο, με την Ιπποδρομίου και τον «Τρούλο» να έχουν αφήσει στο διάβα τους τις περισσότερες θρυλικές ιστορίες.

Οι σταθερές αξίες και η ομαλή μετάβαση

Ένας δρόμος που περιέχει μερικά από τα πιο ιστορικά φοιτητικά στέκια της πόλης είναι και η Αλεξάνδρου Σβώλου. Σταθερά από τη δεκαετία του 1960 πολλά μαγαζιά έχουν αφήσει το στίγμα τους στις φοιτητικές παρέες, αποτελώντας έναν προορισμό που παραμένει αναλλοίωτος ακόμα και σήμερα στο κέντρο της πόλης. Από το Café Alpha μέχρι την Ανεμόεσσα και το πιο σύγχρονο Εμιγκρέ, η Σβώλου αποτέλεσε μία από τις πιο σταθερές αξίες στη φοιτητική ζωή της πόλης, βλέποντας πολλούς από τους θαμώνες της να «αποφοιτούν» και να παραμένουν πιστοί στα μπαράκια της περιοχής με τις τσέχικες πινελιές. Ο δρόμος απέκτησε το τελευταίο διάστημα και κανάλι , το «Σβώλου TV», το οποίο έχει θεματολογία αποκλειστικά γύρω από τη ζωή στον διάσημο δρόμο, ενώ και με το περίφημο δείπνο οι κάτοικοι απέδειξαν ότι το κέντρο θα έχει για πάντα ένα μέρος να στεγάσει τον ελεύθερο χρόνο του. Φοιτητικό και μη.

Σκαμπανεβάσματα στη φοιτητική της απόδοση εμφάνισε και η περιοχή των Λαδάδικων, καθώς από στέκι με ουρές έξω από τα καταστήματα και ατελείωτες ιστορίες που ταξίδεψαν στον κάθετο που οδηγεί στον Θερμαϊκό, γνώρισε την παρακμή την πρώτη δεκαετία του 2000, με την περιοχή να χάνει τη φοιτητική της ταυτότητα και να γίνεται περισσότερο τουριστική. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, ο φοιτητικός κόσμος επέστρεψε (δυναμικά) στον χώρο, θυμήθηκε τις κρασοκαταστάσεις και τις ξανθές μπύρες του παρελθόντος και συμφώνησε με τα σοφά λόγια του Μητροπάνου. Στα λαδάδικα (ξανα)πουλάν αυτό που θες.

Η σύγχρονη εποχή με νότες από το παρελθόν και η νέα μόδα

Εικόνα: Θανάσης Σταθόπουλος

Για ένα διάστημα μπορεί να μην υπέθετε κανείς ότι υπάρχει φοιτητική ζωή στο πάνω μέρος της Εγνατίας, τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, η πιάτσα της Ολύμπου έχει καταφέρει να μπει σφήνα στους χοτ φοιτητικούς προορισμούς, προσπαθώντας να διατηρήσει την εναλλακτική της οπτική που οδεύει να γίνει mainstream. Φοιτητικά κουτούκια, κρασάδικα με παρελθόν και πολλά σύγχρονα στέκια, έχουν δώσει άλλο αέρα στην περιοχή, με τους θαμώνες να πολλαπλασιάζονται σταδιακά τα τελευταία χρόνια.

Η περιοχή έχει να επιδείξει μερικά φρέσκα φοιτητικά προϊόντα (π.χ. Φρειδερίκο Αγάπη μου, Πιόνι), αλλά ιστορικά τροφοδοτείται και από την ύπαρξη της Ιουστινιανού. Ενός από τους πιο φοιτητικούς δρόμους του κέντρου. Τα καφενεία – μεζεδοπωλεία έχουν αποτελέσει πόλο έλξης για φοιτητές (όπως το «Γλυκιά Συμμορία»), ενώ σημαντικό ρόλο στο φοιτητικό κίνημα εξόδου (στην περιοχή) διαδραμάτισε και το «Καφωδείο Ελληνικόν», όπου το κοινό αναζητεί μία εναλλακτική πρόταση κρυμμένη σε παραδοσιακά τραπέζια και σοφίτες. Στην καρδιά της περιοχής βρίσκεται το, επίσης, θρυλικό «Μπιτ Μπαζάρ», μία «μυστική» πλατεία αποτελούμενη από στοές, παλιές αγορές και αντικερί, όπου τα μικρά μαγαζιά είναι σχεδόν πάντα γεμάτα να υποδεχτούν ιστορίες, ανησυχίες και παρέες.

Πρωτοφανή άνοδο γνώρισε τα τελευταία χρόνια και η Βαλαωρίτου, η οποία κατάφερε να «κλέψει» σημαντικό ποσοστό των φοιτητών από παραδοσιακά μαγαζιά του κέντρου, «μαραζώνοντας» για ένα διάστημα την παραλία. Σταδιακά τα φοιτητικά σταράκια προσπερνούσαν την Ίωνος Δραγούμη, γύριζαν την πλάτη στον Θερμαϊκό και ανηφόριζαν για τα νέα τους στέκια, τα οποία παραταγμένα το ένα δίπλα στο άλλο, δημιουργούσαν Παρασκευή και Σάββατο βράδυ το αδιαχώρητο και έδιναν ζωή σε μία περιοχή που είχε φτάσει μέχρι την παρακμή, προτού γίνει το επόμενο «must».

Εικόνα: Θανάσης Σταθόπουλος

Και μπορεί τα φοιτητικά κύματα να πηγαινοέρχονται στην πόλη, ο δρόμος της Ικτίνου, ωστόσο, μαζί με τον κάθετο της Ζεύξιδος είναι από τις μοναδικές περιοχές που έχουν διατηρήσει αναλλοίωτο το στοιχείο τους, κατορθώνοντας να παραμείνουν ψηλά στην κορυφή των φοιτητικών προτιμήσεων.

Μόδα, μάλιστα, έχει γίνει το τελευταίο διάστημα, όλο και περισσότεροι να παίρνουν μία μπύρα στο χέρι, ένα κοκτέιλ από την Πάστα Φλώρα ή ένα ποτό από τα γειτονικά μαγαζιά και να κάθονται στη διασταύρωση των δύο οδών, δημιουργώντας πολλά βράδια του Σαββάτου το αδιαχώρητο μπροστά από το σχολείο της περιοχής. Και μπορεί αλυσίδες, όπως τα MIKEL, να έχουν κλέψει τις εντυπώσεις και κάποια εκατοντάδες ζευγάρια πόδια στα καθίσματά τους, αλλά η νέα «Ναβαρίνου» έχει συνεχώς πολλαπλασιαζόμενους φαν, οι οποίοι δημιουργούν την νέα τάση στο φοιτητικό κίνημα, που προστάζει ποτό στο χέρι, παγκάκι και γρασίδι.