Για την 15χρονη Άννα από την Κοζάνη

Λέξεις: Μιχάλης Μπαρτσίδης

Εξηνταπεντάχρονη πολιτικός αποφάσισε να διεκδικήσει την αρχηγία κόμματος της αντιπολίτευσης, κραταιό πριν την κρίση χρέους στην Ελλάδα, κραταιά και η ίδια τότε αλλά και μετά την κρίση του κόμματος της, κραταιά πάντα…

Στο βίντεο με το οποίο ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της παραθέτει μια αφήγηση για τα περασμένα και την πρότασή της για το τώρα. Δεν θα μπω στα συγκεκριμένα που υποστηρίζει.

Θα αναφέρω μόνον ότι θέτει ως στόχο της την επίλυση του προβλήματος των νέων που δεν έχουν ευκαιρίες για να προχωρήσουν στη ζωή τους σήμερα και να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους.

Αναλογίζεται δε καλύτερα το πρόβλημα αυτό όταν το συγκρίνει με την δική της εποχή και τις πολλές ευκαιρίες που είχε για να προοδεύσει και να ανέλθει κοινωνικά.

Μου έκανε, όμως, μεγάλη εντύπωση ότι επιλέγει να απευθυνθεί στην 15χρονη Άννα από την Κοζάνη. Δεδομένου ότι η πολιτικός κατάγεται η ίδια από την Κοζάνη και το μικρό της όνομα είναι Άννα, σκέφτηκα ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας εμφανούς κρίσης μεγαλείου.

Σύντομα σκέφτηκα ότι ας μην είμαστε αφελείς, εδώ εφαρμόζει μια από τις γνώριμες αρχές του σύγχρονου μάνατζμεντ, σύμφωνα με το οποίο καλύτερα είναι να μιλάς με προσωπικά παραδείγματα και να απευθύνεσαι στις προσδοκίες των ανθρώπων. Ζούμε άλλωστε σε μια εποχή “μειωμένων προσδοκιών”, όπως το διατύπωσαν και άλλοι νεότεροι πολιτικοί άνδρες και γυναίκες.

Ήρθε στο νου μου εντελώς πρόσφατο παράδειγμα τέτοιας τακτικής, επιτυχούς μάλιστα, που νέος και άγνωστος διεκδίκησε και κατέκτησε την αρχηγία άλλου κόμματος της αντιπολίτευσης. Αλλά εκείνο το παράδειγμα προβολής του γνωστού “αμερικανικού ονείρου” μου φάνηκε πιο άμεσο, ότι διέθετε μια ευθύτητα. Στη τωρινή περίπτωση στην οποία αναφέρομαι, μου φαίνεται ότι το όνειρο της πολιτικού βγαίνει από τις πιο σκοτεινές πλευρές της Ευρώπης και ειδικά της Ελλάδας. Την αβυσσαλέα σκοτεινή δεκαετία του χρέους. Αλλά χρέος και ηθική , όπως μας έδειξε ο Νίτσε συνάπτονται άρρηκτα.

Αφηγείται, λοιπόν, την ελληνική κρίση χρέους με τα γνωστά επιχειρήματα περί απώλειας του μέτρου και συστήνει αυτοκυριαρχία. Μιλάει στην 15χρονη από την Κοζάνη δασκαλεύοντας αυτοκυριαρχία αυτή που όταν ήταν στα ηνία του χώρου της απέκτησε εμπειρία, με την οποία το μόνο που μπορεί να διδάξει είναι πώς να χρησιμοποιείς τον μηχανισμό για να ανέβεις.

Και μετά να φτάσεις στο σημείο του κυνισμού να δείχνεις ότι φταίνε οι άλλοι που έχασαν το μέτρο. Μου φαίνεται έσχατος και απελπισμένος κυνισμός, κυρίως, λόγω του γεγονότος ότι αυτοπροβάλλεται ως παράδειγμα στο είδος του role model (!!!!) μετά από όσα συνέβησαν αυτά τα είκοσι χρόνια.  Τέτοιο ανεπίγνωστο αφενός του εαυτού και αφετέρου της σημερινής κατάστασης των νέων είναι εντυπωσιακό.

Οι 15χρονες και 22χρονες και 25χρονες Άννες στην Κοζάνη έχουν απείρως μεγαλύτερη επίγνωση του επισφαλούς παρόντος τους το οποίο όμως ζουν με ενέργεια, χαρά και δημιουργία, δουλεύουν ταξί ή καφέ και συγχρόνως κάνουν μεταπτυχιακό ή διδακτορικό, μεγαλύτερη πολιτική ευθυκρισία αφού κάθε μέρα καλούνται να αποφασίσουν με διλήμματα για τη ζωή τους χωρίς κανέναν προδεδομένο κανόνα και οδηγίες, υπευθυνότητα για όλα τα προβλήματα στα οποία βρέθηκαν να ζουν(ειδικά μεγάλη υπευθυνότητα για την κλιματική καταστροφή) και από τα οποία κρίνεται αν θα έχουν αξιοβίωτο μέλλον.

Κυρίως, έχουν πολύ καλύτερη σχέση με τις επιθυμίες τους και δεν πρόκειται να μασήσουν σε καμιά ενοχοποίηση τους ως υπόχρεων υποκειμένων. Αυτή την κυβερνοπολιτική του νεοφιλελευθερισμού σίγουρα την έχουν αποτινάξει από πάνω τους και μέσα τους. Δεν είναι σαν τις προηγηθείσες γενιές, όντως.

Γι’ αυτό μου φαίνεται απελπιστικά ξεφτισμένος λόγος αυτός της Άννας από τα παλιά. Όχι απλώς γερασμένος (να κάνουμε όσο aging θέλετε) αλλά ξεφτισμένος. Αποκαλύπτει εκφυλισμό, όχι προσωπικό αλλά μιας στρατηγικής κυριαρχίας, την οποία θέλουν να παρουσιάζουν ως ιδεολογική ηγεμονία.

Όμως τέτοιοι ρόλοι αποδυνάμωσης κάθε πολιτικής προσπάθειας να υπάρξει ελπίδα δεν θα τελεσφορήσουν. Οι υποψιασμένες δυνάμεις κυρίως των νέων θα ανασυγκροτήσουν τα παραδείγματα μιας νέας ευθύνης, ζωής και πολιτικής φτιαγμένα ως ένα υφαντό από τις πρακτικές τους.

Η κάθε 15χρονη Άννα αδιαφορεί για τέτοια μοντέλα και κάθε 15χρονη Άννα είναι παντελώς άλλη από την παλιά Άννα!

*Ο Μιχάλης Μπαρτσίδης είναι Διδάσκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο