Γιατί οι γυναίκες είναι πιο κοντά στη θρησκεία σε σύγκριση με τους άνδρες;

Σκεφτείτε την τελευταία φορά που βρεθήκατε σε μία βάφτιση. Πού βρίσκονταν οι καλεσμένοι; Οι γυναίκες και τα παιδιά μέσα στην εκκλησία και οι άντρες έξω να περιμένουν να τελειώσει. Ειδικά αν είναι καλοκαίρι. Το concept «εκκλησία» είναι συνδεδεμένο για τους περισσότερους με το concept γιαγιά ή χωριό. Μόνο τα main events έχουν μεγάλη συμμετοχή. Και εκεί, πάντα βλέπεις άντρες που τους ντύνουν με το ζόρι και τους «τραβάνε στις εκκλησίες» σαββατιάτικα.

Το φαινόμενο του οι γυναίκες να είναι πιο κοντά στη θρησκεία από τους άντρες είναι παγκόσμιο και έχει απασχολήσει πολλούς ερευνητές. Σε όλο τον κόσμο από όλους όσους ακολουθούν κάποια θρησκεία, το 83,4% είναι γυναίκες ενώ στους άντρες το ποσοστό είναι 79,9%. Αυτό σημαίνει πως οι θρησκευόμενες γυναίκες είναι 100 εκατομμύρια περισσότερες από τους θρησκευόμενους άντρες. Οι άθεοι/ αγνωστικιστές άντρες αποτελούν το 55% των αθέων/αγνωστικιστών παγκοσμίως και οι γυναίκες το 45%.

Δεν υπάρχει ακόμα μία μοναδική απάντηση που να εξηγεί αυτή τη διαφορά. Είναι ένα σύνθετο, πολύπλευρο πρόβλημα που χρήζει μιας σύνθετης απάντησης. Έχουν υπάρξει έρευνες που το προσεγγίζουν, όμως, και επομένως έχουν δοθεί κάποιες απαντήσεις.

Κάποιοι ισχυρίζονται πως έχει να κάνει με τη φύση της γυναίκας και του άντρα. Οι άντρες τείνουν να παίρνουν πιο πολλά ρίσκα από τις γυναίκες, λόγω της τεστοστερόνης. Το 17ο αιώνα ο φιλόσοφος και μαθηματικός Μπλεζ Πασκάλ έθεσε την πίστη στο θεό ως συμφέρουσα για τον άνθρωπο. Εξήγησε υπάρχουν δύο ενδεχόμενα: ο θεός είτε υπάρχει είτε δεν υπάρχει. Σύμφωνα με τον Πασκάλ, ένας λογικός άνθρωπος θα επιλέξει να πιστεύει στο θεό, εφόσον εάν όντως υπάρχει το κέρδος θα είναι τεράστιο, ενώ εάν δεν υπάρχει δεν υπάρχουν συνέπειες. Επομένως η πίστη στο θεό είναι η επιλογή που περιλαμβάνει το μικρότερο ρίσκο.

Το αντεπιχείρημα στη φύση είναι πάντα η ανατροφή. Έτσι πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτή η διαφορά  ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες έχει να κάνει με την ανατροφή τους. Πάντα παροτρύνουμε τις γυναίκες να έχουν έναν πιο «μητρικό» ρόλο σε ό,τι κάνουν στη ζωή τους. Να είναι αυτές που παρέχουν φροντίδα, μεγαλώνουν τα παιδιά και προσέχουν τους ηλικιωμένους. Συνήθως οι άντρες δε συναντούν τέτοιες απαιτήσεις. Για εκατοντάδες χρόνια οι γυναίκες, μέσα σε ένα σκληρό πατριαρχικό περιβάλλον, ζούσαν με φόβο για την ευημερία τους. Η θρησκεία τους παρείχε και ακόμα παρέχει μια αίσθηση ασφάλειας, την οποία οι άντρες λαμβάνουν από τη δική τους δύναμη (μεταφορικά και κυριολεκτικά). Θα μπορούσε να πει κανείς πως η αίσθηση του ανήκειν και της κοινότητας που δίνει η εκκλησία παρείχε στις γυναίκες αυτό που παρείχε ο χώρος εργασίας για τους άντρες.

Μεταξύ των γυναικών παρατηρείται μία ειδοποιός διαφορά: το εάν εργάζονται ή μένουν στο σπίτι. Οι γυναίκες που εργάζονται έχουν παρόμοια πιστεύω με τους άντρες και πιστεύουν στο θεό σε μικρότερο ποσοστό από τις γυναίκες που μένουν στο σπίτι. Αυτό οδηγεί στην πεποίθηση πως η πίστη στο θεό επηρεάζεται από το περιβάλλον. Μπορεί να ισχύει και το αντίθετο βέβαια, δηλαδή, οι γυναίκες που πιστεύουν να επιλέγουν τον πιο παραδοσιακό γυναικείο ρόλο.

Δε μπορώ να μην αναφέρω, τον έλεγχο που πάντα ασκούσε η εκκλησία στις γυναίκες για όλες τις πλευρές τις ζωής τους. Από τον τρόπο που ντύνονται, που εκφράζουν τη σεξουαλικότητά τους και την προσωπική τους ταυτότητα. Πάντα υποστήριζε τις γυναίκες ως «μάνες» που μένουν στο σπίτι. Ειδικά στις μικρές ελληνικές κοινωνίες, ο παπάς ήταν η κυρίαρχη προσωπικότητα δύναμης της περιοχής. Δεν έχουν περάσει αρκετά χρόνια ώστε να απαλλαγούμε από τα κατάλοιπα αυτής της εποχής.

Πηγές:

[1] Stark, R. (2002). Physiology and faith: Addressing the “universal” gender difference in religious commitment. Journal for the Scientific Study of Religion, 41(3), 495-507.

[2]Miller, A. S., & Hoffmann, J. P. (1995). Risk and religion: An explanation of gender differences in religiosity. Journal for the Scientific Study of Religion, 34(1), 63-75.

[3] http://www.pewforum.org/2016/03/22/the-gender-gap-in-religion-around-the-world/