Γιατί θα λατρεύω για πάντα τον Πύργο του ΟΤΕ
Είναι ίσως ο πιο γνήσιος εκφραστής της περιόδου εκμοντερνισμού της πόλης.
Λέξεις – εικόνες: Αθανάσιος Μαλίτσας
Υπάρχουν δύο τρόποι για να παρουσιαστεί ένα θέμα. Ο θεατρικός-βιωματικός και ο τεχνοκρατικός-επιστημονικός. Ο συνδυασμός και των δύο θεωρώ πως είναι ο ενδεδειγμένος στην περίπτωση του πιο αγαπημένου μου κτηρίου. Ενός κτηρίου, σύμβολο για την πόλη της Θεσσαλονίκης εδώ και 48 χρόνια.
Ο Πύργος του Ο.Τ.Ε./Δ.Ε.Θ. ολοκληρώθηκε κατασκευαστικά τον Αύγουστο του 1970, σε χρονικό διάστημα πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα, αυτό των 18 μηνών. Το καλοκαίρι του 1969 είχε ολοκληρωθεί το πρώτο επίπεδο και στο πλαίσιο της Δ.Ε.Θ. εκείνης της χρονιάς υπήρχε κοσμοσυρροή με σκοπό μία πρώτη επίσκεψη στο υπό κατασκευή δημιούργημα που ήδη είχε αρχίσει να μοιάζει με τμήμα διαστημοπλοίου.
Εμπνευστής του έργου ο αρχιτέκτονας Αλέξανδρος Αναστασιάδης, “χάρισε” στην πόλη αλλά και σε όλη τη χώρα τον πρώτο πύργο τηλεπικοινωνιών (και γενικότερα κτήριο) που φιλοξενούσε στο 4ο επίπεδο ένα χώρο cafe (διακοσμητής ο Χαράλαμπος Γονίδης) με περιστρεφόμενο δάπεδο δίνοντας την ευκαιρία στους επισκέπτες του να κάνουν μία πλήρη περιστροφή σε περίπου 50 λεπτά.
Διαβάστε σχετικά: Ο Χάρτης της Πόλης: Ο πύργος του ΟΤΕ
Αξίζει να σημειωθεί πως ακόμη και σήμερα δεν είναι πολλοί οι πύργοι σε παγκόσμιο επίπεδο που έχουν ενσωματώσει μία τέτοιου είδους καινοτομία. Τα ιστορικά στοιχεία που μπορούμε ν’ αναφέρουμε είναι πολλά, αλλά για ευνόητους λόγους θα σταθούμε στα σημαντικότερα (ίσως και πιο άγνωστα) όπως αυτό του συστήματος φωτισμού τμηματικής ανάπτυξης της κεραίας στα πρότυπα φωτισμού του Πύργου του Άιφελ.
Δυστυχώς το εν λόγω σύστημα, ύστερα από την ανακαίνιση του Πύργου που έγινε μεταξύ 2000-2005, δε διατηρήθηκε και αντικαταστάθηκε από έναν απλό στατικό προβολέα που τις νυχτερινές ώρες αναδεικνύει μόνο τα πρώτα μέτρα της κεραίας. Έτσι ο μόνος τρόπος για να γίνεται αντιληπτό το συνολικό ύψος του Πύργου τις νυχτερινές ώρες, είναι τα τελικά κόκκινα “λαμπάκια” ασφαλείας στην κορυφή του. Είναι δύο (ανατολικό και δυτικό) και όχι ένα και είναι πολύ σημαντικό να είναι μόνιμα αναμμένα.
Διαβάστε σχετικά | VIEW ON TOP: η θέα από τα ψηλότερα σημεία της πόλης
Ένα άλλο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό σχετίζεται με τη χωροθέτηση του Πύργου και αφορά το σημείο που ορθώθηκε, στη νοητή συνέχεια του οδικού άξονα της Νικ. Γερμανού, όπου στο άλλο άκρο του άξονα “φιλοξενείται” ο Λευκός Πύργος. Όπως δηλαδή ο ιστορικός άξονας στο Παρίσι “ενώνει” την Αψίδα του Θριάμβου με την Μεγάλη Αψίδα στην περιοχή της Λα Ντεφάνς. Δύο περιπτώσεις “συνομιλίας” τοποσήμων-συμβόλων.
Αξίζει επίσης ν’αναφερθεί πως μπορεί το ύψος του Πύργου (76μ.) να φαίνεται μικρό συγκρινόμενο με τα ύψη άλλων παρόμοιων πύργων στο εξωτερικό όπως για παράδειγμα αυτόν στο Τορόντο (CN TOWER 553μ.) ή αυτόν στο Τόκιο (SKYTREE 634μ.), αν όμως παρατηρήσουμε λίγο πιο προσεκτικά θα διαπιστώσουμε ότι το ύψος του Πύργου του Ο.Τ.Ε. συνδυάζεται σχεδόν ιδανικά και αναλογικά με το ύψος των γύρω κτηρίων του Κέντρου (Αγγελάκη και Α.Π.Θ.) που είναι 30-32μ. και όχι 140μ. ή 200μ. που είναι τα αντίστοιχα ύψη των κτηρίων περιμετρικά ή κοντά με τους άλλους πύργους.
Ο Πύργος του Ο.Τ.Ε., ίσως ο πιο γνήσιος εκφραστής της περιόδου εκμοντερνισμού της πόλης, προσδιόρισε, εμπλούτισε και τελικά καθόρισε το αστικό τοπίο της πόλης μέσω της δεσπόζουσας θέσης του και του φουτουριστικού μοντερνιστικού σχεδιασμού του.
Στο μέσο μίας εξαιρετικά ενδιαφέρουσας αρχιτεκτονικής σύνθεσης, αποτελούμενης από μοντέρνα εκθεσιακά περίπτερα, μουσεία και κτήρια της δεκαετίας του ’60 αλλά και μεταγενέστερα, σε πλήρη συνοχή με τα ψηλά κτήρια του Κέντρου, μοιάζει σαν “μάτι” που παρακολουθεί την εξέλιξη της πόλης.
Είναι φυσικά και τεχνικά αδύνατον να γνωρίζω πόσες φορές τον έχω παρατηρήσει, μελετήσει, φωτογραφίσει και γενικώς πόσες φορές έχω ασχοληθεί μαζί του. Αυτό όμως που γνωρίζω είναι πως κάθε φορά το κάνω με τον ενθουσιασμό της πρώτης!