Γράμμα από το Λονδίνο της πανδημίας

Λέξεις: Κωνσταντίνος Τσορμπατζίδης

Όταν ο Γιώργος μου ζήτησε την άποψη μου για την κατάσταση με το COVID-19 στο Λονδίνο εκατό ιδέες γύρισαν στο μυαλό μου -εκατό διαφορετικά κείμενα που θα μπορούσα να γράψω. Τα χέρια μου μούδιασαν. Όλοι για το COVID-19 γράφουν. Τι θα ήταν αυτό που θα ήθελα να επικοινωνήσω μαζί σας;

Με τον πρωθυπουργό της Μεγάλης Βρετανίας στην εντατική, μεταφέρω τις σκέψεις μου από το Λονδίνο και αναρωτιέμαι τι θα ήταν καλύτερο να γράψω;

Να αναφερθώ στην πολιτική που την στιγμή αυτή η κυβέρνηση είναι ακέφαλη; Oύτε ο Dominic Raab (υπουργός εξωτερικών) ούτε ο Risi Sunak (οικονομίας) έχουν την άνεση του πρωθυπουργού. Και οι δυο τους μοιάζουν με αμήχανους μαθητές απροετοίμαστους στις εξετάσεις. Πως να τους εμπιστευτούμε ότι θα ανταποκριθούν αποτελεσματικά σε στιγμές που το κράτος βρίσκεται σε κρίση και χρειάζεται ένας ηγέτη; Ότι και να λέγεται για τον Boris Johnson, τον πρωθυπουργό της Βρετανίας, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι είχε εκλεγεί δύο φορές δήμαρχος του Λονδίνου και κατάφερε να φέρει τους συντηρητικούς σε αυτοδύναμη κυβέρνηση. Κανένας από την κυβέρνηση του δεν μπορεί να τον αντικαταστήσει και η αντιπολίτευση που μόλις επέλεξε καινούργιο αρχηγό φαίνεται να είναι ακόμη μουδιασμένη από την καταστροφική της ήττα στις τελευταίες εκλογές.

Να αναφερθώ στην προσωπική μου κατάσταση που οι γονείς μου έχοντας περάσει τα 80, είναι μόνοι στο σπίτι, στην Θεσσαλονίκη, και εάν κάτι πάθουν δεν νομίζω ότι θα είμαι τυχερός να τους αποχαιρετήσω; Ο αδελφός μου επίσης ζει και εργάζεται στο εξωτερικό. Πως θα μπορέσουμε να βρεθούμε κοντά ο ένας στον άλλο εάν το φέρει η ανάγκη; Να αναφερθώ στην κοινωνία που όλοι προσπαθούμε να κρατάμε αποστάσεις από τους γύρω μας, και έχουμε σταματήσει όλες τις κοινωνικές και αθλητικές δραστηριότητες; Όλοι στους δρόμους με μάσκες και γάντια. Να είστε δυο μέτρα απόσταση από τους γύρω μας. Εάν ήμαστε τυχεροί και έχουμε ακόμα δουλειά, την κάνουμε από το σπίτι και φυσικά αποφεύγουμε τις εξόδους.

Να αναφερθώ στην οικονομική ύφεση που έχει φέρει αναστάτωση σε όλο τον κόσμο και εάν συνεχιστεί θα χρειαστούμε δεκαετίες για την επαναφορά της οικονομικής εξισορρόπησης; Έχουν χαθεί δισεκατομμύρια και ακόμη δεν έχουμε τελειώσει.

Να αναφερθώ στην περίοδο που όλοι έτρεξαν στα σούπερ μάρκετ να αγοράσουν χαρτί υγείας; Ποτέ μου δεν κατάλαβα γιατί είχαμε το χαρτί υγείας σε τόση υπόληψη σε περίοδο κρίσης. Σας έχουνε ποτέ μιλήσει για το μπιντέ;

Να αναφερθώ στον προβληματισμό μου όταν από απόσταση βλέπω τα νούμερα της Ελλάδας; Όταν συγκρίνω τα νούμερα με δυο άλλες στο ίδιο μέγεθος Ευρωπαϊκές χώρες (την Ιρλανδία και την Πορτογαλία) πως γίνεται να έχουμε τόσο λίγους ασθενείς;  Η Πορτογαλία έχει 6.6 φορές πιο πολλούς και η Ιρλανδία 3 φορές πιο πολλούς θετικούς. Ακόμα και τα Βρετανικά νούμερα δεν καταγράφουν ημερήσια όλους τους νεκρούς, αλλά δεν είναι τόσο χαμηλά (εάν τα συγκρίνεις με άλλες παρόμοιου μεγέθους και γεωγραφίας χώρες).

Να αναφερθώ στο θαύμα που λέγεται Hong Kong και δεν γνωρίζω γιατί αλλά κανένας δεν γράφει για αυτό; Το Hong Kong που έχει παρόμοιο πληθυσμό με το Λονδίνο και την Νέα Υόρκη όταν συγκριθεί έχει μόνο 4 νεκρούς και λιγότερο από χίλιους θετικούς. Τα κατάφεραν. Θα μας πείτε πως, μέσα από κάποια επιστημονική μελέτη; Γιατί δεν μιλάει κανένας για την επιτυχία του Hong Kong;

Με τουλάχιστον 1.5 εκατομμύρια θετικούς και 86 χιλιάδες νεκρούς, και την στιγμή που εσείς θα διαβάζεται αυτό το κείμενο τα νούμερα θα είναι πολύ μεγαλύτερα, γνωρίζουμε ότι μόνο με τον εμβολιασμό θα λύσουμε το πρόβλημα. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να περιμένουμε την γενική κυκλοφορία του γύρω στον Απρίλιο του 2021. Θα τα καταφέρουμε; Θα αντέξουμε ακόμα έναν χρόνο; Η Κίνα ανοίγει την μια πόλη και κλείνει την άλλη. Έτσι θα κάνουμε και εμείς; Θα ανοίγουμε την Αθήνα και θα κλείνουμε την Θεσσαλονίκη;

Ή καλύτερα να γράψω κάτι θετικό. Μέσα στην αναστάτωση που έφερε το COVID-19, μπορούμε από την εμπειρία που έχουμε αποκτήσει, όταν η τραγωδία θα έχει τελειώσει, να ζήσουμε μια καλύτερη ζωή. Εάν δεν γυρίσουμε το ρολόι στις παλιές πρακτικές, κάτι μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο.

@Εργασία

Καταρχήν για όλους εμάς που δουλεύουμε από το σπίτι τις τελευταίες εβδομάδες αυτό που θέλουμε είναι καλύτερη on-line connectivity και broadband. Μπορούμε να επιβιώσουμε με λιγότερους δρόμους και αυτοκίνητα. Είναι καλύτερο να δουλεύουμε 3 με 4 ημέρες την εβδομάδα από το σπίτι παρά να πηγαίνουμε στην δουλειά. Μεγάλη μερίδα επαγγελμάτων θα μπορέσει να το επιτρέψει αυτό εάν υπάρχει καλύτερη υποδομή. Η παραγωγικότητα είναι πολύ μεγαλύτερη και τα λιγότερα μεταφορικά έξοδα θα βοηθήσουν το εισόδημα μας. Εσείς τι θέλετε δρόμους και καυσαέρια ή broadband;

@Περιβάλον

Για πρώτη φορά το περιβάλλον βρίσκεται σε διακοπές και πήγε να αναπνεύσει. Με λιγότερα αυτοκίνητα και αεροπλάνα, με κλειστές βιομηχανίες, με λιγότερη αναστάτωση προστατευμένων περιοχών και θαλασσών το πράσινο και το γαλάζιο έχουν ξαναπάρει το χρώμα τους. Για πρώτη φορά ακούω, όταν ανοίξω το παράθυρο, αντί για αεροπλάνα και αυτοκίνητα, το κελάηδισμα από πουλιά που δεν είχα ξαναδεί στην γειτονιά μου. Θα κρατήσει; Θα σεβαστούμε αυτήν την ανάσα; Ή θα γυρίσουμε στα ίδια;

Ο Soderbergh πολύ σωστά το έδειξε στην ταινία του 2011, ‘Contagion,΄ Με την εξάπλωση των ανθρώπων στον πλανήτη, ερχόμαστε για πρώτη φορά σε επαφή με άγρια στοιχεία της φύσης. Με τον περιορισμό της φύσης, η άγρια ζωή έρχεται πιο κοντά στον άνθρωπο. Τα άγρια ζώα έχουν πολύ περισσότερους ιούς από τα κατοικίδια που μπορούν να μεταφραστούν σε επιδημίες εάν έρθουν σε επαφή με τον άνθρωπο.

Ένα μεγάλο μερίδιο από τις επιδημίες των τελευταίων δεκαετιών έχουν παρουσιαστεί με αυτό τον τρόπο (Sars, Mers, Ebola και τώρα COVID-19). Με το που εισάγεται η άγρια ζωή στο ελενχόμενο σύστημά μας, υπάρχει η δυνατότητα να παρουσιαστούν πολύ περισσότερες νέες επιδημίες γιατί είμαστε όλοι συνδεδεμένοι παγκόσμια μέσα από τα ταξίδια και το εμπόριο. Θα σεβαστούμε την φύση; Θα παγώσουμε την εξάπλωση; Θα αφήσουμε το άγριο να παραμείνει άγριο;

Θα το αφήσουμε να ζήσει στον κόσμο του και στην ησυχία του; Εάν δεν το κἀνουμε, το COVID-19 δεν θα είναι ο τελευταίος ιός που θα αντιμετωπίσουμε σε αυτή την ζωή. Το COVID-19 θα είναι ένας ιός σε μια σειρά από τόσους άλλους που θα παρουσιαστούν εάν συνεχίζουμε την επέκταση και την παραβίαση του περιβάλλοντος. Θα μάθουμε από αυτή την καταστροφή; θα σταματήσουμε;

@Σχέσεις

Για πρώτη φορά όλοι εμείς που μένουμε μαζί με τον σύντροφό μας το κάνουμε χωρίς καμιά διακοπή και αυτό μας έχει βοηθήσει να καταλαβαίνουμε τις αρμοδιότητες του στην δουλειά. Γνωρίζαμε λίγο-πολύ τις ευθύνες του και τον τίτλο της δουλειάς του αλλά για πρώτη φορά είδαμε και ακούσαμε τον σύντροφό μας σε meeting με τους συναδέλφους του μέσα από το Microsoft Teams και το Zoom και καταλάβαμε τις αρμοδιότητες του. Και αυτό είναι πολύ καλό γιατί μας έδωσε την ευκαιρία, να μοιράσουμε τα προβλήματα της δουλείας μας μαζί, και να βρούμε λύσεις μαζί. Ο σύντροφος σου σε γνωρίζει πολύ καλύτερα, από οποιοδήποτε φίλο, για να σου δώσει την γνώμη του, να συζητήσει μαζί σου ένα πρόβλημα και να βρει μαζί σου τις λύσεις που χρειάζεσαι.

Για πρώτη φορά όλοι εμείς που έχουμε σύντροφο και μένουμε μαζί αυτές τις εβδομάδες, δοκιμάζουμε την σχέση μας σε ένα διαφορετικό επίπεδο. Δεν υπάρχουν τα διαστήματα που ο καθένας πηγαίνει στην δουλεία. Δεν βγαίνουμε με φίλους, δεν γυμναζόμαστε καθημερινά σε διαφορετικές ώρες. Είμαστε μαζί χωρίς φίλτρο. Είμαστε μαζί στην κάθε αναπνοή και ανάσα της ημέρας. Εάν υπάρχει αγάπη δενόμαστε περισσότερο και ερχόμαστε πιο κοντά ο ένας στον άλλο. Καταλαβαίνουμε καλύτερα τον σύντροφό μας. Είναι ένα μοναδικό τεστ για το πλάτος και το βάθος της σχέσης μας και είναι μια ευκαιρία που ίσως να μην ξαναπαρουσιαστεί στη ζωή μας. Εάν δεν το διασκεδάζεται θα σας συμβούλευα να βρίσκατε έναν καινούργιο σύντροφο όταν αυτή η κατάσταση φτάσει στο τέλος της.

Ο χρόνος θα δείξει εάν αυτός ο τρόπος ζωής, μας έμαθε πως να ζήσουμε καλύτερα. Μπορούμε να μάθουμε από τα θετικά, να εκτιμήσουμε ότι έχουμε κοντά μας και γύρω μας και να πλάσουμε κάτι καλύτερο. Θα το κάνουμε αυτό; Θα αλλάξουμε για κάτι καλύτερο ή θα γυρίσουμε πίσω σε αυτά που ξέραμε, και η ευκαιρία που έχουμε να αλλάξουμε την ζωή μας, να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο περιβάλλον, θα χαθεί για πάντα;