Γρανάζια: Με γεύση αλληλεγγύης στο παρκάκι της Ροτόντας

Λέξεις: Χριστίνα Σακαλή Εικόνες: Βλάσσης Χρυσόπουλος, Χριστίνα Σακαλή

Μετά το εξαιρετικά ελπιδοφόρο παράδειγμα των εργαζομένων της ΒΙΟ.ΜΕ. που αποφάσισαν να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους και να επαναλειτουργήσουν οι ίδιοι το εργοστάσιο στο οποίο δούλευαν, η καρδιά της κοινωνικής αλληλεγγύης στη Θεσσαλονίκη χτυπάει εδώ και μερικούς μήνες στο παρκάκι πίσω από τη Ροτόντα, όπου η ομάδα Γρανάζια σερβίρει κάθε Τρίτη και Σάββατο γεύματα σε ανθρώπους που ζουν κοντά ή κάτω από τα όρια της φτώχειας: άστεγους, άνεργους, οικογένειες χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Τα Γρανάζια είναι μια άτυπη, αυτοδιαχειριζόμενη ομάδα, όπου ο καθένας δίνει αυτό που του περισσεύει σε είδος ή χρόνο, κάνοντας πράξη γειτονιάς την κοινωνία που οραματίζονται για όλους: μια κοινωνία που θα στηρίζεται στην αλληλεγγύη, τη συνεργασία και την προσωπική συμμετοχή όλων των μελών της και όπου η διαχείριση των πόρων θα γίνεται συλλογικά και με πραγματική αίσθηση του κοινωνικού καθήκοντος.

Όσα μου λέει η Μαίρη Διακοπούλου, ενεργό μέλος της ομάδας Γρανάζια, μου ακούγονται πολύ λογικά και απλά, σε βαθμό που σε κάνει να αναρωτιέσαι για ποιο λόγο δεν ισχύουν στην υπόλοιπη κοινωνία. Τη ρωτάω λοιπόν πώς ξεκίνησε η ιδέα για τα Γρανάζια και μου εξηγεί ότι ξεκίνησε από τότε που ζούσε στην Αθήνα και ασχολιόταν με άλλες δράσεις αστεγίας, όπου εκεί το πρόβλημα είναι ακόμα εντονότερο: «Μου φαινόταν αδιανόητο από μικρό παιδί να υπάρχουν άνθρωποι που έψαχναν στα σκουπίδια να φάνε ενώ εμείς στα σπίτια μας μπορεί να είχαμε ένα προϊόν διπλό. Δεν το χωρούσε το μυαλό μου. Γατί αυτοί που έχουν να μη μοιράζονται με αυτούς που δεν έχουν. Μετά ήρθα Θεσσαλονίκη, βρήκα τα παιδιά που θα ήθελα να δουλέψω μαζί τους και το ξεκινήσαμε δειλά. Ήταν σημαντικό όμως να διαχωρίσουμε τα Γρανάζια από φιλανθρωπικές ομάδες. Δεν κάνουμε φιλανθρωπία για να σωθεί η ψυχή μας ή κάτι τέτοιο. Θέλουμε ο καθένας να δώσει από αυτό που του περισσεύει, είδος ή χρόνο, και να μπορούμε ο ένας να καλύπτει τις ανάγκες του άλλου».

Η ομάδα συναντιέται στον ελεύθερο κοινωνικό χώρο Μικρόπολις, μαγειρεύουν και σερβίρουν βραδινά γεύματα αλληλεγγύης, κάθε Τρίτη και Σάββατο στις 21.00 στη Ροτόντα, στην πλατεία Αγ. Γεωργίου, για συνανθρώπους που δεν έχουν τη δυνατότητα σίτισης των ίδιων και των οικογενειών τους. Το εύρος των δράσεών τους όμως δε σταματά εκεί. Έχοντας χώρο στην επίσης αυτοδιαχειριζόμενη Περ.Κα. στο πρώην στρατόπεδο Καρατάσιου καλλιεργούν βιολογικά λαχανικά και εκπαιδεύονται για να εξασφαλίσουν την αυτάρκειά τους στο μέλλον. Παρέχουν επίσης και ανταλλάσσουν είδη ένδυσης, sleeping bags και άλλα είδη πρώτης ανάγκης, καθώς και υπηρεσίες, που χρειάζονται άνθρωποι που ζουν στο δρόμο ή σε κατάσταση ημιαστεγίας. Υποστηρίζουν ψυχολογικά και μεσολαβούν σε θέματα που αφορούν την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ανασφάλιστων συνανθρώπων μας. Προσπαθούν μέσω κοινωνικοεργασιακής συμβουλευτικής να εντοπίσουν τις δυνατότητες αυτών των ανθρώπων, προτείνοντας εφικτές λύσεις και βοηθώντας στα πρώτα βήματά τους, δίνοντάς τους έτσι τη δυνατότητα να ξαναστήσουν τη ζωή τους σε μια άλλη βάση από την αρχή.

Ρωτάω τη Μαίρη ποιο θα μπορούσε να είναι το μότο της ομάδας και μου απαντάει: «Το μότο μας νομίζω είναι ξεκάθαρα αυτό: Μια Κοινωνία δε χτίζεται σε παλάμες που ζητιανεύουν άλλα σε παλάμες που σφίγγονται σε μια γροθιά! Κοπιάστε! Και το “κοπιάστε” έχει διπλή σημασία. Έχει το γνωστό που μας λέγαν οι γιαγιάδες μας όταν στρώναν το τραπέζι, να κάτσουμε όλοι μαζί, να γίνουμε μια παρέα, μια οικογένεια άλλα και ότι για να πετύχουμε κάτι πρέπει να κοπιάσουμε. Για να αναπτυχθούμε πραγματικά και ουσιαστικά χρειάζεται χρόνος, κόπος και πόνος. Δεν επιλέγουμε τον εύκολο τρόπο. Είμαστε έτοιμοι να κουραστούμε για να πετύχουμε τους στόχους μας.» Τα Γρανάζια διεκδικούν την Αξιοπρέπεια για όλους, όχι μόνο για τους εξυπηρετούμενους, αν και δεν τους αρέσει να τους λένε έτσι γιατί η ομάδα είναι και συνδιαχειριζόμενη από τους ανθρώπους που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες τους, βοηθάνε δηλαδή στο έργο τους ως εθελοντές.

Για του χρόνου ελπίζουν να είναι ακόμα πιο οργανωμένοι, με νέες ιδέες, σε εγρήγορση και έτοιμοι για νέες υποθέσεις της ζωής. «Θα θέλαμε να δούμε και άλλο κόσμο κοντά μας, να συζητήσουμε, να μοιραστούμε τη φιλοσοφία μας και να μπορέσουμε να πάμε όλο αυτό το εγχείρημα ένα βήμα παρακάτω. Να δημιουργηθούν κι άλλες τέτοιες ομάδες σε κάθε γειτονιά της πόλης ή και της χώρας, να μας απασχολήσει ο διπλανός μας και να καταφέρνουμε να λύνουμε τα προβλήματά μας μόνοι χωρίς να χρειάζεται να απευθυνθούμε στο δήμο, στο υπουργείο, στο κράτος».

Δε χρειάζεται να μάθω περισσότερα για να θαυμάσω αυτήν την ομάδα που εμφανίσθηκε ξαφνικά στη Θεσσαλονίκη στα τέλη του Οκτώβρη 2013 και έδωσε έναν άλλον αέρα στην πόλη: έναν αέρα με γεύση… ελπίδας, αισιοδοξίας, αλληλεγγύης. Έτσι τα έζησα προσωπικά τα Γρανάζια παρακολουθώντας τις δράσεις τους και συμμετέχοντας σε κάποιες από αυτές και η αίσθηση αυτή επιβεβαιώνεται εντονότερα μέσα από τη συζήτηση που είχα μαζί τους για να γράψω το άρθρο. Την Τρίτη 1 Ιουλίου τα Γρανάζια συμπλήρωσαν έναν (σχεδόν) χρόνο δράσης και το γιόρτασαν λέγοντας παράλληλα καλή αντάμωση για του χρόνου. Η εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε ήταν το επισφράγισμα της προσπάθειάς τους με το παρκάκι της Ροτόντας να γεμίζει από κόσμο της γειτονιάς, υποστηρικτές, εθελοντές και εξυπηρετούμενους, μα πάνω απ’ όλα να γεμίζει με χαμόγελα, χαρά, ενέργεια, ελπίδα, χορό και μουσική. Ακριβώς όπως θα θέλαμε να βλέπουμε όλες τις πλατείες, όπως θα θέλαμε να βλέπουμε όλο τον κόσμο. Την εκδήλωση αυτή αφιέρωσαν στον αγώνα των εργαζομένων στο αυτοδιαχειριζόμενο εργοστάσιο της ΒΙΟ.ΜΕ., δηλώνοντας ότι στέκονται αλληλέγγυοι και στηρίζουν την προσπάθειά τους.

Επειδή πάντα υπάρχουν ανάγκες και χρειάζονται εθελοντές μπορείτε να επικοινωνήσετε με τα Γρανάζια στο τηλ. επικοινωνίας 6978467825. Μπορείτε επίσης να τα βρείτε στην ομώνυμη σελίδα και ομάδα στο facebook.