H Ιστορία στο δρόμο

Τι ήταν αυτό που έκανε χθες βράδυ μέσα στη βροχή καμιά πεντακοσαριά τουλάχιστον ανθρώπους να σταθούν σιωπηλοί στη γωνία Έρμου και Βενιζέλου για περισσότερο από μια ώρα και να ακούσουν ποιήματα και μαρτυρίες, να προχωρήσουν κρατώντας κεριά ως το νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, να γίνουν μέρος μιας ζωντανής αναπαράστασης ενός συμβάντος που άλλοι από αυτούς έζησαν δια ζώσης, άλλοι διά βοής και άλλοι ως ένα σημάδι μακρινό της Ιστορίας;

Η απόφαση του ΚΘΒΕ να τιμήσει τη μνήμη του αγωνιστή βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη, την επέτειο της μέρας του θανάτου του και τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του, στον τόπο της δολοφονικής επίθεσης εναντίον του είναι μια απόφαση εξαιρετικά ενδιαφέρουσα από μόνη της. Τα μαθήματα Ιστορίας γίνονται πάντα πολύ πιο ενδιαφέροντα όταν επιλέγονται για την παράδοση τους οι τόποι που διαδραματίστηκαν τα γεγονότα. Και χτες βράδυ, στο συγκεκριμένο σταυροδρόμι, γυμνό από αυτοκίνητα και θορύβους του σήμερα, με τα κοντινά κτίρια στους δυο δρόμους άθικτα από το χρόνο, αληθινό σκηνικό του εξήντα, οι αυτόπτες μάρτυρες της εποχής και οι ηθοποιοί ξετύλιξαν ένα κουβάρι συναισθημάτων που διαδέχονταν το ένα το άλλο. Η συγκίνηση, η οργή, ο φόβος, η αβεβαιότητα, διαδέχονταν το ένα το άλλο.

Καθώς ζωντάνευαν οι διηγήσεις και οι φωνές των ποιητών, ο χρόνος που πέρασε, ο μισός αιώνας από τότε, έμοιαζε με ένα μεγάλο κύκλο που κλείνει και μας επιστρέφει στην ίδια ή σε παρόμοια περιδίνηση.

Θέλοντας και μη στα μυαλά όσων παραβρέθηκαν χτες βράδυ σε αυτή την αναπαράσταση το χθες μπήκε στη διαδικασία να συγκριθεί με το σήμερα και η ρευστότητα εκείνων των ημερών έμοιαζε τόσο ταυτόσημη με τη ρευστότητα του φετινού καλοκαιριού.

Η αίσθηση μιας χώρας που έτρεχε με χίλια στο γκρεμό της αστάθειας πενήντα χρόνια πριν, ένα μεγάλο dejavu με τη σημερινή αβέβαιη εποχή.

Κοίταζα γύρω μου τα μάτια των ανθρώπων, τα δάκρυα σε όσους θυμούνται το τότε και την αγωνία σε όσους βιώνουν το σήμερα.

Χτες βράδυ ζήσαμε ένα αναπαραστατικό μάθημα Ιστορίας, από αυτά που θα έπρεπε να επαναλαμβάνονται συχνά στους δρόμους και τα κτίρια της πόλης και της χώρας, δίνοντας την ευκαιρία να διδαχθεί και κυρίως να συμπεράνει κανείς την έννοια των ιστορικών κύκλων. Και κυρίως την επόμενη φορά που θα περάσει διαβάτης από ένα φορτισμένο σημείο να σταθεί με την πρέπουσα προσοχή απέναντι του.