Η επιστρεπτέα προκαταβολή να γίνει… μη επιστρεπτέα

Λέξεις: Θάνος Κάλλης

Από την περασμένη Πέμπτη (7/7) ξεκίνησε η ανάρτηση των εκκαθαριστικών σημειωμάτων στο taxis για τους επτά κύκλους της επιστρεπτέας προκαταβολής, η οποία χορηγήθηκε ως ενίσχυση των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών που επηρεάστηκαν αρνητικά από την οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού και τα αχρείαστα λοκντάουν.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών από το σύνολο των 605.503 ΑΦΜ προς βεβαίωση του επιστρεπτέου μέρους της επιστρεπτέας προκαταβολής, θα πραγματοποιηθεί η βεβαίωση για 559.753 ΑΦΜ, ενώ 2.406 ΑΦΜ απαλλάσσονται από την υποχρέωση επιστροφής του επιστρεπτέου ποσού ως πυρόπληκτοι. Για τα υπόλοιπα 43.371 ΑΦΜ η βεβαίωση θα πραγματοποιηθεί τις επόμενες ημέρες, κατόπιν επανελέγχου των στοιχείων τους.

Όσοι ενισχύθηκαν την περίοδο της πανδημίας με τις κρατικές ενισχύσεις θα πρέπει μέχρι τέλος του Ιουλίου να αποφασίσουν εάν θα εξοφλήσουν εφάπαξ την οφειλή -κάτι που θα πράξουν ελάχιστοι- προκειμένου να κερδίσουν έκπτωση φόρου 15% ή θα ακολουθήσουν τις 96 ισόποσες άτοκες δόσεις.

Είναι προφανές, ότι πολλές επιχειρήσεις που δυσκολεύονται από άποψη ρευστότητας και αντιμετωπίζουν κυριολεκτικά υπαρξιακό πρόβλημα, μετά την ανάρτηση των εκκαθαριστικών για την επιστρεπτέα προκαταβολή στην εφορία, βρίσκονται σε απόγνωση. Μπορεί να ήταν γνωστό ότι μέσα στο μήνα θα γινόταν η ανάρτηση, όμως η ύπαρξη πολλών υποχρεώσεων πληρωμών (φόροι, ασφαλιστικές εισφορές, δάνεια, λογαριασμοί κτλ) δημιουργεί σοβαρό ζήτημα για την οικονομική επιβίωση τους.

Η οικονομική κρίση που ταλανίζει την πατρίδα μας και η ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού, η μεγάλη αύξηση στις τιμές του ρεύματος και στα καύσιμα, η ανεξέλεγκτη ακρίβεια και τα φαινόμενα αισχροκέρδειας στην αγορά, την φτώχεια και την ανεργία που «θερίζουν» την ελληνική κοινωνία, τα δυσβάστακτα φορολογικά βάρη, αλλά παράλληλα και η αδυναμία της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει αυτά τα προβλήματα έχουν οδηγήσει στην δραματική μείωση της αγοραστικής δύναμης των Ελλήνων πολιτών και τις επιχειρήσεις να βρίσκονται με την πλάτη στον τοίχο.

Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι η πίεση στα εισοδήματα λόγω της ακρίβειας είναι τόσο μεγάλη που ήδη τραπεζικά στελέχη «κρούουν» τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς φοβούνται ότι μπορεί να υπάρξει ένα νέο «κύμα» καθυστερήσεων στην αποπληρωμή δανείων, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την αγορά και το τραπεζικό σύστημα.

Οι ελληνικές επιχειρήσεις -κυρίως οι μικρομεσαίες- που βλέπουν το λειτουργικό κόστος να αυξάνεται διαρκώς και τον τζίρο τους να μειώνεται εξαιτίας της συρρίκνωσης των εισοδημάτων των καταναλωτών και της γενικότερης ανασφάλειας που υπάρχει στην χώρα και διεθνώς, θα πρέπει να στηριχθούν άμεσα.

Από την άλλη πλευρά, φρένο στην παροχολογία βάζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς τα «μαύρα σύννεφα» που έχουν συγκεντρωθεί στο σκέλος των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού, στενεύουν τα περιθώρια για την λήψη γενικευμένων μέτρων ελάφρυνσης.

Κίνηση την οποία ωστόσο ανέμεναν οι επαγγελματίες, καθώς το «παράθυρο» για κρατικές ενισχύσεις είχε αφήσει ανοιχτό το ίδιο το οικονομικό επιτελείο, το οποίο σε επανειλημμένες δηλώσεις του -το περασμένο χειμώνα- όχι μόνο δεν είχε αποκλείσει νέο «κούρεμα» στην επιστρεπτέα προκαταβολή, αλλά αντίθετα άφηνε να εννοηθεί ότι ήταν στις προθέσεις του και για μη επιστροφή των οφειλόμενων ποσών.

Αν δεν υπάρξουν γενναία μέτρα, τότε η οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα στην Ελλάδα από το φθινόπωρο θα είναι ιδιαίτερα σκληρή και θα ακολουθήσει ένας οικονομικός «αρμαγεδδώνας», όπου οι ίδιοι οι εκπρόσωποι της αγοράς, του εμπορίου και της εστίασης προαναγγέλλουν ότι δεν θα προλαβαίνουμε να μετράμε λουκέτα στις επιχειρήσεις και ένα «κύμα» δεκάδων χιλιάδων νέων ανέργων.

Αυτό φυσικά θα έχει σοβαρές επιπτώσεις και στα κρατικά έσοδα, καθώς θα χαθεί πολύτιμη φορολογητέα ύλη.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι το ανανεωμένο θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπει ότι τα οικονομικά μέτρα μπορούν να μετατραπούν σε άλλες μορφές ενίσχυσης, όπως επιχορηγήσεις. Εν ολίγοις, το προσωρινό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό να στηριχθεί η ασθμαίνουσα οικονομία της χώρας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, δίνει τη δυνατότητα στην ελληνική κυβέρνηση να μην διεκδικήσει τα οφειλόμενα ποσά από τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες, εφόσον κριθεί απαραίτητο για την κοινωνική συνοχή και το οικονομικό μέλλον του τόπου.

Επομένως, τα 8,3 δισεκατομμύρια ευρώ των 7 κύκλων της επιστρεπτέας προκαταβολής μπορούν να γίνουν μη επιστρεπτέα στο σύνολο τους. Σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχει η δυνητική δυνατότητα να αξιοποιηθεί και ο ευρωπαϊκός «κουμπαράς» που έχει δημιουργηθεί με το Ταμείο Ανάκαμψης και προβλέπει 30 δισεκατομμύρια ευρώ για την Ελλάδα.

Εν κατακλείδι, οι ανατιμήσεις σε βασικά καταναλωτικά αγαθά και σε ενέργεια έχουν «δυναμιτίσει» τα ήδη σαθρά θεμέλια της ελληνικής οικονομίας. Μετά από μια δεκάχρονη οικονομική κρίση που προκάλεσαν τα μνημόνια και δυο χρόνια πανδημίας, συρρίκνωσαν δραματικά το διαθέσιμο καταναλωτικό εισόδημα και οι μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις βρίσκονται στο χείλος της καταστροφής.

Χωρίς καμία ουσιαστική στήριξη από την κυβέρνηση και με ένα εχθρικό τραπεζικό σύστημα που έχει σταματήσει να χορηγεί δάνεια, δίνουν κυριολεκτικά αγώνα επιβίωσης. Αν δεν υπάρξουν άμεσα δραστικά και αποτελεσματικά μέτρα, η οικονομία της χώρας θα διαλυθεί και θα απειληθεί η κοινωνική ειρήνη.

*Ο Θάνος Καλλής είναι Δημοσιογράφος, Δικηγόρος-Ιστορικός