Η εξουσία αυτή δεν κυβερνά. Μοντάρει

Λέξεις: Μάνος Λαμπράκης

Δεν υπάρχει τίποτα πιο επικίνδυνο από μια εξουσία που έχει εκπαιδευτεί να πιστεύει πως η επιβίωσή της εξαρτάται αποκλειστικά από την ικανότητά της να διαχειρίζεται εικόνες.

Η εξουσία αυτή δεν κυβερνά. Μοντάρει.

Δεν νομοθετεί. Κάνει αναρτήσεις.

Δεν υπηρετεί.

Σκηνοθετεί.

Δεν απολογείται. Προβάλλεται.

Ο σημερινός λόγος του Πρωθυπουργού στο Υπουργικό Συμβούλιο δεν είναι παρά το αποκορύφωμα ενός μιντιακού κυβερνητισμού που έχει πειστεί ότι το πρόβλημα δεν είναι η πολιτική, αλλά το πώς την αντιλαμβανόμαστε.

Ο Μητσοτάκης δεν μιλά για πολιτικές. Μιλά για πλαίσια. Δεν δεσμεύεται με πράξεις. Παλεύει με παραπληροφόρηση. Το κράτος, στα χέρια του, έχει μετατραπεί σε μηχανισμό καθαρής αισθητικής: επιδιώκει να πείσει ότι τα προβλήματα δεν είναι προβλήματα, αλλά διαστρεβλώσεις. Όχι ανεργία, αλλά αρνητική αφήγηση. Όχι υποβάθμιση υγείας, αλλά κακή δημοσιότητα. Όχι κοινωνική οργή, αλλά τρολς και κακόβουλοι λογαριασμοί. Αυτή η στρατηγική δεν είναι αθώα. Είναι το θεμέλιο μιας εξουσίας που δεν λογοδοτεί πλέον στους πολίτες, αλλά στα metrics.

Η επινόηση ενός εχθρού που λέγεται «παραπληροφόρηση» λειτουργεί ως βολική μεταφορά: ό,τι δεν ελέγχεται, ό,τι διαφωνεί, ό,τι αντιστέκεται, αποκηρύσσεται ως fake. Έτσι, η κριτική μετατρέπεται σε τοξικότητα, η διαφωνία σε αποσταθεροποίηση, η αλήθεια σε απειλή για το κοινό αίσθημα ασφάλειας. Όμως, η πραγματική παραπληροφόρηση δεν προέρχεται από τα περιθώρια του διαδικτύου. Προέρχεται από τον ίδιο τον πυρήνα της εξουσίας όταν βαφτίζει την επιτήρηση ως διαφάνεια και την επιβίωση ως πρόοδο.

Πίσω από τις λέξεις «μισθολογικές αναβαθμίσεις», «φορολογικές μεταρρυθμίσεις», «νέα κοινωνική στήριξη», δεν κρύβεται κοινωνική μέριμνα. Κρύβεται ένας τεχνοκρατικός μηχανισμός που αντιλαμβάνεται την κοινωνία ως πίνακα Excel και την ευαλωτότητα ως δημοσιονομική ανωμαλία. Όταν υπόσχονται 20.000 προσλήψεις το 2026, δεν απευθύνονται στην ανάγκη, αλλά στην προσδοκία.

Υπόσχονται αύριο, για να εξαγοράσουν την αδυναμία του σήμερα. Κατασκευάζουν χρόνο για να αναστείλουν την κρίση. Δημιουργούν προσδοκίες για να παρακάμψουν την ευθύνη.

Η πολιτική του Μητσοτάκη είναι πολιτική αναστολής.

Δεν προχωρά. Κρατά.

Δεν μετασχηματίζει. Ακινητοποιεί.

Δεν διαβουλεύεται. Αναρτά.

Είναι μια πολιτική μη πολιτικής. Μια κυβέρνηση που έχει μεταφράσει την πραγματικότητα σε PR, τη λογοδοσία σε briefing και την κοινωνική πίεση σε δυσφήμιση. Και όταν καταρρέει η εικόνα, κατασκευάζεται ένας νέος εχθρός – η παραπληροφόρηση. Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι ότι παραποιείται η εικόνα της κυβέρνησης. Το πρόβλημα είναι ότι η ίδια η κυβέρνηση είναι μόνο εικόνα.

Το κράτος που λειτουργεί με όρους CEO και επικοινωνιακών KPI παύει να είναι πολιτικό σώμα. Γίνεται άυλο εργαλείο επιβίωσης. Και τότε, η κοινωνία μένει έκθετη, ασπόνδυλη, ανοχύρωτη∙ παραδομένη στην οργή της χωρίς διέξοδο, στην δυσπιστία της χωρίς οργανική εκπροσώπηση, στην εργαλειακότητα χωρίς νόημα. Το μόνο που της απομένει είναι η αντίσταση στην εικόνα.

Γι’ αυτό και σήμερα δεν αρκεί να κάνουμε αντιπολίτευση.

Πρέπει να ξανακάνουμε πολιτική. Όχι με likes, hashtags και ατάκες. Αλλά με πράξη, αποκάλυψη, φανέρωση. Να ξαναδώσουμε σώμα σε αυτό που έχουν μετατρέψει σε ψηφιακή αχλή. Να επαναφέρουμε τη λέξη «δημόσιο» στο ύψος της ανάγκης και τη λέξη «πολιτεία» στο βάθος της ευθύνης. Όχι με θόρυβο, αλλά με ακρίβεια. Όχι με φωνές, αλλά με πράξη.

Γιατί ο εχθρός δεν είναι τα ψεύδη που διακινούνται. Είναι η αλήθεια που δεν λέγεται ποτέ.

*Ο Μάνος Λαμπράκης είναι θεατρικός συγγραφέας, δραματουργός και μεταφραστής.