Οι φωτιές του πολέμου πυρπολούν την οθόνη
Οι πολεμικές ή αντιπολεμικές ταινίες από την αρχή του κινηματογράφου έχουν το δικό τους φανατικό κοινό αν και τα τελευταία χρόνια το υψηλό κόστος παραγωγής έχει αποθαρρύνει πολλές κινηματογραφικές εταιρίες, κυρίως τις αμερικάνικες, να εγκαταλείψουν το είδος ή να προχωρήσουν σε παραγωγές με τη συμβολή των Ενόπλων Δυνάμεων, έτσι ώστε η δαπάνη να περιορισθεί αισθητά. […]
Οι πολεμικές ή αντιπολεμικές ταινίες από την αρχή του κινηματογράφου έχουν το δικό τους φανατικό κοινό αν και τα τελευταία χρόνια το υψηλό κόστος παραγωγής έχει αποθαρρύνει πολλές κινηματογραφικές εταιρίες, κυρίως τις αμερικάνικες, να εγκαταλείψουν το είδος ή να προχωρήσουν σε παραγωγές με τη συμβολή των Ενόπλων Δυνάμεων, έτσι ώστε η δαπάνη να περιορισθεί αισθητά.
Οι πολεμικές ταινίες προβάλλουν, συνήθως, τον τρόμο και τις τραγικές ή συγκινητικές ιστορίες των ανθρώπων που συμμετέχουν εκούσια ή ακούσια σε συγκρούσεις ή σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή προσπάθειες διαφυγής κι επιβίωσης. Μερικές ταινίες δε δείχνουν καθόλου πόλεμο αλλά τις συνέπειες που έχει πίσω στην πατρίδα, κάνοντας και κριτική για παράλογες αποφάσεις που αλλάζουν την μοίρα των ανθρώπων.
Δεν είναι λίγες οι φορές που οι πολεμικές ταινίες χρησιμοποιήθηκαν για προπαγάνδα είτε εναντίον του εχθρού είτε για να υμνήσουν τις προσπάθειες των στρατευμένων στο μέτωπο. Υπάρχουν, όμως, και ταινίες που αποτελούν αυθεντική – όσο είναι δυνατόν – προσπάθεια αναπαραγωγής πραγματικών γεγονότων κι εμπειριών του πολέμου στην μεγάλη οθόνη.
Τα περισσότερα θύματα είναι από τον πρώτο και τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά πηγή έμπνευσης αποτέλεσαν και ο πόλεμος του Βιετνάμ, της Κορέας και του Ιράκ που δόθηκαν και με χιουμοριστικό τρόπο, όπως στην μαύρη κωμωδία του 1970 “MASH” που αναφέρεται σε μια ιατρική μονάδα στην Κορέα ή στο “Good morning Vietnam” (1987), όπου ο Robin Williams υποδύεται έναν ντισκ τζόκεϋ του Στρατού στη Σαϊγκόν του 1965.
Η πρώτη πολεμική ταινία διαρκούσε 90 δευτερόλεπτα. Ήταν η προπαγανδιστική “Tearing down the Spanish Flag” (Σχίζοντας την ισπανική σημαία) του 1898 που αναφέρεται στον Ισπανο – αμερικανικό πόλεμο.
Για πρώτη φορά οι παραγωγοί του Χόλλυγουντ κατάλαβαν το ενδιαφέρον του κοινού για πολεμικές ταινίες με την προβολή της «Γέννησης ενός έθνους» (1915) που εστιάζεται στην επίδραση του πολέμου σε δύο οικογένειες.
Η πιο φημισμένη ταινία για τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο είναι το «Όσα παίρνει ο άνεμος» του 1938. Η αντιπολεμική ταινία που έκανε αστέρι το Ροδόλφο Βαλεντίνο ήταν «Οι τέσσερις Ιππότες της Αποκάλυψης» (1921).
Μία από τις πρώτες ομιλούσες πολεμικές ταινίες ήταν το “Hell’s angels” (1930). Από τις πρώτες αντιπολεμικές ταινίες ήταν το «Όλα ήσυχα στο δυτικό μέτωπο» (1930).
Ο Τσάρλι Τσάπλιν γελοιοποιεί τον Χίτλερ και το Τρίτο Ράιχ στον «Μεγάλο δικτάτορα» (1940).
Στο “Buck Privates” του 1941 το κωμικό ντουέτο Άμποτ και Κοστέλλο πηγαίνει, κατά λάθος, στον Στρατό.
Το πιο κλασικό φιλμ ίντριγκας, πατριωτισμού και ρομαντισμού στα χρόνια πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι η «Καζαμπλάνκα» του 1942 που παίχθηκε μερικές εβδομάδες πριν από την απελευθέρωση της πόλης.
Ο κατάλογος των πολεμικών και αντιπολεμικών ταινιών είναι ατελείωτος. Ένα πρόσφατο δημοψήφισμα στο Διαδίκτυο έδωσε στο κοινό την ευκαιρία να ψηφίσει την αγαπημένη του ταινία με θέμα τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρώτη έρχεται «Η απελευθέρωση του στρατιώτη Ράιαν».
Μέσα στις 40 πρώτες είναι ακόμα:
*Patton
*Longest day
*A bridge too far
*The great escape
*The bridge on the River Kwai
*Tora ! Tora! Tora!
*Stalag 17
*Pearl Harbour
*Guns of Navarone
*Mrs Miniver
*Sands of Iwo Jima