Οι Hausaufgaben!

της Βάνας Χαραλαμπίδου

Δεν υπάρχει σχετική με την Ελλάδα δήλωση της Μέρκελ ή άλλου γερμανόφωνου αξιωματούχου, απ’ αυτές που συνήθως εκφωνούνται γαυγίζοντας ή αλυχτώντας, που να μην περιλαμβάνει αυτή τη λέξη σύμβολο, προϋπόθεση και βάση της γερμανικής αντίληψης περί ζωής και δουλειάς. Hausaufgaben! Η λέξη είναι σύνθετη από το Haus, που σημαίνει σπίτι και Aufgaben, πληθυντικός που αποδίδει τα μαθήματα, τις εργασίες, τα καθήκοντα. Για τους γερμανούς επικυρίαρχους της χώρας, λοιπόν, οι Έλληνες πρέπει να αναλάβουν να φέρουν σε πέρας με συνέπεια, και πέραν του καθιερωμένου οκταώρου, τις Hausaufgaben τους, σαν να λέμε τα του οίκου τους, τα καθήκοντά τους, τις κατ’ οίκον εργασίες τους.

Ήταν η ίδια λέξη – εφιάλτης που καταδυνάστευε τη σχολική ζωή στο γερμανικό σχολείο Θεσσαλονίκης, τουλάχιστον κάποια χρόνια πριν. Σήμαινε ούτε λίγο, ούτε πολύ, ότι ο μαθητής, που ξεκινούσε τη μέρα του στις 7.45 το πρωί – και το Σάββατο! -, με αφύπνιση τουλάχιστον μια ώρα νωρίτερα, σχολούσε στις 14.45 το μεσημέρι, έφτανε ολοταχώς στο σπίτι για να καταπιεί μια μπουκιά και να πέσει με τα μούτρα στις υποχρεωτικές Hausaufgaben, ήδη λεπτομερώς σημειωμένες στο ειδικό τετράδιο, για να μη σηκώσει κεφάλι μέχρι τις έντεκα τουλάχιστον, αν ήθελε να ανταποκριθεί στην απαιτούμενη από το σχολείο γερμανική πειθαρχία και διδακτέα ύλη. Που περιελάμβανε, εκτός των άλλων, αρχαίων, ιστορίας κλπ., μαθήματα μαθηματικών, φυσικής, χημείας, κοσμογραφίας, γαλλικών και λατινικών, όλα στα γερμανικά με γερμανούς δασκάλους που δεν μιλούσαν γρυ ελληνικά. Το πρόγραμμα σήμαινε καθημερινή δεκαπεντάωρη τουλάχιστον σκληρή δουλειά για έφηβους μαθητές. Μην φανταστεί κανείς ότι οι Hausaufgaben έμεναν ανεξέλεγκτες. Ο έλεγχος από τους καθηγητές για την εκπλήρωση όλων των κατ’ οίκον καθηκόντων γινόταν με εξονυχιστική θεώρηση των τετραδίων, που π.χ. στο μάθημα της γεωμετρίας απαιτούσε τη χρήση μεγεθυντικού φακού, που κράδαινε ο καθηγητής πάνω από ταλαίπωρα σκαληνά τρίγωνα και κόλουρους κώνους! Και φυσικά με εβδομαδιαία τεστ ή διαγωνίσματα. Εννοείται ότι η απουσία ή το δυσδιάκριτο μιας τελείας στο τέλος της φράσης σήμαινε την αφαίρεση μιας ολόκληρης μονάδας από την τελική βαθμολογία. Εντέλει, κάποιοι μάθανε καλά τα ανά την υφήλιο άχρηστα γερμανικά, λίγοι προσέγγισαν τα μαθηματικά, ακόμα λιγότεροι εντρύφησαν στη χημεία και τη φυσική, ενώ αναζητείται κάποιος που να συμπάθησε τους άτεγκτους Γερμανούς, την κακοτράχαλη γλώσσα τους και τη σαφώς φασίζουσα νοοτροπία τους.

Μετά απ’ αυτά μπορεί καθένας να φανταστεί τι εννοεί η Μέρκελ, όταν λέει ότι οι Έλληνες πρέπει να ανταποκριθούν και να επιμελούνται με συνέπεια τις Hausaufgaben τους. Σημαίνει απλά ατελείωτη καθημερινή δουλειά, δουλειά, δουλειά, προγραμματισμό ρομπότ, σκληρή προσπάθεια και αυστηρή πειθαρχία, απουσία ελεύθερου χρόνου, αποδοχή εξονυχιστικών ελέγχων, πενιχρές αμοιβές, συμβιβασμό με τη χαμηλή βαθμολογία ή την αξιολόγηση ενός αυστηρού και άδικου συστήματος, που μπορεί να παράγει πειθαρχημένους περφεξιονιστές, εργασιομανείς σταχανοβίτες και γρανάζια καλολαδωμένων μηχανών και ως εκ τούτου οικονομικά θαύματα, μετατρέπει όμως τη ζωή από χαρά σε υποχρέωση και δεν επιτρέπει στους εφήβους να ζήσουν σαν νέοι και τους εργαζόμενους σαν άνθρωποι.

Η ιστορία, όμως, διδάσκει ότι «του Έλληνος ο τράχηλος ζυγόν δεν υπομένει» και η ποίηση υπογραμμίζει ότι «σε τούτα εδώ τα μάρμαρα κακιά σκουριά δεν πιάνει». Επιπλέον στις Hausaufgaben της ελληνικής πραγματικότητας, που αδιαφορεί παντελώς για τους τρόπους επίτευξης οικονομικών θαυμάτων, καλώς ή κακώς περιλαμβάνονται, εκτός της αδιαπραγμάτευτης μεσημεριανής σιέστας, ώρες για την οικογένεια, – ανιόντες και κατιόντες -, και τους πολυάριθμους φίλους, ώρες για το έτερον ήμισυ, το νόμιμο και αντίστοιχες για το παράνομο, ώρες ατέλειωτες, τηλεοπτικές ή live, για το ποδόσφαιρο, οπωσδήποτε καφέ στη λιακάδα, ταβέρνα, μπαράκι, σινεμαδάκι και άμα λάχει κανένα μπουζουξίδικο, βόλτες και τάβλι ή μπιρίμπα, διήμερα και τριήμερα αργιών, εξουθενωτικά ξενύχτια, αναρρωτικές και αναρίθμητες άλλες άδειες από τη σημαία, φυσικά πάση θυσία διακοπές και άλλα αδιανόητα για τη γερμανίδα καγκελάριο και τους ομοϊδεάτες της.

Με ζωηρή περιέργεια αναμένονται οι τρόποι, που θα επινοηθούν από τους σύγχρονους απογόνους του Οδυσσέα για να γελοιοποιηθούν οι περί των ελληνικών Hausaufgaben γερμανικές ασφυκτικές πιέσεις και απαιτήσεις.