Η ιρανική εμπλοκή στον πόλεμο της Ουκρανίας
Τα drones Shahed 136 (πλήρες όνομα HESA Shahed 136) τέθηκαν σε επιχειρησιακή λειτουργία το 2021
17 Οκτωβρίου. Η Ρωσία πραγματοποιεί το πρώτο χτύπημα με τα ιρανικής κατασκευής drones Shahed 136 (Μάρτυρας 136) στην πρωτεύουσα ης Ουκρανίας, Κίεβο.
Με ανακοίνωσή του στο Telegram, ο δήμαρχος του Κιέβου δήλωσε ότι από την επίθεση έχασε τη ζωή της μια γυναίκα και τρεις άνθρωποι τραυματίστηκαν, ενώ προκλήθηκε πυρκαγιά σε ένα μη κατοικήσιμο κτήριο στην συνοικία Shevchenkivskyi του Κιέβου και προκλήθηκαν υλικές ζημιές και σε άλλα κτήρια.
Αυτή δεν είναι η πρώτη εμφάνιση των ιρανικών drones στην σύγκρουση όμως. Τις τελευταίες εβδομάδες ο ρωσικός στρατός έχει εντείνει τις επιθέσεις του με τα λεγόμενα “kamikaze drones” χτυπώντας τόσο στα νότια την Οδησσό, στα νοτιοανατολικά την Ζαπορίζια και στα δυτικά την Βινίτσια, προσπαθώντας να πλήξει τις ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας εν μέσω του νέου κύματος πυραυλικών επιθέσεων που διεξάγει η Μόσχα. Εχθές 16 Οκτωβρίου τα ιρανικά drones έπληξαν βιομηχανικές εγκαταστάσεις και μια φαρμακευτική αποθήκη στην πόλη Μικολάιβ, κοντά στην Μαύρη Θάλασσα.
Η απάντηση της Ουκρανίας φαίνεται να είναι αποτελεσματική, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της ουκρανικής Αεροπορίας Yurii Ihnat. Το βράδυ της 16ης και τις πρώτες πρωινές ώρες της 17ης Οκτωβρίου η αεράμυνα και δυνάμεις πεζικού κατέρριψαν συνολικά 37 Shahed 136, ενώ συνολικά έχουν καταρριφθεί 100 ιρανικά drones, από τότε που άρχισαν να χρησιμοποιούνται, ποσοστό 75% των συνολικών drones που έχουν επιτεθεί σε ουκρανικό έδαφος. Σύμφωνα με πληροφορίες των New York Times, το Ισραήλ φαίνεται να δίνει σημαντικές πληροφορίες στον ουκρανικό στρατό για την τεχνολογία των ιρανικών drones, συμβάλλοντας έτσι στην αποτελεσματική αντιμετώπισή τους.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι αναφερόμενος στα ιρανικά drones δήλωσε ότι σύμφωνα με ουκρανικές πηγές, η Ρωσία έχει παραγγείλει 2.400 Shahed 136 από την Τεχεράνη, ενώ ουκρανικές πηγές αναφέρουν ότι Ιρανοί στρατιωτικοί βρίσκονται στο μέτωπο και προσφέρουν την απαραίτητη εκπαίδευση στους Ρώσους χειριστές.
Το ζήτημα της ιρανικής εμπλοκής θα συζητηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο ανάμεσα στους υπουργούς Εξωτερικών της Ε.Ε στο Λουξεμβούργο στις 17 Οκτωβρίου. Η Τεχεράνη από την άλλη έχει αρνηθεί κάθε εμπλοκή στην σύγκρουση μέσω του Υπουργού των Εξωτερικών της Hossein Amir Abdullahian, ο οποίος χαρακτηριστικά δήλωσε: «Πιστεύουμε ότι το να οπλίζεται οποιαδήποτε από τις δύο πλευρές θα παρατείνει τον πόλεμο, και εμείς δεν πιστεύουμε ότι ο πόλεμος είναι ο σωστός τρόπος. Ούτε στην Υεμένη, ούτε στη Συρία, ούτε στην Ουκρανία, ούτε στο Αφγανιστάν».
Shahed 136
Τα drones Shahed 136 (πλήρες όνομα HESA Shahed 136) ξεκίνησαν να είναι σε επιχειρησιακή λειτουργία το 2021. Κατασκευάζονται από την Ιρανική Βιομηχανική Εταιρεία Κατασκευής Αεροσκαφών (Iran Aircraft Manufacturing Industrial Company, HESA), η οποία ιδρύθηκε το 1976 και ανήκει στον κρατικό Οργανισμό Αεροπορικών Βιομηχανιών του Ιράν (Iran Aviation Industries Organization, IAIO). Το Shahed 136 έχει σχεδιαστεί για να πλήττει στόχους εδάφους ενώ εκτοξεύεται σε ομάδες των πέντε και διαθέτει μηχανισμούς αποφυγής της αεράμυνας.
Ανήκει στην κατηγορία των λεγόμενων «περιπλανώμενων πυρομαχικών» (loitering munition) drone ή αλλιώς suicide/ kamikaze drone. Αυτού του τύπου τα όπλα αφού εκτοξευθούν παραμένουν να «περιπλανιούνται» στον αέρα για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, το οποίο διαφέρει ανά μοντέλο. Αφού εντοπίσουν και κλειδώσουν τον στόχο, τον χτυπούν, πέφτοντας πάνω του, εξ’ ου και το όνομα kamikaze.
Αξίζει βέβαια να αναφέρουμε ότι αντίστοιχης τεχνολογίας οπλισμό, τύπου loitering munition διαθέτει και η Ουκρανία. Τόσο τα δικά της παραγωγής RAM ІІ UAV και ST-35 Silent Thunder, όσο και τα αμερικανικής προέλευσης Switchblade 600.
Βέβαια, η παρουσία των Shahed 136 στην Ουκρανία, πέρα από την επιχειρησιακή έχει και μεγάλη διπλωματική σημασία. Ενώ βρισκόμαστε στον όγδοο μήνα του πολέμου, οι εμπλεκόμενοι κρατικοί (και μη κρατικοί) δρώντες φαίνεται να πολλαπλασιάζονται. Αυτό περιπλέκει ακόμα περισσότερο μια ήδη σύνθετη κατάσταση, πράγμα που με τη σειρά του μας απομακρύνει από έναν συμβιβασμό ή/και μια διπλωματική λύση. Τον λόγο έχουν τα όπλα και φαίνεται ότι θα τον έχουν για αρκετό καιρό ακόμα.
