Οι κομψές χρεωκοπίες

Του Γιώργου Τούλα 

Χθες το πρώι πήγαμε στο Πρωτοδικείο για να αναγγελθούμε σε αυτούς που έχουν απαιτήσεις για γνωστή εταιρία ενδυμάτων της Θεσσαλονίκης που έκλεισε πριν μερικά χρόνια αφήνοντας στην πόλη και τη χώρα ουκ ολίγα φέσια. Το δωμάτιο των πτωχεύσεων στο δικαστήριο ήταν μια ευχάριστη έκπληξη. Έξω από κάθε ντουλαπάκι του υπήρχε ένα χαρτί κολλημένο με το όνομα μιας επιχείρησης. Μάμα μία! Ο αφρός της πόλης. Γνωστές οικογένειες, αυτοκρατορίες των ΄80ς και των ΄90ς που έχτισαν παλάτια. Για πολλούς από αυτούς ακούγονταν ότι είχαν γυάλινα πόδια. Ότι ξέπλεναν χρήματα άλλων. Πολιτικό βρώμικο χρήμα, μαύρο χρήμα, κλπ. Βλέποντας τα ντουλάπια με τα ονόματα τους επέστρεφε το μυαλό στις ζωές που έκαναν. Στα χρήματα που ξόδευαν. Στα ανοίγματα που έκαναν. Στη μεγάλη ζωή. Κοίταζα εμβρόντητος τα ντουλάπια στο δικαστήριο. Όλοι σήμερα είναι ένα μικρό λευκό χαρτάκι κολλημένο με ένα όνομα από έξω. Στα χαρτιά. Η υπάλληλος που πήρε την αίτηση μας εξομολογήθηκε: Δίδεται αρκετός καιρός στην προπτωχευτική περίοδο να μεταβιβάσει κανείς την περιουσία του τριγύρω. Σε νύφες και αγγόνια που έλεγε το παλιό δημώδες. Και μετά ζωή χαρισάμενη μακριά από τα φλας. Και άσε τους εργαζόμενους, τους πιστωτές, τις τράπεζες, το ΙΚΑ να αγγομαχούν σε ένα ντουλάπι με απαιτήσεις. 

Πόσες φοβερές και τομερές συλλήψεις δεν άκουσες τα τελευταία χρόνια. Συνελήφθη λέει ο Μπάμπης Βωβός. Που έχτισε τη Βωβούπολη, που γέμισε την Κηφισίας γυάλινα τέρατα. Που έκανε κάποτε μεγάλη ζωή. Συνέληφθη λέει, αν και έχει στη κατοχή του 200 χιλιάδες τ.μ. και 1,2 δις περιουσία. Χρεοκόπησε μαζί με τα περιοδικά που κάποτε έκαναν τη ζωή του μύθο…Συνελήφθη και ο Ραπτόπουλος, που η παραλιακή μετά το Ποσειδώνιο μοιάζει με μονόπολη της επιχείρησης του. Ατέλειωτα κτίρια με το logo. Ο Λάκης Γαβαλάς, ο Λυμπέρης και ο Κωστόπουλος, ο Λαυρεντιάδης. Ονόματα που έλαμπαν δυο δεκαετίες. Που αποτελούσαν το αφάν γκατέ της ελληνικής κοινωνίας. Και μετά σιωπή. 

Πριν λίγο καιρό σε ένα αεροπλάνο για την Αθήνα είδα ένα πρόσωπο που μονοπωλούσε τα κοσμικά για μια δεκαετία. Τα φλας άναβαν σε κάθε της εμφάνιση, σε κάθε αλλαγή ρούχων, σε κάθε νέο αυτοκίνητο ή σπίτι που αγόραζε. Την ακολουθούσαν παντού. Δεν μπορούσαν και να κάνουν αλλιώς, υπήρχε πάντα μια σχέση διαπλοκής με τα Μέσα. Σου δίνω, μου δίνεις. Η ζωή της ήταν μάθημα ‘’επιτυχίας’’, ένα διαρκές δίδαγμα για τους πτωχοπένητες του κόσμου αυτού. Δες με πως λάμπω. Θα ήθελες να μου μοιάσεις, θα ήθελες να ζήσεις τη ζωή μου; Πριν δυο μήνες έμαθα πως αιφνιδίως πτώχευσε. Τα μεγαλεία λέει τέλος. Μπήκε στο άρθρο 99. Έκλεισε εταιρίες, βγήκε έκτος παιχνιδιού. Φαντάστηκα ότι μαζεύτηκε. Πλάνη οικτρά. Την είδα στο αεροπλάνο απαστράπτουσα με χορηγό τη Channel. Ξεχνιέται το χούι, σκέφτηκα. Οι χρεωκοπίες του είδους της είναι για τα μάτια του κόσμου.

Όταν έχεις αποτελέσει για τόσα χρόνια τον ορισμό του επιτυχημένου δεν μπορεί παρά μια πτώχευση να αποτελεί μια κομψή ανάπαυλα του λαμπερού σου δρόμου. Ή και μια διακριτική απόσυρση. Δεν μπορεί όλοι αυτοί οι άνθρωποι να μην είχαν κάποιον να τους συμβουλεύει. Να τους πει αυτό που έλεγε σε μένα η γιαγιά μου. Απλώνεις τα πόδια όσο βαστά το πάπλωμα σου. Δεν μπορεί να πίστευαν ότι το fake παραμύθι θα κράταγε για πάντα. Και όμως…

 Η λίστα των ανθρώπων αυτής της κατηγορίας που επτώχευσαν αιφνιδίως για τα μάτια του κόσμου  με μια δήλωση υπαγωγής στο 99 είναι μεγάλη. Ένας στρατός υπέρλαμπρων ανθρώπων που υποθέτω σε κάποια άλλη χώρα του κόσμου θα ζητούσαν ένα συγνώμη για το βίο που έζησαν, για τις προκλήσεις που υπήρξαν εξώφθαλμες για τα δράματα που προκαλούσαν εν γνώση τους. Εδώ απλά υπάχθηκαν. Μεταβίβασαν γρήγορα-γρήγορα σπίτια, παλάτια και κότερα, καθάρισαν μια για πάντα. Κάνεις δεν θα τους τιμωρήσει για τίποτε, κάνεις δεν θα ψάξει το δια ταύτα. Ακόμα και για το πως απέκτησαν κάποτε τα φράγκα. Ή τι συνέβη όταν φτώχηναν. Πως πέρασαν την τελευταία πενταετία ιγκόγκνιτο σε πεντάστερα ενώ οι εργαζόμενοι τους περίμεναν τη δικαίωση. 

Ο αναιδής πλούτος προκαλεί δέος είναι αλήθεια στην κοινή γνώμη και στη θύμηση του και μόνο κάνεις δεν τολμά να ψελλίσει τίποτε. Οι σικ χρεωκοπίες τους δεν μοιάζουν με ναυάγια. Είναι επεισόδια ενός απογευματινού σίριαλ του Μέγκα, που στο τέλος έχουν πάλι happy end. Αν τους δείτε σε κάποια παραλία αυτό το καλοκαίρι ή σε κάποιο αεροπλάνο μην τους συμπονέσετε. Ξαποσταίνουν.