Οι πλειστηριασμοί είναι φίλοι μας…

Του Μιχάλη Αποστολίδη

Με την τοκογλυφία δεν υπάρχει σύνορο καθάριο, κανείς δεν βρίσκει μέρος για να κατοικήσει. Έζρα Πάουντ.

Δεν ξέρω αν το θυμάστε: Κάποτε στο Deal ο τραπεζίτης τηλεφωνούσε για να κάνει προσφορά στον παίκτη. «Σου δίνω τόσα για να σταματήσεις», του έλεγε. Εκείνος συνήθως αρνιόταν. Στις μέρες μας οι τραπεζίτες παίρνουν και ρωτούν: «Πόσα μας δίνετε για να σταματήσουμε»; Τα σημάδια ήταν μπροστά μας. Η τρελή σκέψη του Καζαντζάκη φαίνεται πως πραγματοποιείται. Η ταμπέλα ελληνικό κράτος είναι σαν πινακίδα χωριού της Κρήτης, πεσμένη στο χώμα και γεμάτη μπαλωθιές. Και τα παιδιά παίζουν ακατάπαυστα. Πουλάνε και αγοράζουν σε ένα παγκόσμιο βιντεογκέιμ που τα έχει όλα: εκμετάλλευση, στρατηγική, εκβιασμούς, τζόγο, χρήματα και φτώχεια για τους άλλους. Ο πόλεμος μαίνεται. Οι πρωθυπουργοί χτυπούν το κουδούνι σιγανά και ταπεινά, αφήνουν στο τραπέζι τις πίτσες διακριτικά και παίρνουν δρόμο, ελπίζοντας πως την επόμενη φορά οι επενδυτές δεν θα λησμονήσουν τη χώρα τους. Είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα. Ο Κέβιν, πάντως, ήταν «Μόνος στο σπίτι» χριστουγεννιάτικα και κατόρθωσε να διώξει τους ληστές. Είναι ευκαιρία μέσα στις γιορτές να θυμηθούμε πώς υπερασπίζεσαι την πρώτη σου κατοικία.

Ο Νίκος Καζαντζάκης γράφει σε μία επιστολή του προς τη Γαλάτεια λίγο μετά την Μικρασιατική Καταστροφή: «Θαρρώ πως οι αρετές της ράτσας μας αναδείχνονται μόνο έξω από κρατικά καθεστώτα. Ως Κρατικός ο Έλληνας είναι φρικαλέος. Ως Οδυσσέας περιπλανόμενος, εργαζόμενος, εμπορευόμενος, σκεπτόμενος, χωρίς δικό του Κρατικό Σύστημα, σαν τους Εβραίους, είναι μοναδικός στον κόσμο. Μπορεί, όπως οι Εβραίοι, να γίνει δραστικότατο προζύμι για ν’ανεβεί η γης. Η γνώμη μου αυτή φαντάζει εγκληματική. Είναι παραπολύ πρόωρη, πολύ επικίνδυνη αν πραγματοποιηθεί τώρα που η εθνική συνείδηση πυρώνει και στενεύει τους λαούς. Αν ήμουν πολιτικός, όχι μόνο δε θα την έλεγα την ιδέα αυτή μα και δεν θα την είχα».

Ο ξεπεσμός μας δεν έχει τελειωμό. Δεν είμαστε οι μοναδικοί που ζητάμε επενδύσεις. Όπως ο δικός μας πρωθυπουργός έτσι και οι πρωθυπουργοί της Τουρκίας, της Ινδίας κ.λπ. κάνουν τις ίδιες επαφές, καταλαβαίνετε ότι ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος. Αυτό θα πει καλλιστεία. Η JP Morgan στις εκθέσεις της για την Ελλάδα προτείνει εδώ και χρόνια, ούτε λίγο ούτε πολύ, να ξεφορτωθούμε τη Δημοκρατία και τα εργασιακά δικαιώματα.

Αποτύχαμε να μπλέξουμε μαζί τους. Αρκετοί από μας υπήρξαν φρικαλέοι. Καλό είναι να θυμόμαστε όμως πού και πού ποιοι κάνουν κουμάντο για να μη μας τρελάνουν τελείως οι εισηγητές των θεωριών της τεμπελιάς, των δύο άκρων και της ιδιωτικοποίησης των πάντων. Μπορώ να δεχτώ το δίκιο του ισχυρού, είμαι αρκετά μεγάλο παιδί. Τώρα, δημοσιογράφοι που εκτιμάτε, θα σας βάλουν την ιδέα να τους δώσετε και τα σπίτια σας. Σιγά το δύσκολο. Σημασία σ’ αυτή τη ζωή έχει να ξέρεις να κρύβεσαι πίσω από τη λογική. Τη λογική της εξουσίας.

Και για να μην ξεχνάμε τους πρώτους διδάξαντες:

Ο κύριος Τζέιμι Ντίμον. Ποιος είναι αυτός ο δαίμονας; Είναι ο πρόεδρος της JP Morgan Chase, μία εκ των ισχυρότερων επενδυτικών τραπεζών της Αμερικής. Μιλάμε για έναν κολοσσό του παγκόσμιου καπιταλισμού. Οι Ελληνάρες θα έλεγαν αμέσως Εβραίος. Κι όμως. Έκπληξη. Ο κύριος Ντίμον είναι ελληνικής καταγωγής, ελληνικότατης, εγγονός ενός Σμυρνιού που μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες για να γίνει ένας εξαιρετικά πετυχημένος χρηματιστής. Μάλιστα η τράπεζά του πρωταγωνίστησε στην κρίση με τα στεγαστικά δάνεια και ήταν εκείνη η οποία έβαλε στο παιχνίδι τα περίφημα cds που τίναξαν τα πάντα στον αέρα. Βρήκα μάλιστα σάιτ που καμαρώνει γι’αυτόν και τον αναφέρει ως τον Έλληνα σωτήρα της Wall Street.

Ο δισεκατομμυριούχος διαχειριστής hedge funds Τζον Πόλσον στη Νέα Υόρκη. Ποιος είναι αυτός ο κύριος; Κάπου τον είχα ξανακούσει. Δυσκολεύτηκα να θυμηθώ καθώς εδώ και δύο χρόνια έχω σταματήσει να διαβάζω τα οικονομικά ρεπορτάζ- απόδειξη ότι ξέρω ν’ αγαπώ θα έλεγε ο Μπουκόφσκι. Έσπασα το κεφάλι μου αλλά τα κατάφερα. Εκτός από το ότι βρισκόταν κι εκείνος στον 50ο όροφο της JP Morgan, εκτός από το ότι έχει τοποθετηθεί σε ελληνικές τράπεζες, όπως ακούγεται, ο κύριος Πόλσον ήταν αυτός που τζογάρισε πτωτικά έναντι του ευρώ και πήρε θέσεις εναντίον των ελληνικών ομολόγων στα τέλη του ’09-αρχές του ’10. Το αποτέλεσμα της κερδοσκοπικής του προσπάθειας μας ανακοινώθηκε στο Καστελλόριζο από τον Γιώργο Παπανδρέου. Δεν είναι τόσο δύσκολα τα πράγματα τελικά, αρκεί να θυμάσαι μερικά ονόματα. Ο Πόλσον ήταν ο άνθρωπος που είχε προβλέψει την κατάρρευση της αγοράς των στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ. Οι εξελίξεις τον δικαίωσαν και ο σχετικά άγνωστος άνδρας έγινε «εν μια νυκτί» εκατομμυριούχος. Σε καλή μεριά.