Ήταν μια συναυλία-ευλογία

Του Γιώργου Τούλα  Εικόνες: Ανδρέας Σφυρίδης

Την αφρικάνικη μουσική την ανακάλυψα στα μέσα του ογδόντα στο ραδιόφωνο. Φοιτητές στην Αθήνα, είχαμε στο σπίτι με τη γυναίκα μου ένα φορητό ραδιόφωνο που πήγαινε από δωμάτιο σε δωμάτιο. Τις νύχτες της Τρίτης στο μυθικό Δεύτερο Πρόγραμμα της ΕΡΤ άκουγα τη Μαριτίνα Πάσσαρη στο ‘’Σκάλα για τα αστέρια’’. Έπαιζε άγνωστες για μένα και μαγικές μουσικές. Εκεί έμαθα τον Fela Kouti, Manu Dibango, Youssou NDour και την παράξενη φωνή ενός τύπου από το Μάλι του Salif Keita. Ήταν η αγία μου τετράδα. Όταν κυκλοφόρησε το Soro του το 1987 και το πρωτάκουσα στο ράδιο ένοιωσα μια παράξενη ενέργεια να με διαπερνά. Την επόμενη μέρα ακολούθησα μια προσφιλή μου μέθοδο. Πούλησα κάτι κουπόνια σίτησης σε ένα εστιατόριο στα Εξάρχεια που τα αγόραζε κοψοχρονιά και πήγα σε ένα ψαγμένο δισκάδικο στην Τρικούπη, που πάντα έβρισκα τέτοια περίεργα και το αγόρασα.

Γιατί σας τα λέω όλα αυτά; Γιατί για μένα ο Κεϊτά είναι μια ιστορία ζωής. Έψαξα και βρήκα, μετά κόπων και βασάνων τότε, ίντερνετ δεν υπήρχε, τις λεπτομέρειες της ζωής του. Το πως έφυγε διωγμένος από το χωριό του, κυνηγημένος από έναν ιδιότυπο ρατσισμό, λόγω του αλμπινισμού του και πως κατάφερε να φτιάξει τους Αμπασαντέρς και να ακολουθήσει την καριέρα του μουσικού. Και για τα επόμενα 27 χρόνια, όσα χρόνια είμαι στο ραδιόφωνο, από το καλοκαίρι του 1988, οι δίσκοι του έλιωναν στα πικ απ των εκπομπών μου.

Όταν λοιπόν έμαθα ότι η φίλη μου η Όλγα έκλεισε τον Κεϊτά στο φετινό Sounds of the World του Sani Festival, σχεδόν δάκρυσα. Αυτή θα είναι η συναυλία της χρονιάς είπα μέσα μου, καθώς τα τελευταία χρόνια πάω όλο και πιο σπάνια πια σε συναυλίες, λόγω κορεσμού.

Και χθες τη νύχτα όταν τα φώτα της σκηνής στο λόφο άναψαν και ανέβηκε ο 66ρης πια γόνος βασιλικής οικογένειας του Μάλι, ντυμένος σαν πρίγκιπας της βασανισμένης του ηπείρου, με ολόλευκη κελεμπία που είχε κεντημένο μπροστά με μαύρες πούλιες το χάρτη της Αφρικής, με τα κράτη της χωρισμένα θαρρείς με χάρακα από τους αποικιοκράτες, ξυπόλυτος αυτός και ταπεινός, παρά την τεράστια καριέρα του, με τη φωνή του αναλλοίωτη σε σχέση με κείνο το βράδυ του 1987 που ένα τρανζίστορ έφερε μεταμεσονύκτια στο δωμάτιο μου το Soro ( που στη γλώσσα του θα πει Αφρική), ένιωσα μια συγκίνηση μεγάλη.  Και για τις επόμενες δύο ώρες παρά δέκα λεπτά, ο λευκός μαύρος με την απίστευτη φωνή, οι πέντε μουσικοί του και οι δυο πληθωρικές τραγουδίστριες που τον συνόδευαν είχαν μια διατεταγμένη υπηρεσία. Να φροντίσουν οι εκατοντάδες άνθρωποι που πλημμύρισαν τη συναυλία να ξεχάσουν τι καλοκαίρι περνούν σε αυτή τη χώρα. Και σκαρφίστηκε ένα ωραίο τρόπο να ξεκινήσει το πάρτι, γιορτάζοντας τα γενέθλια του επί σκηνής 25 μέρες νωρίτερα. Και μετά το αεράκι της Αφρικής μας πήρε μαζί του. Ο χορός δεν σταμάτησε παρά μόνο μετά το ανκόρ και την οριστική του αποχώρηση. Και τόσα ευτυχισμένα πρόσωπα που έλαμπαν είχα να δω μήνες σε αυτή τη χώρα.

Ήταν η δική του θετική ενέργεια, που έκανε τον ίδιο να υπερκεράσει όλες τις αντιξοότητες της ζωής του, ήταν η απίστευτη χημεία πάνω στη σκηνή, η μουσική του που παραμένει στο χρόνο ένα σπάνιο κράμα αφρικάνικων ρυθμών με την Κόρα να πρωταγωνιστεί αλλά ηλεκτρικών ήχων σημερινών και βέβαια η σπάνια φωνή του. Η Χρυσή Φωνή της Αφρικής. Και όταν προς το τέλος της βραδιάς τραγούδησε το υπέροχο Yamore, μου ήρθε στο νου η Σεζάρια, που μαζί της το είχε τραγουδήσει πρώτη φορά και που κείνη εδώ πάνω στο λόφο μιαν άλλη φορά πριν χρόνια επίσης ξυπόλυτη είχαμε απόλαυσει, πρέσβειρα μιας άλλης πάμπτωχης χώρας της ίδιας ηπείρου, του Πράσινου Ακρωτήριου. 

Είναι κάτι νύχτες σαν τη χθεσινή που δεν θέλεις να τελειώσουν. Που το αχ του κόσμου σου γίνεται χαμόγελο χάρη στην ενέργεια ενός ανθρώπου. Αυτή ήταν η συναυλία της χρονιάς. Νάναι καλά οι άνθρωποι του Sani Festival που την έκαναν πραγματικότητα.